محمود شارع پور
هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی
[ 1 ] - آزمون تجربی نظریه مقوله بندی اجتماعی در میان کودکان ایرانی در استرالیا
بر اساس نظریه مقوله بندی اجتماعی (SOCial Categorization theory) آگاهی از تعلق به یک مقوله مشترک، شرط لازم و کافی در شکل گیری گروه است. در مطالعه انجام شده در میان ۱۳۱ کودک ایرانی شاغل به تحصیل در شهرهای سیدنی و ولونگونگ، تاثیرات مقوله بندی اجتماعی بر ترجیح گروهی سنجیده شد. نتایج به دست آمده نمایانگر آن است که خود مقوله بندی قومی صرف، ارتباطی با شکل گیری درون گروهی ندارد. با استفاده از تحلیل های...
[ 2 ] - بررسی میزان آگاهی از حقوق و مسئوولیت های شهروندی نسبت به امور شهری و عوامل اجتماعی مرتبط آن
گسترش چشمگیر شهرنشینی در سالهای اخیر مسائل خاصی را به وجود آورده است و مدیریت های شهری امروزی قادر نخواهند بود با روشهای سنتی رایج در گذشته، برای ارائه ی خدمات یک سویه موفقیتی به دست آورند؛ آنچه امروزه توسعه ی شهری را تضمین می‌کند، مشارکت تمامی شهروندان است. بنای مشارکت در روند مدنیت جامعه مبتنی بر موضوعیت حق و مسئوولیت است که در این میان به نظر می رسد موثرترین راه حل، ارتقا...
[ 3 ] - تحلیل کیفی انگیزه‌های عضویت در شبکه اجتماعی فیس‌بوک
اهمیت و نقش اینترنت در تعاملات و تغییرات فردی و اجتماعی زندگی انسان امروزی به ویژه پس از پیدایش نخستین شبکه‌های اجتماعی مجازی بیش از پیش خود را نشان داده و امروزه مطالعه و تحلیل شبکه‌های اجتماعی به یکی از پارادایم‌های اصلی جامعهشناسی تبدیل شده است. در همین راستا مطالعه کیفی حاضر به دنبال شناخت انگیزه‌های عضویت کاربران ایرانی در فیس‌بوک بوده است. به این منظور با استفاده از روش نتنوگرافی با 32 ن...
[ 4 ] - روند جهانی در سنجش سرمایه اجتماعی: اثرپذیری از حوزه سیاست‌گذاری اجتماعی
The economists and social scientists of the 20th century were very much concerned with the clarification of the observed differences among countries in terms of economic development. But even later, with the introduction of advanced analytical instruments, the above-mentioned task was not realized. Moreover, the professionals who were practically involved with the development projects came to t...
[ 5 ] - بررسی تأثیر مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی بر سلامت روان مطالعه شهروندان ساکن تهران
امروزه سرمایه اجتماعی مفهومی پراهمیت در حوزه سلامت است. این پژوهش با هدف ارزیابی تأثیر سرمایه اجتماعی و شاخصهای آن بر سلامت روان شهروندان تهرانی انجام شده است. به‌این‌منظور با استفاده از تحلیل ثانویه دادههایی که دانشگاه علوم‌پزشکی ایران در سال 1387 جمع‌آوری کرده است، نیز داده‌های سازمان بهداشت جهانی و شهرداری تهران، به بررسی سلامت روانی 20670 نفر از شهروندان بالای 18 سال ساکن شهر تهران پرداخ...
[ 6 ] - بررسی تفاوت های جنسیتی در سطوح مختلف سرمایه ی اجتماعی
سرمایهی اجتماعی یکی از انواع سرمایهی فرد در کنار سرمایهی اقتصادی و سرمایهی فرهنگی محسوب میشود که فرد از طریق آن به منابع و حمایتهای موجود در گروههای مختلف و جامعه دسترسی مییابد. هدف اصلی این پژوهش، مطالعهی سطوح مختلف سرمایهی اجتماعی زنان و مردان در تهران است. فرض بر این است که زنان و مردان به دلیل تفاوتهای فرهنگی و اجتماعی و به دلیل نابرابریهای جنسیتی، دارای سرمایهی اجتماعی متفاوت ...
