سید عباس پورهاشمی
دانشکده محیط زیست و انرژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
[ 1 ] - ظرفیت هاو محدودیت های توسعه و تدوین حقوق بین الملل محیط زیست (با رویکردی انتقادی)
حقوق بین الملل محیط زیست به عنوان یکی از شاخه های حقوق بین الملل عمومی از طریق وضع و اجرای قواعد حقوقی الزام آور و غیر الزام آور توسط جامعه جهانی شکل گرفته و در چند دهه اخیر از نظر محتوایی، شکلی و ساختاری توسعه یافته است، با این حال، علی رغم تلاش های بین المللی برای حفاظت محیط زیست، چالش های محیط زیستی نه تنها کماکان وجود دارند، بلکه در بسیاری از حوزه ها افزایش چشم گیری داشته است. در واقع، دغدغ...
[ 2 ] - توسعه حقوق بین الملل محیط زیست در پرتو آراء و رویه های قضایی بین المللی
دیوان بین المللی دادگستری و سایر مراجع قضایی و داوری بین المللی، نقش مهمی به ویژه از طریق صدور آراء و رویه های قضایی بینالمللی در توسعه حقوق بین الملل عمومی از جمله حقوق بین الملل محیط زیست دارند، چراکه این آراء و رویه ها و نیز برخی از قضایای دیوان بین المللی دادگستری، در بردارنده اصول و قواعد حقوقی جدیدی هستند که می تواند به توسعه حقوق بین الملل محیطزیست، کمک شایانی نماید. با این حال، در کنا...
[ 3 ] - روش های مواجهه با عدم قطعیت علمی در اصل احتیاطی از منظر حقوق بین الملل محیط زیست
اصل احتیاطی یکی از اصول مهم و اساسی حقوق بینالملل محیطزیست است که همواره دولت ها و سازمان های بین المللی برای اجرای آن با مشکلاتی روبه رو هستند. یکی از مشکلات و معضلات اجرای اصل احتیاطی در حقوق بینالملل محیطزیست، ابهام در مسأله "عدم قطعیت علمی" است که برخی از حقوقدانان تلاش نموده اند راه حل ها و راهکارهایی را برای رفع آن ارایه نمایند. از این رو، تبیین این مسأله می تواند خلأهای حقوقی ناشی از...
[ 4 ] - شکل گیری و توسعه مفهوم "حقوق نسل های آینده" در حقوق بین الملل محیط زیست
بهره برداری بی رویه و ورود خسارات محیط زیستی توسط بشر، سبب نگرانی در تحقق حقوق نسل های آینده شده است. شناسایی حقوق نسل های آینده، گامی مهم برای دست یابی به توسعه پایدار است، که در این راستا حفاظت از محیط زیست و بهره برداری معقولانه و منصفانه از منابع در جهت دست یابی به آینده ای پایدار که به موجب آن حقوق نسل های آینده تضمین شود، وظیفه جامعه بین المللی به شمار می آید. در این راستا، مفهوم حقوق نسل...
[ 5 ] - بررسی پیامدهای تغییر اقلیم از دیدگاه حقوق بشر
زمینه و هدف: پیامدهای گوناگون تغییرات آب و هوا به سرعت در حال افزایش است و بیشتری تاثیرات منفی آن بر روی مردم فقیر و حاشیه ای اطراف جهان است. این وضعیت نابرابریهای بشری موجود را بیشتر و آسیب پذیر تر ساخته است چرا که این جوامع بدلیل فقر کمتر قادر به انطباق با وضعیت موجود هستند و این امر باعث شده که موضوع تغییرات آب و هوا و حقوق بشر بیشتر در هم تنیده شوند، زیرا پیامدهای تغییرات آب و هوا باعث افزا...
[ 6 ] - گسترش آلودگی نوری و راهکارهای حقوقی مبارزه با آن در کشورهای منتخب (ایران، فرانسه و چین)
رشد روز افزون انواع تکنولوژی و به خصوص بهرهبرداری از نور گرچه در جای خود منشأ بسیاری از زمینههای رشد و توسعه جامعه جهانی شده است ولی به عنوان یکی از آلودگیها همواره میتواند محیطزیست را تحت تأثیر قرار دهد. اگر هر گونه تغییر در ویژگی های اجزای متشکل محیط زیست به طوری که استفاده پیشین از آنها ناممکن گردد و به طور مستقیم یا غیر مستقیم منافع و حیات موجودات زنده را به مخاطره اندازد، را آلودگی زی...
[ 7 ] - «نقش قرارموقت دیوان بینالمللی دادگستری در اختلافات زیستمحیطی بین دولتها»
بر اساس اصول حقوق بینالملل، در صورت بروز اختلافات زیست محیطی که در اثر نقص الزامات و تعهدات زیستمحیطی بین دولتها بوجود میآید، در صورتیکه دولتها تمایل داشته باشند اختلافات خود را از طریق حقوقی و بنابر قواعد بین المللی رفع مینمایند. مهمترین پروسه و فرآیندی که برای حفظ حقوق خود و جلوگیری از تشدید و وخامت موقعیت طی میکنند رجوع به دیوان بینالمللی دادگستری و درخواست قرارموقت از آن نهاد، به عن...
