سیاوش قلی پور
استادیار جامعه‌شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه
[ 1 ] - گسترش نامکان‌ها و تهدید حیات شهری (مطالعه موردی: کرمانشاه)
این مقاله تلاش می‌کند فرآیند ظهور نامکان‌ها در کرمانشاه و پیامدهای آن را مورد مطالعه قرار دهد. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آرای مارک اوژه است. ازنظر وی سوپرمدرنیته مولد نامکان است. نامکان جایی است که در آن خاطره، روابط اجتماعیِ پایدار و هویت شکل نمی‌گیرد. روش مطالعه کیفی است. تکنیک گردآوری دادهها بررسی اسناد و مشاهده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که شهر کرمانشاه در دهه‌ی 40 مکان بوده است؛ اما ظهو...
[ 2 ] - بازگشت طردشدگان ظهور سکونت‌گاه‌های غیررسمی در کرمانشاه
این مقاله تلاش می‌کند فرآیند ظهور سکونت‌گاه‌های غیررسمی را در کرمانشاه مطالعه کند. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آرای میشل دُوسِرتو است. وی نقش کنش‌های روزمره را در ساخت شهرها برجسته می‌سازد و معتقد است افراد عادی خلاق و معناساز هستند. آ‌ن‌ها مکان‌های شهری را به فضاهای زیسته تبدیل می‌کنند. دادهها از طریق تکنیک‌های بررسی اسناد، مشاهده و مصاحبه گردآوری شده‌اند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که «برنامه‌ی اص...
[ 3 ] - سازمان‌دهی فضایی شهر کرمانشاه در دوره پهلوی اول
این مقاله تلاش می‌کند سازمان‌دهی فضایی شهر کرمانشاه در دوره پهلوی اول را توضیح دهد. رویکرد نظری آن مبتنی بر آراء هنری لوفبور درباره «تولید فضا» است. از نظر وی فضا به مثابه ظرف خالی نیست که توسط اشیاء پر شود، واقعیت مادی مستقل و «خود بنیاد» و یا یک واقعیت آغازین معرفت‌شناسی نیست بلکه «تولیدی اجتماعی است». سه بعد بازنمایی فضا (فضای مفهوم‌سازی و برنامه‌ریزی)، فضای بازنمایی (فضا به مثابه امر مستقیم...
[ 4 ] - نحوه خدمات‌رسانی به جانبازان بر حسب نوع مجروحیت و ارایه راهکارهای بهبود کیفیت زندگی آنان؛ مطالعه موردی استان کرمانشاه
اهداف: جانبازان مانند افراد عادی توان صددرصدی برای حل مشکلات روزمره ندارند. بنابراین نیازمند خدمات‌رسانی و توجه ویژه هستند تا بتوانند از کیفیت زندگی مناسبی برخوردار شوند. هدف پژوهش حاضر، بررسی نحوه خدمات‌رسانی به جانبازان بر حسب نوع مجروحیت و ارایه راهکارهایی برای بهبود کیفیت زندگی آنان بود. ابزار و روش‌ها: این پژوهش به‌روش ترکیبی (کمی و کیفی) در سال 1393 در بین 368 جانباز بالای 25% استان کرمان...
[ 5 ] - شکل‌گیری فضاهای مسکونی در کرمانشاه 95- 1375 (با تأکید بر مسکن مهر و سکونت‌گاه‌های غیررسمی)
چکیده این مقاله تلاش می‌کند که شکل‌گیری فضاهای مسکونی شهریِ کرمانشاه را در دو دهه (1395-1375) بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر آرای لفور در باب تولید فضا است. روش تحقیق کیفی و تکنیک گردآوری دادهها مشاهده، مصاحبه و بررسی اسناد است. یافته‌ها نشان می‌دهند که در طی این دو دهه شهر در جهات مختلف به‌ویژه شمال شرقی، شمال غربی، جنوب غربی و شرق رشد برون‌زا داشته‌اند. رشد طبیعی جمعیت و مهاجرت روستای...
[ 6 ] - تکه‌پارگی، مونوریل و حیات شهری در کرمانشاه
این مقاله به دنبال بررسی پیامدهای اجتماعی و فرهنگی مونوریل بر حیات شهری کرمانشاه است. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آراء میشل دوسرتو درباب استراتژی شهرسازان و تاکتیک‌های مردم در زندگی روزمره است. شهرسازان با رویکردی از بالا و انتزاعی به مداخله در شهر می‌پردازند. مردم نیز از طریق کنش‌های زندگی روزمره و حکایت‌های فضایی، شهر را برای خود قابل‌سکونت می‌کنند. روش پژوهش در این مقاله مردم‌نگاری است و از م...