[ 7 ] - تحلیل جامعه شناختی عوامل موثر بر گرایش به حجاب مطالعه موردی: گرایش به حجاب در بین دانشجویان دختر دانشگاه مازندران
از نگاه جامعه شناختی، حجاب در بستری از روابط اجتماعی شکل می گیرد که در آن چهارچوب، مسائل زنان دارای ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی و همچنین مولفه های مذهبی، معنوی، منزلتی، شخصیتی و رفتاری است که از پارادایم و منظرهای مختلف قابل بررسی است. هدف از این تحقیق، بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش دانشجویان دختر نسبت به حجاب است. جامعه آماری این تحقیق را دانشجویان دختر مشغول به تحصیل در دانشگا...
[ 8 ] - بررسی ارتباطات اجتماعی جوانان و نحوه تعاملات آنها در فضای پارک (مطالعه موردی: جوانان شهر آمل)
ارتباطات اجتماعی یکی از مهم‌ترین عوامل در برطرف کردن نیازهای افراد می‌باشد. هدف این مقاله بررسی ارتباطات اجتماعی جوانان در فضای پارک می‌باشد. روش این پژوهش پیمایش و جامعه‌ی آماری تحقیق شامل کلیه‌ی جوانان 29-15 سال ساکن شهر آمل می‌باشد و حجم نمونه تحقیق برابر با 300 نفر از جوانان شهر است. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌ی محقق ساخته استفاده شده است یافته‌ها نشان می‌دهد که بین جنس و ارتباطات اج...
[ 9 ] - سرمایه فرهنگی و مدارای اجتماعی (آزمون مدل میمیک)
ما در جامعه ای زندگی میکنیم که اعضای آن دارای اندیشهها و رفتارهای متفاوت هستند و متناسب با هر موقعیت اجتماعی یک واکنش ویژهای را بروز میدهند. یکی از اصولی که در بهبود و رشد روابط انسان با دیگران، تأثیر شگرفی دارد، مدارا و تحمل دیگران است. تحقیق حاضر با استفاده از نظریهی منش و میدان بوردیو به دنبال بررسی تأثیر سرمایهی فرهنگی بر ارتباطات بین فردی با تأکید بر مدارای اجتماعی و بهطور خاص مدار...
[ 10 ] - بررسی تأثیر شاخص های مطلوبیت فضای شهری بر میزان تحقق حق به شهر (مورد مطالعه: شهر بابلسر)
حق به شهر، یک حق بشری، شامل تعلق شهر به شهروندان و مشارکت آنان در امورشهری است. قرارگرفتن این حق در چارچوب حقوق بشر بجای حقوق مدنی بدین معناست که هر انسانی صرف‌نظر از جنس، سن، نژاد و ویژگی‌های اجتماعی- فرهنگی، تنها به دلیل انسان بودن شایسته بهره‌مندی از این حق است. هدف از این پژوهش بررسی تاثیر شاخصهای مطلوبیت فضای شهری بر میزان تحقق حق به شهر است. بدین منظور از نظریهی حقبهشهر لوفور و نظریه ...
[ 11 ] - بررسی بین کشوری عوامل مؤثر بر شکل‌گیری اعتماد به نهادهای رسمی
شکل‌گیری دولت- ملت‌ها در عصر جدید، اهمیت روزافزون دولت‌ها را موجب شد که نقشی حیاتی در بیشتر پدیده‌های اجتماعی داشتند. اعتماد نهادی بهطور عام و اعتماد به نهادهای رسمی بهطور خاص، به عنوان سنگ بنای توسعه و از ملزومات دنیای مدرن تلقی میشود. اعتماد به نهادهای رسمی تأثیر حکومت‌ها را در ایفای نقش خود افزایش می‌دهد و بهره‌وری آنها را بالا می‌برد. مقاله‌ی حاضر در یک بررسی میان‌کشوری، عوامل مؤثر بر ش...
