غلامحسین غلامحسین زاده
دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تربیت مدرس
[ 1 ] - درآمدی بر تعامل میان ادبیات کلاسیک عرفانی با سینمای معناگرا (با تأکید بر تحلیل ظرفیت‌های نمایشی رسالهی حی بن یقظان ابن سینا)
برای بررسی بهتر تعامل میان ادبیات و سینما، میتوان با توجه به یک طبقه‌بندی کلی و با در نظر گرفتن انواع ادبی (حماسی، تعلیمی، غنایی، عرفانی و شاخههای آنها) و ژانرهای مختلف سینمایی، این رابطه را به طور تخصصیتر مورد توجه قرار داد. بر این اساس، در پژوهش حاضر تلاش شده به روش توصیفی - تحلیلی چگونگی تعامل میان ادبیات عرفانی با سینمای معناگرا بررسی شده و نشان داده شود که این آثار چگونه میتوانند در سی...
[ 2 ] - روایت‌شناسی نشانه‌ها در «افسانه» نیما
از شکلگیری نشانه شناسی چند دهه‌ای بیش نمی‌گذرد. این دانش دارای ظرفیت‌های فراوانی برای خوانش و نقد آثار ادبی است و اگر به مباحث نقد و تحلیل ادبیات نزدیک شود؛ امکانات علمی دقیق‌تری، از آنچه تاکنون به عنوان نقد ادبی شناخته شده است، در اختیار منتقدان قرار می‌دهد. نشانه‌شناسی، نشانه‌ها و رمزگان را در چارچوب‌هایی مشخص و متمایز طبقه‌بندی می‌کند و این طبقه‌بندی، ماده خام اولیه‌ای برای نقد ساختاری متون...
[ 3 ] - صرف مجدّد تک صیغه‌های دورة میانه در دورة نو (یک تحوّل تاریخی زبان فارسی)
در زبان فارسی، فرایندی وجود دارد که درآن تک‌صیغه‌های دورة میانه دیگر به عنوان صیغة فعل شناخته نمی‌شوند، بلکه به عنوان عنصری بسیط، نه مشتق، در دستگاه فعلی پذیرفته و دوباره صرف می‌شوند. دلیل فرایند مذکور این است که با از بین رفتن برخی امکانات فعلی زبان فارسی، مانند شناسه‌های فعلی، صیغه‌های مختلفی که با استفاده از آن امکانات ساخته شده‌اند و هنوز در زبان باقی مانده‌اند به صورت لغات بسیط و قالبی در...
[ 4 ] - تحلیل بینامتنی رمان آتش بدون دود و تأثیرادبیات کهن فارسی درآن
مطالعة آثار داستان‌نویسان برجستة معاصر نشان می‌دهد که این نویسندگان در آفرینش آثار خویش از ادبیات کهن فارسی تأثیرات فراوان پذیرفته‌اند.از آن جمله نادر ابراهیمی است که با ادبیات کهن فارسی به خوبی آشناست و بر بهره‌مندی از آن در غنی ساختن آفرینش‌های ادبی تأکید دارد و البته ردّپایِ این اندیشه وآشنایی او با ادب کهن در آثار وی بویژه آتش بدون دود آشکار است. آتش بدون دود، رمان هفت جلدیِ نادر ابراه...
[ 5 ] - تحلیل آماری-رویکردی پژوهش های حوزۀ ادبیّات پایداری
ادبیّات پایداری یا ادب مقاومت، گونهای از ادبیّات سیاسیاجتماعی است که همراه با شرح و توصیف مقاومتهای مردمی در برابر استبداد و تهاجم، بهمثابۀ عنصری کارامد به بیدارگری، عدالت‌خواهی و ظلمستیزی کلامی میپردازد. ضرورت بررسی و تحلیل ابعاد گوناگون این نوع ادبیّات سبب گسترش پژوهشهای این حوزه، از اوان شکلگیری انقلاب اسلامی بهبعد گردید، تا جاییکه سِیر رو به رشد و صعودی این گروه از پژوهشها به ایجاد ...
[ 6 ] - منفیت و نقدِ سنّت با تکیه بر سنّت عرفانی
نحوه‌ای که امروزه از سنت پرسش می‌شود و در آن اندیشه می‌رود، بی‌بنیاد (groundless) است. بی‌بنیادی شاخصۀ دوگانۀ سنت یا تجدد است. در حالی که بنیاد اصیل، به‌واسطۀ تجربۀ دقیقۀ «نفی» بنیادی مغاکی/ عدمی است. رویکردهای بی‌بنیادی چون «هرمنوتیک رمانتیک، تاریخ‌گری، بنیادگرایی و سنت‌گرایی» سنت را امری سپری‌شده فهم می‌کند در حالی که «هرمنوتیک فلسفی، تاریخ‌مندی و سنت‌مندی» سنت را گذشته حاضر در اکنون می‌دانند...
[ 7 ] - طریق سلبی و الهیات تنزیهی وقفه در المواقف عبدالجبّار نفّری
آنچه تاکنون کمتر بدان پرداخته‌اند، گفتار عارفان در نقد علم و معرفت است. در بادی امر نقد معرفت به وسیلة کسانی که خود به عنوان عارف؛ یعنی صاحب معرفت شناخته می‌شوند، در تناقض است، اما همین تناقض تأمل در ماهیت و ساختار حقیقی معرفت در نزد آنها را ایجاب می‌کند. محمدبن عبدالله نفّری در المواقف هفتادوهفت موقف را در طریق عارف عنوان می‌کند که نظم مشخصی ندارد، اما به لحاظ ساختار و محتوا از الگویی...
نویسندگان همکار