سیدعلی سراج
أستاذ مساعد فی قسم اللّغه الفارسیّة وآدابها، جامعة بیام نور
[ 1 ] - نظرة فی روایة النّهایات لعبد الرّحمن منیف وفراغ سلوتش لمحمود دولت آبادی (دراسة مقارنة فی عناصر الرّوایة)
تُعدّ الرّوایة الاجتماعیّة إحدی الأنواع الأدبیّة الّتی تتمیّز بالموضوعیّة والنّقد الاجتماعی أو الالتزام الأیدئولوجی، والّتی تهدف إلى الدّفاع عن فکرة سیاسیّة معیّنة أو تعنی بقضایا اجتماعیّة مثل الفقر والغنی والعدالة الاجتماعیّة وما إلیها من المواضیع. یمثّل عبد الرّحمن منیف ومحمود دولت آبادی روائیین واقعیین یعالجان قضایا المجتمع وما فیه من الأحداث والمشاکل. من أهمّ روایاتهما الّتی تدور أحداثها وفکرتها حول مسائل الم...
[ 2 ] - بررسی و تحلیل زیبایی شناسی کاربرد کنایه در شعر نسیم شمال
سید اشرف الدین گیلانی معروف به نسیم شمال از شاعران برجسته عصر مشروطه است که شعر و رسالت شاعری خود را در به تصویر کشیدن مشکلات اجتماعی و جریانهای سیاسی عصرخویش به کار گرفت. با وجود خفقان و استبداد حکام خودکامه قاجار، وی توانست افکار انسانی و اندیشه های آزادی خواهانه‌ی خود را با زبان طنز و با استفاده از فنون بلاغی به ویژه کنایه، به گوش بیداردلان جامعه برساند، کنایه هایی که بیشتر به رنگ سیاست ...
[ 3 ] - تحلیل روایت شناسانۀ داستان حضرت یوسف (ع) با تکیه بر روایت شناسی ساختارگرا
داستان یکی از موضوعات اساسی و مهم قرآن است و بخش عظیمی از مطالب قرآن کریم به صورت داستان است و به نوعی مانند یک داستان بیان شده، تا اثربخشی آن بر مخاطب بیشتر باشد. داستان در قرآن، کار هنری مستقل و جدای از سایر موضوعات اصلی آن نیست، بلکه ابزاری برای به تحقق رساندن هدف هدایتی و تربیتی است. داستان حضرت یوسف(ع) از جمله داستان های بلند قرآن است که به نوعی یک رمان قرآنی به حساب می آید و دربردارندة هم...
[ 4 ] - مطالعة دستور نقشگرای هلیدی در ده رمان از ده داستان نویس زن ایرانی
مطالعة دستور نقشگرای هلیدی در ده رمان از ده داستان نویس زن ایرانیچکیدهیکی از راه های بررسی تحول گفتمان زنانه در آثار داستانی زنان، تحلیل کاربرد زبان در این آثار بر مبنای نظریۀ دستور نقشگرای هلیدی در چارچوب « انتخابگری در زبان» است. دیدگاه های گوناگون دربارۀ تحول و تکوین گفتمان زنانه و شکل گیری «گونۀ کاریردی زنان» در آثار نویسندگان زن ایرانی در دست است. در پژوهش حاضر با بررسی ده اثر از آثار نویس...
[ 5 ] - خاقانی‌پژوهی؛ معرفی و نقد پژوهش‌های انجام‌گرفته دربارة خاقانی از آغاز تا امروز
یکی از مهم‌ترین مسائل پیشِ روی پژوهشگران در حوزه ادب فارسی، فقدان اطلاعات کافی در خصوص پیشینه مطالعات پاره‌ای موضوعات مرتبط با شرح احوال و آثار و اندیشه‌‌های شاعران و نویسندگان، به‌ویژه سرآمدان ادب فارسی است. پژوهش حاضر پاسخی به حوزه خاقانی‌پژوهی است. این پژوهش به معرفی خاقانی‌پژوهی در عرصه کتب، مقالات و پایان‌نامه‌ها در ایران از سال 1300 تاکنون می‌پردازد. اگرچه سایت‌های اینترنتی و کتاب‌شناسی‌ها...
[ 6 ] - کاربست اَشکال آشنایی‌زدایی و هنجارگریزی در شعر احمدرضا احمدی
در پژوهش حاضر، با رویکرد زبان‌‌شناسانه و روش تحلیلی ـ توصیفی ، زبان شعر احمدرضا احمدی از منظر صورت‌گرایی (فرمالیسم) نقد و بررسی میشود. از کاربست این نظریه در بررسی اشعار احمدی، این نتیجه به دست آمد که زبان خاص وی، با کمک انواع آشنایی‌‌زدایی‌‌ها و هنجارگریزی‌‌های لفظی و معنایی و نیز ساخت ترکیبات و اصطلاحات گوناگون، برجستگی ویژه‌‌ای پیدا کرده‌است که می‌‌توان گفت سبک و زبان متفاوتی دارد. شاعر ...
[ 7 ] - بررسـی ساخت کلان (چارچوب فکری) دیوان پروین اعتصامی بر اساس رویکرد زبانشناختی صورتگرا
هدف از این پژوهش مطالعۀ چارچوب فکری-صوری دیوان پروین اعتصامی با تکیه بر اصول یکی از شاخههای زبانشناسی است. زبانشناسی، مطالعه علمی و بررسی متنی و گفتمانی زبان است و همچون سایر علوم تقسیمات و انشعاباتی یافته که زبانشناسی کلان نیز یکی از این شاخه‌‌هاست. در این نوع بررسی‌‌ها، متن از لحاظ روابط فراجملهای مطالعه میشود، و از این طریق، روابط میان بخش‌‌های تشکیلدهندة یک متن، و ساخت کلان (بافتار...
[ 8 ] - تحلیل متغیر جنسیّت در گفتمان غالبِ نویسندگان زن ایرانی بر اساس الگوی زبانی سارا میلز (مطالعۀ موردی: رمان های عادت می کنیم، انگار گفته بودی لیلی و پرندۀ من)
پژوهشگرانِ جامعهشناسی زبان و منتقدان فمینیست، به‌ویژه فمینیست‌های پسامدرن، نظریاتی دربارۀ ویژگیهای زبانی آثار زنان و تفاوت آن با آثار مردان ارائه کرده و کوشیده‌اند به این پرسش پاسخ دهند که «آیا اساساً زبان زنانه وجود دارد یا نه؟». در پژوهش حاضر، ضمن بررسی و نقد رویکردهای مختلف دربارۀ ویژگیهای زبانی آثار زنان، بر الگوی زبانی مشترک آثار نویسندگان زن، به عنوان روشی برگزیده در تحلیلِ ویژگیهای زبا...
[ 9 ] - عنوان مقاله: تحول در روش و رویکرد تفاسیر عرفانی بعد از ابن عربی
تفسیر قرآن از زمان پیامبر آغاز شد، در دورۀ صحابه مورد توجه قرار گرفت و در زمان تابعین گسترده شد. با ورود جریانهای فکری به حوزۀ فرهنگ اسلامی، و گسترش نیازها، نگاه به قران کریم و تفسیر آن گونه های مختلفی پیدا کرد و از دیدگاه های مختلف مورد توجه و تفسیر قرار گرفت. یکی از این جریانهای فکری، رویکرد عرفانی به تفسیر قرآن بود. از آنجا که نگاه عارفان در بررسی هایشان کاملاً مطابق با قرآن و سنت بود، نوع نگ...
نویسندگان همکار