نغمه مبرقعی

استادیار گروه اقتصاد محیط‌زیست و منابع پژوهشکدۀ علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی

[ 1 ] - برآورد ارزش تفریحی منطقۀ کوهستانی توچال با استفاده از الگوی اقتصادسنجی دو‌مرحله‌ای هکمن

ارزش‌گذاری کالاها و خدمات اکوسیستمی از جمله روش‌های حفاظت از اکوسیستم‌ها و استفادۀ مناسب از آن‌ها به شمار می‌آید، زیرا این خدمات غالباً فاقد بازار واقعی‌اند و رایگان تلقی می‌شوند. این در حالی است که اکوسیستم‌ها فراهم‌آورندۀ طیف وسیعی از خدمات‌اند که موجب ارتقای سطح رفاه زندگی بشر می‌شوند. یکی از انواع این خدمات، خدمات تفرجی اکوسیستم‌های کوهستانی است. به منظور برآورد ارزش تفرجی منطقۀ کوهستانی توچ...

[ 2 ] - ارزیابی ریسک محیط زیستی در پالایشگاه های گازی با استفاده از تلفیق روش شاخص گذاری و رویکرد تحلیل چندمعیاره

ارزیابی ریسک محیط‌زیستی مشتمل بر محورهای اصلی شناخت مخاطره‌ها و پیامدهای حاصل از آنها با تاکید بر شناخت کامل از محیط‌زیست منطقه تحت اثر و میزان حساسیت آن و همچنین ارزش‌های خاص محیط‌زیستی منطقه، تخمین و برآورد ریسک‌های شناسایی شده و ارایه روش‌های کنترل و کاهش ریسک می‌باشد. هدف اصلی این تحقیق، ارایه یک روش‌شناسی جدید برای پژوهش‌های ارزیابی ریسک با استفاده از تلفیق روش شاخص‌گذاری و رویکرد تحلیل چن...

[ 3 ] - پهنه‌بندی خاک‌های متاثر از آبیاری با فاضلاب با استفاده از روش درون‌یابی (IDW) (مطالعه موردی: جنوب شهرستان ری)

کمبود آب و لزوم استفاده از آب‌های نامتعارف برای تامین بخشی از نیازهای آبی، از جمله مباحثی است که در سال‌های اخیر به شدت مود توجه قرار گرفته است. بنابراین، عدم رعایت استانداردهای مورد نیاز منجر به بروز آلودگی خاک و کاهش عملکرد خواهد شد. پژوهش حاضر، با هدف تهیه نقشه‌های پراکنش مکانی عناصر خاک شامل: pH، فسفر، نیترات، کربن آلی و هدایت الکتریکی و تعیین مناطق خارج از استاندارد متعارف، به انجام رسید. ...

[ 4 ] - برآورد ارزش اقتصادی کارکرد ترسیب کربن در دو توده جنگلی خالص و آمیخته راش (مطالعه موردی: جنگل خیرود نوشهر)

اثر گلخانه‌ای یکی از بزرگ‌ترین مسایل محیط‌زیستی حال حاضر دنیا به شمار می‌رود. اکوسیستم‌های جنگلی نقش مهمی در کاهش انتشار دی‌اکسیدکربن- به عنوان مهم‌ترین گاز گلخانه‌ای- ایفا می‌کنند. در این مطالعه، میزان ترسیب کربن در زیست توده گیاهی و خاک در دو توده خالص و آمیخته راش در بخش گرازبن جنگل خیرود برآورد و ارزش‌گذاری شده است. میزان کربن ذخیره شده در اندام‌های هوایی و زیرزمینی درختان جنگلی با استفاده ...

[ 5 ] - برآورد ارزش کارکرد حفاظت از مواد مغذی خاک در اکوسیستم‌های جنگلی

با توجه به فرایند بسیار طولانی تشکیل خاک و نقش کلیدی آن به عنوان یکی از مهم‌ترین نهاده‌های کشاورزی، لزوم حفاظت از آن اجتناب‌ناپذیر است. یکی از مهم‌ترین خدمات و کارکردهای اکوسیستم جنگلی، ممانعت از فرسایش خاک و افزایش قدرت نگهداشت مواد مغذی در آن است که این موضوع بخصوص در مناطق پر شیب و کوهستانی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از آنجا که خدمت کنترل فرسایش خاک نیز همانند بسیاری از دیگر خدمات این اک...

[ 6 ] - برآورد مکانی ارزش اقتصادی کارکردهای حفاظت خاک و آب در جنگلهای زاگرس (مطالعه موردی حوزه سروآباد استان کردستان)

رایگان پنداشتن خدمات اکوسیستم‌های جنگلی و نبود آگاهی علمی از ابعاد کمی و کیفی ارزش اقتصادی این خدمات یکی از مهمترین علل تخریب جنگل‌ها به شمار می‌رود. با توجه به تفاوت‌های بی‌شمار در خصوصیات اکولوژیک سرزمین در حوزه زاگرس، در این پژوهش با استفاده از الگوی ارزش‌گذاری مکانی، خدمات حفاظت خاک و آب به عنوان مهمترین کارکردهای حفاظتی جنگل‌های زاگرس، در حوزه سروآباد استان کردستان مورد ارزش‌گذاری اقتصادی ...

