سیدجلیل علوی
استادیار دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی دانشگاه تربیت مدرس، ایران
[ 1 ] - تعیین مقدار بهینه و دامنه بوم شناختی درخت راش (Fagus orientalis) با استفاده از تابع گوسی در جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود نوشهر
بخش‌‌های پاتم، نم‌‌خانه، گرازبن، چلیر و بهاربن جنگل خیرود نوشهر بستر مطالعه حاضر را تشکیل می دهند. با توجه به موجود بودن نقشه تیپولوژی جنگل برای تعدادی از بخش‌‌ها و به دلیل وسعت منطقه، بررسی حاضر در تیپ هایی که در آنها راش گونه غالب بوده، محدود شده است. در این مطالعه از روش نمونهبرداری طبقه بندی شده بر اساس شکل زمین استفاده شد. بدین منظور پس از تهیه نقشه شکل زمین در هر یک از واحدهای شکل زمین ...
[ 2 ] - مقایسة دامنة اکولوژیک دو گونة Festuca ovina L. و Poa bulbosa L. با برخی متغیرهای محیطی با استفاده از تابع HOF (مطالعة موردی: مراتع حوضة آبخیز گلندرود)
مطالعة حاضر در مراتع حوضة آبخیز گلندرود در استان مازندران انجام شد. هدف اصلی این مطالعه مقایسة دامنة اکولوژیک Festuca ovinaو Poa bulbosa بابرخی متغیرهای محیطی با استفاده از تابع HOF بود. بدین منظور، 150 پلات یک‌متر مربعی در طول گرادیان متغیرهای محیطی در مراتع مستقر شد. نمونهبرداری به صورت تصادفی- سیستماتیک صورت گرفت. در سطح نمونهبرداری حضور و عدم حضور گونه‌های F. ovinaو P. bulbosa، ارتفاع...
[ 3 ] - مدلسازی اندوخته کربن روی زمینی جنگلهای زاگرس با استفاده از داده‌های زمینی و تصاویر ماهواره لندست 8
سابقه و هدف: اهمیت اطلاع از اندخته کربن روی زمینی جنگل برای مدیریت جنگل در سطح محلی، مدیریت اراضی در سطوح منطقه‌ای و گزارش انتشار کربن در سطوح ملی و بین‌المللی مهم است. به همین سبب یافتن روشهای کم‌هزینه و سریع برای برآورد اندوخته کربن در محدوده‌های وسیع به یک ضرورت تبدیل شده است. بر این اساس، در سال‌های اخیر ارزیابی قابلیت داده‌های منابع مختلف سنجش‌ازدوری در برآورد اندوخته کربن روی زمینی جنگل...
[ 4 ] - رابطه بین استقرار و پراکنش گونه پلت (Acer velutinum Boiss.) با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و عوامل توپوگرافی در جنگل های شمال (مطالعه موردی: حوزه ناو اسالم/استان گیلان)
این تحقیق در حوزه ناو اسالم در استان گیلان که یکی از مناطق استقرار و پراکنش وسیع و مناسب گونه پلت در جنگل-های شمال می¬باشد انجام شده است. هدف از این تحقیق بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و عوامل توپوگرافی تاثیرگذار بر استقرار و پراکنش این گونه در این رویشگاه¬ها می¬باشد تا از این طریق بتوان برخی از مهم¬ترین ویژگی¬های اکولوژیکی این گونه مهم را مشخص نمود. با در دست داشتن نقشه تیپ درختی و نقشه ت...
[ 5 ] - مقایسه روشهای رسته‌بندی غیرمستقیم در تجزیه و تحلیل پوشش گیاهی (مطالعه موردی: جنگلکاری فرودگاه ارومیه)
هدف این پژوهش بررسی توانایی‌های روشهای مختلف رسته‌بندی غیرمستقیم با کاربرد وسیع در تجزیه و تحلیل پوشش گیاهی است. عرصه جنگلکاری‌شده با کاج سیاه (Pinus nigra Arnold) با مساحت 9/2 هکتار واقع در محوطه فرودگاه ارومیه مورد مطالعه قرارگرفت.نه قطعه‌نمونه مربعی شکل با مساحت 100 مترمربع به روش منظم تصادفی با ابعاد شبکه 50 ×50 متر پیاده شد و نوع و درصد پوشش گونه‌های علفی در آنها ثبت شد.یک منطقه مرتعی...