[ 8 ] - مقابله با اکو تروریسم جهانی در پرتو دیپلماسی بینالمللی محیطزیست
دیپلماسی محیطزیست پدیدهای است که نهادینه کردن آن در جامعه جهانی، تدبیری بینالمللی می‌طلبد، همانگونه که تاکنون اقدامات حقوقی گوناگون وگامهای موثری در جهت صلح وامنیت بینالمللی از جمله تصویب توافقات، معاهدات،کنوانسیونها و پروتکلهای بینالمللی برداشته شده است. در این راستا اقدامات موثر تابعان حقوق بینالملل در تقابل با مخاطرات زیستمحیطی (اکوتروریسم) موسوم به «ضمانت‌های مشترک» پدیدارگشته و ...
[ 9 ] - توسعه حقوق بین الملل محیط زیست: فرصت ها و چالش ها
توسعه و تکامل حقوق بین الملل محیطزیست از لحاظ ماهوی و محتوایی از یک طرف و از نظر ساختاری و شکلی از طرف دیگر، فرصت ها و تهدیدهایی را فراروی این رشته حقوقی قرار داده است. از آنجا که رشد اقتصادی و پیشرفتهای فزاینده تکنولوژی که در دوره معاصر سبب خسارتهای اساسی به محیط زیست شده است، جامعه جهانی را وادار کرده برای پیشگیری، جلوگیری و کنترل آلودگیها و حمایت و حفاظت از محیطزیست اقداماتی را به انج...
[ 10 ] - بررسی راهبردهای اتحادیه اروپا در راستای بهرهبرداری از منابع انرژی تجدیدپذیر وتحقق اهداف توسعه پایدار
ظهور مفهوم «توسعه پایدار» تحولی اساسی در بخش های مختلف اقتصادی و سیاسی جوامع به وجود آورد.در همین چارچوب، بهرهبرداری از انرژی‌های تجدیدپذیر برای حفاظت محیط زیست در سال‌های اخیر به‌طور گسترده‌ای در کشورهای توسعه یافته متداول گردیده است. مدل اتحادیه اروپا برای کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر در راستای تحقق توسعه پایدار یکی از مدلهای موفق در این زمینه به شمار می آید. سیاست اتحادیه اروپا در بهره بردار...
[ 11 ] - بهره برداری از منابع انرژی تجدیدپذیر در نظام حقوقی اتحادیه اروپا
بهرهبرداری از انرژی‌های تجدیدپذیر برای حفاظت محیطزیست در سال‌های اخیر به‌طور گسترده‌ای در کشورهای توسعه یافته متداول شده و به کارگیری این نوع انرژی‌ها برای حفاظت از محیطزیست موفقیت آمیز بوده است. علیرغم اهمیت کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر، متأسفانه این نوع انرژی‌ها به‌طور گسترده مورد استفاده همه کشورها قرار نمیگیرند. کاربرد انرژی‌های تجدیدپذیر در کشورهای عضو اتحادیه اروپا علاوه بر ایجاد تنوع م...
[ 12 ] - تعیین موقعیت قوانین مدیریت پسماندها در مقایسه تطبیقی با حقوق فرانسه و بهره‌مندی از ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی (SPACE)
زمینه و هدف: در این مطالعه مقایسه تطبیقی قوانین، مقررات و ضوابط زیستمحیطی مربوط به پسماندها در ایران(به عنوان کشور در حال توسعه) و فرانسه(به عنوان کشور توسعه یافته) به منظور ارایه راهکارهای مدیریتی با بهره‌مندی از سه مدل SWOT[1]، [2]SPACEو QSPM[3] انجام شده است. روش بررسی: در تحقیق حاضر ابتدا با مقایسه تطبیقی به شناسایی، ارزیابی و تحلیل دو سیستم مورد مطالعه پرداخته شده و پس از تکمیل فرم ن...
[ 13 ] - تحلیلی بر نقش محور دوم دستور کار 21 در توسعه حقوق محیط زیست در ایران
همپای تلاش های بین المللی برای توجه بیشتر به ظرفیت زمین و پاسداری بهتر از منابع آن که مبنای توسعه پایدار است، جمهوری اسلامی ایران نیز می کوشد سهم خود را از این تلاش ادا کند. اقداماتی همچون تاسیس کمیته ملی توسعه پایدار در پی اجلاس ریو، درج ملاحظات زیست محیطی در قوانین پنج ساله توسعه کشور و اجرای طرح هایی با همکاری نهادهای بین المللی در راستای حفاظت از محیط زیست، شاهد این ادعا است. با وجود تمامی...
نویسندگان همکار