[ 12 ] - تحلیل جنسیتی تصادف با تأکید بر مفهوم سبکِ زندگیِ سالم (مطالعه ی موردی: جوانان شهر تهران)
امروز شهرها مهم‌ترین خاستگاه زیستی انسان‌ها هستند و با پدیده‌هایی مدرن نظیر آلودگی هوا، ترافیک، رانندگی‌های پرخطر و تصادف مواجه‌اند که ناشی از ورود به دنیای مدرن است. رانندگی کردن و خطرِ تصادفِ احتمالیِ آن‌را باید در بافت زندگی افراد جست‌وجو کرد. رفتارهایی که افراد در هنگام رانندگی کردن برمی‌گزینند بازتاب شیوه و سبک زندگی آنان است. سبک زندگی سالم مجموعه‌ای از انتخاب‌های مثبت افراد در درون محدوده‌ه...
[ 13 ] - بررسی جامعه‌شناختی تأثیر سرمایه فرهنگی بر ارتباطات بین فردی با تأکید بر مدارای اجتماعی
امروزه حضور افراد و گروههای مختلف با اندیشهها و رفتارهای متفاوت در کنار هم و لزوم احترام به حقوق یکدیگر، داشتن زندگی مسالمت‌آمیز و دوری از رفتارهای شتاب‌زده توأم با خشونت از حساسیت ویژهای برخوردار است. لازم است تا با انجام تحقیقات علمی زمینه همزیستی افراد متفاوت فراهم شود. در این مقاله با استفاده از نظریه منش و میدان بوردیو به دنبال بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر ارتباطات بین فردی با تأکید بر...
[ 14 ] - اجزا و نیروهای مولد پایداری و ناپایداری در محلۀ تاریخی «عودلاجان»
محله‌های تاریخی شهری یکی از سرمایه‌های مهم به‌جامانده از قرون گذشته در ایران هستند که امروزه بنابر دلایل گوناگون دچار فرسایش و افول کارکردی شده‌اند. یکی از مهم‌ترین این محله‌ها در پایتخت ایران، محلۀ «عودلاجان» است. با توجه به اینکه این محله سیستمی پیچیده دارد، برای حفظ و احیای آن پاسخ به دو پرسش کلیدی ضروری است. نخست اینکه چه عواملی در بستری تاریخی در کنار یکدیگر قرار گرفته‌اند تا وضعیت ناپایدا...
[ 15 ] - بررسی میزان آگاهی از حقوق و مسئوولیت های شهروندی نسبت به امور شهری و عوامل اجتماعی مرتبط آن
گسترش چشمگیر شهرنشینی در سالهای اخیر مسائل خاصی را به وجود آورده است و مدیریت های شهری امروزی قادر نخواهند بود با روشهای سنتی رایج در گذشته، برای ارائه ی خدمات یک سویه موفقیتی به دست آورند؛ آنچه امروزه توسعه ی شهری را تضمین می‌کند، مشارکت تمامی شهروندان است. بنای مشارکت در روند مدنیت جامعه مبتنی بر موضوعیت حق و مسئوولیت است که در این میان به نظر می رسد موثرترین راه حل، ارتقا...
[ 16 ] - تأثیر فضای پیاده‌روهای شهری بر حیات اجتماعی جوانان (مطالعة موردی: پیاده‌روهای شهر آمل)
شهر آرمانی، شهری است که به بهترین وجه با استفاده از قدرت فناوری مدرن، به ارتباطاتی سازنده میان افراد حاضر در فضاهای باز شهری می‌پردازد. جوانان با داشتن ارتباطات مفید در شهر می‌توانند به انواع نیازهای خود در دورة جوانی پاسخ دهند. هدف این مقاله بررسی میزان تأثیر فضای پیاده‌روهای شهری بر برطرف‌شدن نیازهای جوانان در این فضاست. پژوهش حاضر پیمایشی است که جامعة آماری آن شامل تمامی جوانان 15-29 سال شهر...
[ 17 ] - ارزیابی مطلوبیت فضاهای عمومی شهری از دیدگاه جوانان (مطالعه موردی: شهر قائم‌شهر)
نخستین معیاری که شهرها از روی آن مورد قضاوت قرار می‌گیرند، چگونگی فضای عمومی آنها است؛ بنابراین ادراک و تصور استفاده‌کنندگان از فضا موردتوجه است. فضاهای عمومی مهم‌ترین بخش شهرها هستند چراکه بیشترین برخوردها و کنش‌های متقابل میان افراد در آنها به وقوع می‌پیوندد و شامل تمامی بخش‌هایی هستند که مردم به آنها دسترسی فیزیکی و بصری دارند. شاخصهای زیادی در سنجش کیفیت فضاهای عمومی شهری وجود دارد. پرو...