[ 6 ] - مدلسازی پراکنش راش در جنگلهای کرانرودی با استفاده از مدل HOF
هدف پژوهش پیش‌رو مدل سازی پراکنش راش و تعیین مقدار بهینه و دامنه بردباری آن در جنگلهای کرانرودی حاشیه رودخانه صفارود رامسر بود. بدین منظور، از خط‌نمونه های عمود بر جریان آب در هر دو طرف رودخانه برای جمع آوری داده ها استفاده شد. طول هر خط‌نمونه 200 متر و فاصله بین خط‌نمونه ها نیز 200 متر انتخاب شد. در هر خط‌نمونه از پنج کوادرات 400 مترمربعی با فواصل 50 متری در پنج نقطه صفر، 50، 100، 150 و...
[ 7 ] - اثر تغییر اقلیم بر پراکنش جغرافیایی بالقوۀ گونۀ راش شرقی (Lipsky Fagus orientalis) در جنگلهای هیرکانی ایران
نتایج بررسی‌های اقلیمی نشان می‌دهد که طی 50 سال گذشته، اقلیم هیرکانی گرم‌تر شده است. در این پژوهش پراکنش فعلی و آیندۀ گونۀ راش تحت تأثیر اقلیم با استفاده از یک دیدگاه تلفیقی شامل پنج روش مختلف مدلسازی پراکنش گونه‌ای بررسی شد. برای پیش‌بینی اثر تغییر اقلیم در سال 2070 میلادی از پنج مدل گردش عمومی جو تحت چهار سناریوی خط سیر غلظت (RCPs) استفاده شد. همچنین با تحلیل تغییرات اندازۀ محدودۀ گونۀ راش، ...
[ 8 ] - کارایی روش رگرسیون‌کریجینگ در تهیۀ نقشۀ توان تولید رویشگاه راش در جنگل پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس
تهیۀ نقشۀ توان تولید جنگل که توانایی رویشگاه را در ایفای نقش‌هایی همانند تولید چوب و ترسیب کربن نشان می‌دهد، امری اجتناب‌ناپذیر در مدیریت و بهره‌برداری پایدار اکوسیستم جنگلی است. وسعت فراوان جنگلهای شمال کشور و کوهستانی بودن آنها، سبب شده است که یافتن روش مناسب برای تهیۀ نقشۀ ویژگی‌های کمّی جنگل ضروری باشد. از طرفی اهمیت تجاری و زیستمحیطی جنگلهای خزری و به‌خصوص گونۀ راش که از اقتصادی‌ترین و ف...
[ 9 ] - تعیین مؤثرترین عوامل محیطی بر توان تولید رویشگاه راش شرقی با استفاده از تکنیک جنگل تصادفی در جنگل خیرود نوشهر
بررسی رابطۀ بین توان تولید رویشگاه و متغیرهای محیطی به‌عنوان یک مؤلفۀ مهم در مدیریت جنگل و کی از مسائل مهم در جنگلداری است. در گذشته بررسی این رابطه با استفاده از روشهای پایه مانند رگرسیون خطی انجام می‌گرفت و امروزه از روشهای ترکیبی همانند جنگل تصادفی استفاده می‌شود. به این منظور، در جنگل خیرود نوشهر در تیپ‌هایی که در آنها گونة راش غالب بود، به روش نمونهبرداری طبقه‌بندی‌شده براساس شکل زمین، ...
[ 10 ] - بررسی شایستگی مدل رگرسیون حداقل مربعات در مدلسازی ارتفاع گونۀ راش نسبت به متغیرهای محیطی در جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس
در پژوهش حاضر، به‌منظور مدلسازی ارتفاع گونۀ راش به‌عنوان یک مؤلفۀ مهم توان تولید رویشگاه نسبت به متغیرهای محیطی در جنگل آموزشی و پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس از مدل رگرسیون حداقل مربعات استفاده شد. به این منظور به‌روش منظم – تصادفی 123 قطعة نمونه دایره‌ای 1/0 هکتاری در منطقه مستقر گردید و در هر یک از قطعات نمونه، ارتفاع کل و قطر برابرسینه تمام درختان راش با قطر بیشتر از 5/7 سانتی‌‌متر ا...
