محمد علی مهدوی ثابت

استادیار گروه حقوق جزا و جرمشناسی، گروه حقوق جزا و جرمشناسی، دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

[ 1 ] - بررسی تطبیقی قلمرو کیفری در تخلفات رانندگی در نظام حقوقی ایران و رویۀ دیوان اروپایی حقوق بشر

قلمرو کیفری به‌عنوان یکی از دستاوردهای مهم حقوق بشر نوین و ابتکار دیوان اروپایی حقوق بشر است و از عناصر مهم اعمال مادۀ 6 کنوانسیون اروپایی حقوق بشر به‌شمار می‌رود. نتیجۀ مهم شناخت قلمرو کیفری و معیارهای شناسایی آن این است که تخلفات انضباطی و اداری الزاماً غیرکیفری و خارج از حمایت مادۀ 6 کنوانسیون یادشده نیستند، بلکه برخی از این ضمانت اجراها با اینکه به‌ظاهر فاقد صبغۀ جزایی به‌نظر می‌رسند، از نظر...

[ 2 ] - تفرید فرآیند کیفری پیش از صدور حکم

گسترش قلمرو اصل تفرید تصمیم به تمامی مراحل دادرسی کیفری بالاخص مرحلة تحقیقات مقدماتی، یکی از مهمترین دستاوردهای جرم‌شناسی نوین و یکی از مبانی تغییر نگرش قانونگذار در قانون آیین دادرسی کیفری جدید بوده است. حتی می ‌توان گفت که پذیرش اصل مقتضی بودن تعقیب و سیستم افتراقی بودن دادرسی (درخصوص اطفال و نوجوانان و نظامیان)، در صورتی که سبب اعمال و زاویه نگرش این مباحث، شخصیت متهم باشد در واقع، متجلی‌ کن...

[ 3 ] - تأثیر عوامل اقتصادی بر وقوع جرم

بزه به عنوان یک پدیده اجتماعی، همواره در طول تاریخ بشر وجود داشته است. بعد از شکل گیری جوامع و اجتماعات بشری، قدرت های حاکم به منظور تضمین ارزش های مشترک و برای پاسداری از نظم و ادامه حیات خود، قواعدی را در قالب قانون وضع کردند. باید گفت که وضع قانون همواره با جاذبه ها و دافعه های فراوانی همراه بوده است؛ بدین معنا که گروهی منافع خود را در رعایت قانون و گروهی در نقض آن می بینند که به نقض این قوا...

[ 4 ] - مبانی فقهی و حقوقی جرم انگاری اخلال در فرآیند دادرسی کیفری

سؤالی که بر سر حمایت کیفری از قواعد حقوقی سنگینی می ­نماید، فلسفه جرم ­انگاری برخی رفتارها و توجیه تحمیل کیفر بر ناقضان برخی از ارزش­ هاست. حکومت­ ها همواره کوشیده ­اند تا در لوای اظهار دیدگاه های قابل قبول، به توجیه جرم­ انگاری خود بپردازند. پاسخ به این پرسش در خصوص جرائم مخل فرآیند دادرسی کیفری نیز حائز اهمیّت می ­باشد که موضوع مقاله حاضر را به خود اختصاص داده است. در بررسی ­های انجام ­شده مشخّ...

[ 5 ] - جلوه‌های عدالت ترمیمی در مرحله تعقیب و تحقیقات جرایم اطفال و نوجوانان در قانون آیین دادرسی کیفری مصوب 1392

عدالت ترمیمی به‌جای تکیه بر مجازات و تقویت جنبه سزادهی آن، با تلفیق برخی از خصوصیات نظام کیفری سزادهنده و نظام کیفری بازپرورانه، تمرکز خود را بر جبران خسارت وارده بر بزه‌دیده و سرنوشت اجتماعی- خانوادگی بزهکار و حتی مصالح کل جامعه قرار می‌دهد. بنابراین دغدغه اصلی این نوع از عدالت، جبران خسارت بزه‌دیده و بازپذیری بزهکار به جامعه بدون اجرای کیفر و یا حداقلی بودن کیفر است. در این پژوهش به بررسی روی...

[ 6 ] - تحلیلی بر توسعه متوازن مناطق آبی کشور با تأکید بر گذر جرم‌انگاری و استفاده غیر مجاز از منابع آب

       با توجه به اینکه منابع آب­های زیرزمینی در تأمین نیازهای آبی مختلف کشاورزی و شرب کشور، نقش برجسته­ای داشته  و استمرار حیات در بخش­های وسیعی از کشور، به این منابع وابسته می­باشد اما به دلیل برداشت­های بیش از ظرفیت مجاز از آبخوان­های کشور که عمدتاً از طریق حفر و برداشت­های غیر مجاز و اضافه برداشت از سوی دارندگان چاه­های مجاز صورت می­گیرد، پایداری بهره برداری از این منابع در معرض تهدیدهای جدی...

[ 7 ] - Iran and England Criminal System’s Approach to Conducts Caused by Negligence and Recklessness

Mens Rea (Mental element) merely doesn’t consist the people who decide to violate the law or knowingly their conducts may create prohibited result, rather in some cases can encompass some people who should foresee risk of their conduct. Recklessness and Negligence are the most obvious examples of fault (Shortcoming) in Iran and England criminal systems which can create criminal liability. Now...