[ 7 ] - بازنمایی شهر در سینمای ایران در دهه‌های 70، 80 و 90
این مقاله به بازنمایی شهر در سینمای ایران در دهه‌های 70، 80 و 90 می‌پردازد. رویکرد نظری پژوهش مبتنی بر دیدگاه راب شیلدز در باب «فضاسازی اجتماعی» است. روش تحقیق تحلیل محتوی کیفی است. 18 فیلم انتخاب و تحلیل شده‌اند. یافته ها نشان می‌دهد: در دهه 70 بشتر زمان فیلم‌ها به درون خانه محدود شده است. آن بخشی هم که در بیرون خانه است به ابعاد فیزیکی، جمعیتی، مهاجرت، حاشیه‌نشینی و مناطق فقیرنشین تقلیل داده ...
[ 8 ] - انگ خوردگیِ سکونت‌گاه غیر رسمیِ نوکان در کرمانشاه
این مقاله تلاش می‌کند فرآیند انگ‌خوردگی محله نوکان در شهر کرمانشاه را بررسی کند. چارچوب نظری پژوهش مبتنی بر آراء راب شیلدز در باب «فضاسازی اجتماعی» است. شیلدز، فرآیند برساخت معنای مکان را ناشی از روندهای عینی در زندگی روزمره می‌داند که به طرق مختلف حکایت‌ها و تصوراتی را درباره آن برساخته و اسطوره-مکان را شکل می‌دهند. روش تحقیق مردم‌نگاری است و تکنیک گردآوری دادهها شامل مشاهده‌مشارکتی و مصاحبه...
[ 9 ] - حق سالمندان به شهر در کرمانشاه
چکیده هدف مقالۀ حاضر بررسی حق سالمندان به شهر است. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آرا هانری لوفور در باب «تولید فضا» و «حق به شهر» و روش آن مردم‌نگاری است. فنون گردآوری داده مشاهده، مصاحبه است. بر همین اساس، 20 مصاحبه از طریق نمونه‌گیری نظری انجام شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهند: پیاده‌روها و خیابان به دلیل ساختار بلند جداول بتونی، ناهمسطح بودن و مبلمان نامتناسب، به ل...
[ 10 ] - مردم شناسی سُوگ (پِرس) در ایل کاکاوند
سُوگ جایگاه رفیعی در ایل کاکاوند دارد. این مقاله تلاش می‌کند دلایل اهمیت و گستردگی آن را بکاود. روش مطالعه اتنوگرافی و فنون گردآوری داده مشاهده مشارکتی و مصاحبه است. یافته‌ها نشان می‌دهند: سازمان اجتماعی کاکاوندی‌ها مبتنی بر تمایز طوایف است که در درون هر ایل سلسله مراتب ایل، طایفه، تیره، هوز و مال قرار دارد. سوگ در میان ایل کاکاوند سه کارکرد مهم و اساسی دارد: حل منازعه، برساخت تمایزات اجتماعی و...
[ 11 ] - نقد و بررسی کتاب جامعۀ مصرفی و شهر پسامدرن
کتاب جامعۀ مصرفی و شهر پسامدرن روایت شکل‌گیری جامعۀ مصرفی و تناقضات آن در بطن تحولات اخیر است. این اثر سعی دارد ازطریق دیدگاه اندیشمندانی چون باومن و بودریار نشان دهد که تلاش مدرنیته در نگه‌داشت کم‌یابی، قطعیت، و بیگانه‌هراسی ناکام مانده و در پسامدرنیته این موارد به‌صورت هزینه‌گری، عدم قطعیت، و تسری پرسه‌زنی به کل جامعه، درمقام مصرف‌کننده، به مدار زندگی بازگشته‌اند؛ جامعه‌ای که ویژگی ...
[ 12 ] - نقش علایق برسازنده‌ی شناخت در کتب جامعه‌شناسی دوره دوم متوسطه
هدف این پژوهش بررسی نقش علایق برسازنده شناخت در کتب جامعه شناسی دوره دوم متوسطه است. برای تحقق این هدف با استفاده از روش کیفی و با رویکردی انتقادی به بررسی محتوای کتاب‌های درسی پرداختیم. در این پژوهش نقد به دو صورت انجام می گیرد. 1- نقد درون متنی 2- نقد برون متنی. نقد برون متنی، براساس الگوهایی است که چارچوب نظری- در این جا نظریه هابرماس درباره شناخت و نقش علایق در برساخت آن - در اختیار ما ق...
[ 13 ] - تولید اجتماعی فضای شهری؛ مورد مطالعه، پارک نوبهار کرمانشاه
این مقاله به بررسی سازوکار تولید اجتماعی پارک نوبهار در کلانشهر کرمانشاه می‌پردازد. رویکرد نظری مقاله مبتنی بر آراء هانری لوفور در باب «تولید فضا» است. روش مطالعه اتنوگرافی است و برای گردآوری دادهها از روش‌های مشاهده، مصاحبه، بررسی اسناد و نقشه‌های ذهنی استفاده شده است. یافته‌های پژوهش عبارت‌اند از: الف) پارک نوبهار در اواخر دهه 40 هجری شمسی در روند شهرک‌سازی‌های گسترده ساخته شده است. ب) نحوۀ...
نویسندگان همکار