[ 11 ] - بررسی عملکرد روشهای گزینش متغیر در مدلسازی توان تولید رویشگاه راش شرقی
توان تولیدی رویشگاه، معیاری مهم برای مدیران جنگل در خصوص پیش‌بینی مقدار تولید، بهره‌برداری مجاز سالانه، رویش و انتخاب مناسب‌ترین گونه‌های درختی برای یک رویشگاه است. در مطالعۀ حاضر قابلیت پیش‌بینی مدل‌های آماری با بهکارگیری روشهای مختلف گزینش متغیر برای ارتفاع غالب گونۀ راش به‌عنوان شاخصی از توان تولید رویشگاه نسبت به متغیرهای خاک و فیزیوگرافی بررسی شده است. به این منظور، 127 قطعه نمونه دایره...
[ 12 ] - برآورد توان تولیدی رویشگاه راش شرقی در جنگلهای هیرکانی با استفاده از الگوریتم درخت طبقه‌بندی و رگرسیون
در مطالعۀ حاضر از شاخص فرم رویشگاه که مطمئن‌ترین معیار برای ارزیابی کیفیت رویشگاه در توده‌های ناهمسال و آمیخته است، برای ارزیابی توان تولیدی رویشگاه راش شرقی استفاده شد. به این منظور در جنگل پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس، در تیپ‌هایی که در آنها گونۀ راش غالب بود، به روش منظم - تصادفی 105 قطعه نمونۀ دایره‌ای به مساحت 1000 متر مربع پیاده و در هر یک از آنها ارتفاع و قطر تمام درختان گونۀ راش علاوه‌بر ا...
[ 13 ] - تهیۀ نقشۀ توان تولید رویشگاه راش شرقی با استفاده از دو روش کریجینگ و معکوس فاصلۀ وزنی (پژوهش موردی: جنگل پژوهشی دانشگاه تربیت مدرس)
تهیۀ نقشۀ متغیرهای کمّی جنگل، امری اجتناب‌ناپذیر در مدیریت و بهره‌برداری پایدار اکوسیستم جنگلی است. نقشۀ توان تولید جنگل، پتانسیل رویشگاه را در زمینۀ مواردی همانند تولید چوب، ترسیب کربن و غیره نشان می‌دهد و به‌طور معمول معرف شاخص توان تولید یک گونة خاص است. با توجه به گستردگی سطح جنگلهای شمال کشور و کوهستانی بودن عرصه‌ها، امکان صرف زمان و هزینة زیاد و آماربرداری صددرصد برای تهیۀ نقشه‌های دقیق و...
[ 14 ] - ارزیابی عکس‌العمل دو گونة Bromus tomentellus Boiss و Festuca ovina نسبت به متغیرهای محیطی با الگوی جمعی تعمیم‌یافته ((GAM در مراتع منطقة آبخیز گلندرود استان مازندران
بررسی شکل نمودار پاسخ گونه‌های گیاهی نسبت به متغیرهای محیطی یکی از مسائل و موضوعات اساسی در علم بوم‌شناسی (اکولوژی) مرتع است. هدف از پژوهش حاضر، ارزیابی پاسخ گونه‌های Bromus tomentellus و Festuca ovina در منطقة آبخیز گلندرود استان مازندران نسبت به متغیرهای محیطی با الگوی جمعی تعمیم‌یافته بود.برای انجام پژوهش حاضر، 153 پلات یک متر مربعی در طول شیب ارتفاعی برداشت شدند. نمونهبرداری با روش تصادفی-...
[ 15 ] - مقایسه مدل‌های پراکنش گونه‌ای (SDM) پارامتریک و غیر پارامتریک در تعیین رویشگاه گونه‌های غالب مرتعی (مطالعه موردی: مراتع خط ریز)
اکولوژِیست‌ها و مدیران محیط زیست به طور فزاینده‌ای مدل‌های پیش‌بینی را به عنوان وسیله‌ای برای بررسی الگوهای پراکنش گونه‌ای تأکید می‌کنند. هدف تحقیق حاضر بررسی کارآمدی مدل خطی تعمیم یافته (GLM) و مدل جمعی تعمیم یافته (GAM) در تعیین روابط بین پوشش گیاهی و عوامل محیطی در مراتع خطه ریز است. شاخص‌های محیطی مطالعه شده شامل خصوصیات خاک (15 مورد)، عوامل توپوگرافی (3 مورد) و عوامل اقلیمی (3 مورد) بودند. ...
