علی پایا
استاد مدعو مرکز مطالعه در مورد دموکراسی، دانشگاه وستمینستر
[ 1 ] - چگونه می‌توان کارآیی علوم انسانی را افزایش داد؟ بحثی در امکان‌‌پذیری و راهکارهای عملی
هدف مقاله حاضر بررسی دو مسئله اساسی دربارۀ علوم انسانی است؛ نخست، ارزیابی امکان ارتقای کارآیی این علوم و دوم، در صورت یافتن پاسخی مثبت برای پرسش نخستین، کاوش در راه‌های عملی ازدیاد بازده علوم انسانی. از آنجا که در مورد چیستی علوم انسانی، ظرفیت‌ها و اهداف آن دیدگاه‌های متنوعی در بین صاحب‌نظران وجود دارد، در بخش اول مقاله به ارزیابی نقادانه برخی از این دیدگاه‌ها اقدام می‌شود؛ در بخش دوم، شماری از...
[ 2 ] - نگاهی شتابزده به تاریخچه ترویج علم در حیطه عمومی
پدیداری که با عنوان "ترویج علم در حیطه عمومی" از آن یاد می‌شود، از دهه 1980 به صورت یک فعالیت گسترده و نظام‌مند در دستور کار نهاد‌های آموزشی و سیاست‌گذار در کشور‌های غربی قرار گرفت و پس از آن با اندکی تأخیر، در شماری دیگر از به اصطلاح "کشور‌های در حال رشد"، در برنامه‌های دولت‌ها و نهاد‌های غیر دولتی بدان توجه شد. در این مقاله به اجمال به سیر تحول پدیدار "ترویج علم در حیطه عمومی" از قرن هفدهم به...
[ 3 ] - علم و تکنولوژی: تفاوتها، تعاملها، و تبعات آنها
بین علم و تکنولوژی تمایز مفهومی مهمی وجود دارد، همچنین آنچهاز آن با عنوان ’علم کاربردی‘یاد می‌شود، از نظر معرفت‌شناختی مفهومی زائد است؛ این مقوله در ذیل مقوله تکنولوژی می‌گنجد. در مقالۀ حاضر دربارۀ زمینه‌های فلسفی خلط علم و تکنولوژی بحث می‌کنیم و توضیح می‌دهیم که یکی دانستن آن دو، نه تنها یک خطای معرفت‌شناسانه محسوب می‌شود، بلکه نتایج و تبعات نامطلوب نظری و عملیعدیده‌ای نیز به بار می‌آورد که تأ...
[ 4 ] - نیهیلیسم و تکنولوژی اطلاعات
کی‌یرکگور، در نوشتار عصر حاضر، مواجهه‌ای خصمانه علیه مطبوعات دارد؛ زیرا معتقد است مطبوعات زمینۀ بروز و ظهور نیهیلیسم را فراهم می‌آورند. دریفوس، این اندیشۀ کی‌یرکگور را به دیگر تکنولوژی‌های اطلاعاتی _ به‌ویژه اینترنت ـ بسط می‌دهد. مقالۀ حاضر نشان می‌دهد که این نگرش کی‌یرکگور– دریفوس نتیجۀ انسان‌شناسی و تلقی خاصی از معنای زندگی است که نیازمند بررسی‌های نقادانۀ بیشتر است. در مقالۀ حاضر، ت...
[ 5 ] - شباهت‌ها و تفاوت‌های مکتب عقلانیّت انتقادی پوپری و رئالیسم انتقادی باسکار در مفهوم علیّت
دو مکتب رئالیسم انتقادی و عقلانیّت انتقادی به راهبری روی باسکار و کارل پوپر از تأثیرگذارترین مکاتب فلسفی و فکری در قرن بیستم و تاکنون بوده‌اند. علیّت در تبیین و توضیح حوادث و رویدادهای طبیعی و اجتماعی نقش دارد. از دیدگاه مکتب رئالیسم انتقادی، علیّت ناظر به رابطة بین حوادث انض...
نویسندگان همکار