[ 7 ] - بررسی ترجیحات کشاورزان جهت مشارکت در برنامه پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) حوزه آبخیز دشت قزوین

پرداخت برای خدمات اکوسیستم (PES) از ابزارهای اقتصادی مدیریت منابع‌طبیعی و حفاظت از محیط‌زیست می‌باشد. هدف این برنامه‌ از طریق ارائه مشوق‌های مستقیم به کشاورزان، جهت بهبود نتایج زیست‌محیطی اکوسیستم حاصل می‌شود. مشارکت در برنامه‌های PES داوطلبانه است، ‌بطوریکه طراحی برنامه‌ی موثر نیاز به بررسی دقیق ترجیحات کشاورزان دارد. دشت قزوین از نظر تولید محصولات کشاورزی و درآمدزایی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار...

[ 8 ] - سخن سردبیر

بروز سیل ویرانگر در ابتدای سال جاری که بخش‌های وسیعی از کشور عزیزمان را متاثر ساخت از دو جنبه قابل بررسی و ارزیابی است.  یکی هشداری جدی بر وقوع پدیده تغییر اقلیم و بروز پدیده‌های حدی بود که از عملکرد انسانی در برهم زدن توازن موجود میان منابع انتشار و مخازن جذب گازهای گلخانه نشات می‌گیرد. از سوی دیگر حاکی از تعرض صورت گرفته به حریم منابع‌طبیعی و بارگذاری‌های نابه‌جا و ناسازگار با قابلیت‌های سرزم...

[ 9 ] - ارایه الگوی پیشنهادی برای پایش برنامه آمایش استان‌ها (مطالعه موردی: استان قزوین)

طبق شرح خدمات ارایه شده از سوی دفتر امور آمایش و توسعه منطقه‌ای در سال 1390، طراحی نظام پایش برنامه آمایش استان‌ها ضروری است. با این وجود، تا کنون مطالعه‌ای به منظور پایش برنامه‌های آمایش در کشور انجام نشده است. در مطالعه حاضر روش‌شناسی تدوین نظام پایش برنامه آمایش استان‌ها بررسی و سپس به عنوان نمونه، تدوین نظام پایش برای برنامه آمایش استان قزوین ارایه شده است. در این راستا، با توجه به تقسیم اس...

[ 10 ] - بررسی تغییرات بوم‌سازگان با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین و ترسیب کربن شهر تهران.

هدف از این مطالعه بررسی تغییرات بوم‌سازگان در بازه 30 ساله با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین و محاسبه ترسیب کربن هست. در این پژوهش ابتدا تصاویر ماهواره‌ای لندست در سال‌های 1986، 1996، 2008 و 2016 استخراج گردید و نقشه‌های کاربری اراضی در شش طبقه انسان‌ساخت، فضای سبز، شبکه راه‌ها، صنایع، کشاورزی و اراضی بایر تهیه شدند. تغییرات سی‌ساله شهر به روش آنالیز گرادیان با استفاده از نرم‌افزار Faragstats...

[ 11 ] - Assessment and Spatial Planning of Landscape Ecological Connectivity for Biodiversity Management (Case Study: Qazvin Province)

Habitat and ecosystem fragmentation and, consequently, the loss of landscape connectivity are major causes of biodiversity destruction, leading to disruption of material, energy, and information flow at the landscape scale. Given the importance of this issue, the current study aimed to evaluate the ecological connectivity and spatial planning of Qazvin Province, in order to re-establish and pro...

[ 12 ] - تلفیق آینده‌نگری جمعیت در ارائه سامانه پشتیبان تصمیم‌گیری مکان‌یابی دفن پسماند شهری (مطالعه موردی: استان قزوین)

پیشینه و هدف گسترش شهرنشینی با افزایش جمعیت تولید پسماندهای جامد شهری را طی سال‌های اخیر به‌طور قابل‌ ملاحظه‌ای سرعت بخشیده است. علیرغم اهمیت دفن مواد زائد جامد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بخش‌های چرخه مدیریت پسماند، در حال حاضر دفن اصولی در بسیاری از مناطق ایران مورد غفلت قرارگرفته است. اخیراً سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) به‌عنوان ابزاری مناسب برای استفاده در مطالعات انتخاب محل د...

[ 13 ] - Evaluating the Correlation Between Pollination Ecosystem Service and Landscape Pattern metrics (Case Study: Qazvin Province)

Pollination is an ecological service with high economic values related to human and ecological wellbeing. This study aims to evaluate the correlation between landscape complexity and pollination service (bee) in Qazvin province at the landscape scale. Landscape pattern metrics (Number of Patches (NP), Patch Richness (PR), Edge Density (ED), and Shannon Index (H)), as a proxy of landscape comple...