مریم ترکاشوند

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران

[ 1 ] - تحلیل نحوی «هم‌نقش ضمیر» با نگاه به ساختار فعل و نقش ضمایر متّصل در جمله‎های انفعالی ـ احساسی

جُستار حاضر در پی آن است تا به بررسی گروهی از کلمات بپردازد که در جمله، مرجع ضمیری مذکور (پیوسته یا گسسته) هستند و در صورت حذف ضمیر می‎توانند جایگزین آن شوند و نقش آن را برعهده ‎گیرند؛ ازاین‎‌رو، ما این دسته واژه‌ها و گروه‌های اسمی را «هم‎نقشِ ضمیر» نامیده‎ایم. ضمایری که این گروه‌واژه‎ها مرجع آن‏ها هستند بعد از اسم، حرف اضافه و فعل به کارمی‌روند و غالباً در سه نقش مضافٌ‌الیهی، متمّمی و مفعولی ظاهر م...

[ 2 ] - تحلیل نحوی- معنایی «منادا» در مخالف‎خوانی‎های حافظ

حافظ به دلیل انتقاد از اوضاع نابسامان زمانه، از شاعران مخالف‌خوانی محسوب می‌شود که با بهره‌گیری از امکانات زبانی، به دفاع از هنجارهای اخلاقی و اجتماعی پرداخته است. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل نقش دستوری «منادا» در مخالف‎خوانی‏های اجتماعی حافظ است که با استفاده از شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی انجام گرفته است. نتیجۀ این تحقیق نشان می‌دهد که حافظ مهم‏ترین شگرد خود را در استفاده از منادا با ایجاد دو گروه:...

[ 3 ] - تأملی بر «صراط مستقیم» از منظر ابن‏عربی و برخی از شارحان نظریه‏های عرفانی او

صراط مستقیم یکی از موضوعات چالش‎برانگیزی است که پیوسته در حوزه‌های مختلف، مورد توجه محققان، صاحب‌نظران و مفسران بوده است. در این میان، محیی‌الدین عربی و عارفان پس از او عنایت ویژه‌ای به این موضوع، نشان داده‎اند. هدف این مقاله، تحلیل دیدگاه‌ عرفانی ابن‏عربی و برخی از شارحان نظریه‏های عرفانی او دربارة صراط مستقیم است که با توجه به رویکرد عرفانی به آیۀ 56 سورۀ هود مطرح شده است. این تحقیق به صورت ت...

[ 4 ] - بررسی تحول جایگاه زلیخا از واقعیت به تخیّل (با تأکید بر ویژگی‌های مثبت و منفی زلیخا در تلمیحات بعضی از شاعران)

در منظومه‏های عاشقانه‏ای که به نام یوسف و زلیخا سروده شده است و نیز ابیاتی که به این موضوع تلمیح دارند، شاعران ضمن الهام گرفتن از یک واقعیت بیرونی و با تکیه بر نیروی تخیل خویش، این داستان را ابزاری برای بیان مقصود و تأثیر بر مخاطب قرار داده‌اند. در این مقاله علاوه بر پرداختن به بیان تفاوت‏های موجود در روایت قرآن و تورات از ماجرای زلیخا، توصیف شاعران از شخصیت وی و تلمیحات شعری آنان مورد بررسی قر...

[ 5 ] - کارکرد تکرار و تداعی در انتقاد‌های اجتماعی پنج شاعر برگزیدۀ سبک عراقی

هدف این مقاله، بررسی تکرار و تداعی در انتقاد‌های حافظ، سعدی، عبید زاکانی، ابن یمین و مجدالدین همگر است که به شیوۀ توصیفی‌تحلیلی انجام گرفته است. تکرار و تداعی از جمله ظرفیت‎های زبانی هستند که موجب افزایش بسامد واژه‌ها در حوزه‌هایی خاص می‌شوند. تکرار می‌تواند لفظی یا محتوایی باشد. در انتقادهای اجتماعی، بیشترین تکرارها مربوط به بداخلاقی‌ها و کج‌رفتاری‌های رایج در جامعه است. نتیجۀ این پژوهش که از ...

[ 6 ] - کارکرد تکرار و تداعی در انتقاد‌های اجتماعی پنج شاعر برگزیدۀ سبک عراقی

هدف این مقاله، بررسی تکرار و تداعی در انتقاد‌های حافظ، سعدی، عبید زاکانی، ابن یمین و مجدالدین همگر است که به شیوۀ توصیفی‌تحلیلی انجام گرفته است. تکرار و تداعی از جمله ظرفیت‎های زبانی هستند که موجب افزایش بسامد واژه‌ها در حوزه‌هایی خاص می‌شوند. تکرار می‌تواند لفظی یا محتوایی باشد. در انتقادهای اجتماعی، بیشترین تکرارها مربوط به بداخلاقی‌ها و کج‌رفتاری‌های رایج در جامعه است. نتیجۀ این پژوهش که از ...