[ 18 ] - فقر شهری در ایران؛ فراتحلیل و یک مرور نظام‌مند
از سال 2008 نیمی از جمعیت دنیا در مناطق شهری زندگی می کنند. یکی از جنبه‌های مهم این تغییرات، افزایش جمعیت فقیر شهری است که بخش زیادی آنها در کشورهای درحال توسعه ساکن هستند. با گسترش این پدیده ما با فرایند "شهری شدن فقر" روبرو هستیم. این امر خود باعث افزایش دغدغه محققان اجتماعی شده است که نتیجه آن تولید دانش فقر شهری است. در طول 40 سال گذشته در ایران نیز تلاش‌های مستمری برای شناخت علل، فرایند، پ...
[ 19 ] - بررسی تأثیر نگرش به کیفیت و عملکرد نهادهای دولتی بر اعتماد اجتماعی در میان شهروندان شهر شیراز (بررسی تجربی نظریه‌های نهادمحور)
مفهوم اعتماد از مهم‌ترین مولفه‌های نظریه سرمایه اجتماعی و نشان‌دهنده‌ی توجه به روابط اجتماعی می‌باشد. با توجه به اینکه اکثر پژوهش‌های انجام‌شده در ایران بر رهیافت جامعه‌محوری استوار است و اندک پژوهشی به رهیافت نهاد محور توجه داشته است، لذا تحقیق حاضر بر پایه رهیافت نهاد محور می‌باشد. روش تحقیقِ حاضر، پیمایشی و مقطعی بوده که حجم نمونه پژوهش حاضر را 384 نفر از شهروندان 65-15 ساله شهر شیراز تشکیل د...
[ 20 ] - تاثیر ﺳﺒﻚ زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮ ﺧﻄﺮ ﺗﺼﺎدف در میان جوانان ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮان
ﺳﺒﻚ زﻧﺪﮔﻲ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺠﻤﻮﻋﻪای از ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ در درون ﻣﺤﺪودهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری اﺳﺖ. رﻓﺘﺎر ﺳﺎﻟﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﮕﺮ اﺷﻜﺎل رﻓﺘﺎر اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ارﺗﺒﺎط دﻳﺎﻟﻜﺘﻴﻜﻲ ﻋﺎﻣﻠﻴﺖ و ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد .ﻋﺎﻣﻠﻴﺖ، ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻋﺎﻣﻼن در اﻧﺘﺨﺎب رﻓﺘﺎرﻫﺎﻳﺸﺎن اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺎﻋﺪه ﻣﻨﺪیﻫﺎﻳﻲ را در ﻛﻨﺶ اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ، ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻤﺎدﻳﻦ و ﻣﻴﺰان دﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ اﻧﺘﺨﺎبﻫﺎ را ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻳﺎ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻣﻲ ﻣﺤﺪودهﻫﺎی ﺳﺎﺧﺘﺎری ، ﻛﻨﺪ .از ﻧﻈ...
[ 21 ] - Thematic analysis of the news of the 2020 Tokyo Olympics with emphasis on gender(case study: Shargh news paper)
abstract: The purpose of writing this article is to thematically analyze the news of the 2020 Tokyo Olympics by emphasizing gender and presenting an indigenous model of its related components using the theories of experts. The text of the Tokyo 2020 Olympic event is in Shargh 1400 newspaper (August 1 - August 17) which is a purposeful sampling, first based on commonalities, related them...
[ 22 ] - Sociological Study of Women's Activism in Urban Spaces of Tehran
In this study, it was sought to achieve a typology related to women's activism in urban spaces of Tehran using a qualitative approach with the phenomenological strategy. Data was collected using in-depth, semi-structured interviews and field observations. Purposive sampling with maximum dispersion was utilized. The sample consisted of 30 women living in Tehran who were interviewed by visiting s...
نویسندگان همکار