[ 16 ] - تعیین رویشگاه بالقوۀ گونۀ ملج (Ulmus glabra Huds.) با استفاده از مدل حداکثر آنتروپی در جنگل خیرود نوشهر
مدل‌های پراکنش گونه‌ای الگوریتم‌های تحلیلی-آماری هستند که به شناسایی روابط بین پراکنش گونه‌های گیاهی و عوامل محیطی و تعیین رویشگاه بالقوۀ گونه‌های گیاهی می‌پردازد. گونۀ ملج یکی از گونه‌های بومی جنگلهای شمال ایران است که به‌علت دخالت بی‌رویه و شیوع بیماری مرگ نارون در معرض خطر انقراض قرار دارد و نیازمند توجه و حفاظت است. هدف اصلی مطالعۀ حاضر، بهکارگیری مدل حداکثر آنتروپی به‌منظور شناسایی رویش...
[ 17 ] - تحلیل آشیان اکولوژیک گونه شمشاد هیرکانی (Buxus hyrcana Pojark) نسبت به برخی متغیرهای محیطی در جنگل های شمال ایران
با تعیین عوامل محیطی اثرگذار بر گونه گیاهی در یک رویشگاه ویژه می‌توان حضور گونه موردنظر را پیش‌بینی نموده یا اینکه با حضور آن در یک رویشگاه به‌طور غیرمستقیم به شرایط محیطی پی برد. هدف از پژوهش حاضر تحلیل منحنی پاسخ گونه شمشاد نسبت به برخی متغیرهای محیطی و تعیین مقدار بهینه آن با استفاده از تابع HOF است. به‌روش انتخابی، تعداد 834 رولوه (400 مترمربعی) در رویشگاه‌های بزرگ شمشاد در جنگلهای هیرکانی...
[ 18 ] - Investigation on the Responses of Forbs Species to Some Environmental Variables in the Rangeland of Glandrood watershed
The current study was conducted in the rangeland of Glandrood watershed in the province of Mazandaran. The main objective of this study was to investigate the responses of forbs species to some environmental gradients. For these purpose 153 plots of 1m2 were established along the altitude gradient and Trasp. The sampling method was randomized-systematic. In the area sampled, frequency of forbs ...
[ 19 ] - اثر متقابل درختان بالغ سرخدار(Taxus Baccata L.) و تجدید حیات آن در ذخیره‌گاه افراتختۀ استان گلستان
درک سازوکارهای زیربنایی برای تجدید حیات گونه‌های درختی و همچنین اثر متقابل مثبت و منفی بین گونه‌های درختی و تجدید حیات می‌تواند اثربخشی مدیریت جنگل و فعالیت‌های احیایی را بهبود بخشد. گونۀ سرخدار از گونه‌های بومی جنگلهای هیرکانی است که به دلایل متعدد از جمله نبود تجدید حیات رو به زوال رفته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روابط درون‌گونه‌ای درختان بالغ سرخدار و تجدید حیات آنها در ذخیره‌گاه افراتخته...
[ 20 ] - اهمیت متغیرهای اقلیمی، توپوگرافی و خاک در پراکنش سرخدار و اولویت‌بندی رویشگاه‌های مطلوب برای حفاظت و احیا در جنگلهای خزری
گونۀ سرخدار از گونه‌های بومی و ارزشمند جنگلهای هیرکانی است و براساس مطالعات اخیر، حضور این گونه در حال کاهش است؛ از این‌رو حفظ و احیای این گونۀ باارزش ضرورت دارد. یکی از راهکارهای حفاظت و احیای گونه‌های باارزش، شناسایی رویشگاه‌های بالقوۀ آن و اولویت‌بندی مناطق دارای پتانسیل حضور گونه با استفاده از مدل‌های پراکنش گونه‌ای است. این پژوهش با هدف اولویت‌بندی رویشگاه‌های مطلوب برای حفاظت و احیای سرخ...
[ 21 ] - پاسخ مشخصه‌های شیمیایی خاک و لاشبرگ به شبیه‌سازی ته‌نشست نیتروژن در تودۀ دست‌کاشت بلندمازو (Quercus castaneifolia C. A. Mey)
الگوهای توزیع نیتروژن در جهان در حال تغییر است و امروزه به یک معظل جدی زیستمحیطی تبدیل شده است. هدف از این تحقیق پاسخ مشخصه‌های شیمیایی خاک و لاشبرگ به شبیه‌سازی ته‌نشست نیتروژن در توده دست‌کاشت بلند مازو در سری افراتخت جنگلهای چوب و کاغذ مازندران واقع در شهرستان ساری بود. در این پژوهش چهار تیمار در سه تکرار به‌طور تصادفی در 12 قطعه‌نمونه 20×10 مترمربعی در عرصه مورد پژوهش پیاده شد. تیمارهای ...
نویسندگان همکار