محمود رائینی سرجاز
دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
[ 1 ] - بررسی فرسایش‌پذیری مالچ‌های زیستی در سطوح شیب‌دار با استفاده از شبیه‌سازی بارش
یکی از دلایل مهم فرسایندگی خاک و تولید رسوب در شبکه‌های فرعی آبیاری و زهکشی ناپایداری خاک کانال‌ها است. مکانیسم فرسایش در این نوع کانال‌ها ابتدا در اثر برخورد قطرات باران و شکسته شدن خاکدانه‌ها شروع میشود، به‌طوری که ذرات ریز شکسته شده باعث انسداد منافذ خاک میشود. در این حالت، نفوذپذیری خاک نسبت به حالت اولیه کاهش یافته، باعث افزایش رواناب میشود. افزایش رواناب در شیب‌های متوسط تا تند، تنش ...
[ 2 ] - بررسی اثر خُرداقلیم تونل‌های پلاستیکی بسته و مشبک بر گسترش سطح برگ و مراحل فنولوژیک خیار
در فصل‌های سرد، رشد خیار در هوای آزاد با سرماهای کشنده روبه‌رو میشود. تونل‌های پلاستیکی میتواند گرمای مناسبی برای کشت خیار فراهم کند. هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی مراحل فنولوژی و گسترش سطح برگ خیار در خُرداقلیم‌های پلاستیکی متفاوت برای امکان‌سنجی کشت این محصول در تونل‌های پلاستیکی مشبک با محیط رویشی مناسب است. در این پژوهش، از سه خُرداقلیم شامل 1. تونل پلاستیکی کاملاً پوشیده (MC)؛ 2. تونل پلاس...
[ 3 ] - بررسی اثر اجرای طرح تسطیح و یکپارچهسازی بر کیفیت آب و ویژگیهای فیزیکو شیمیایی خاک در اراضی شالیزاری شهرستان آستانه اشرفیه
برنج پس از گندم مهمترین محصول کشاورزی در جهان است. با توجه به مشکلات کمآبی و مصرف زیاد آب در اراضی شالیزاری، هر ساله شالیزارهای زیادی در استانهای شمالی کشور با هدف افزایش بهرهوری آب، تسطیح و یکپارچهسازی میشوند. در طرح تسطیح و یکپارچهسازی مزارع شالیزاری، عملیات تسطیح انجام میشود که بهنظر میرسد با جابجایی خاک، ویژگیهای فیزیکی و عناصر شیمیایی موجود در آن نیز دستخوش تغییر میشود. هدف از ا...
[ 4 ] - بررسی و آشکارسازی اثر گرمایش جهانی بر تغییرات روند دمای خاک و برآورد آن با روش همبستگی رگرسیونی (مطالعه موردی: کرمان)
آشکارسازی تغییراقلیم از نظر آماری فرایندی است برای نمایان‌سازی تغییرات معنی‌داری که نتوان آن‌ها را به تغییرات طبیعی ربط داد. انرژی گرمایی نهفته در ژرفای خاک میتواند در آشکارسازی تغییرات اقلیمی نقش مهمی بازی کند. بنابراین، هدف این پژوهش پر کردن شکاف در دادهها، توسعه یک مجموعه از دادههای دمای خاک از دادههای هوا و بررسی اقلیمی تغییرات روند دمای خاک و تأثیر گرمایش جهانی بر آن میباشد. برای این ...
[ 5 ] - تحلیل اقتصادی مدیریت کم‌آبیاری و تعیین اعماق شاخص بهینه آبیاری در گیاه آفتابگردان
محدودیت آب از مهمترین عوامل بازدارنده تولید محصولات زراعی به شمار می‌رود، بنابراین انتخاب یک راهبرد بهینه و برتر برای استفاده از آب در شرایط کمبود آب ضروری است. به‌این منظور پژوهشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار (55، 75، 100 و 125 درصد نیاز آّبی) و 3 تکرار روی گیاه آفتابگردان در دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری انجام گرفت. هدف اصلی این پژوهش برآورد تابع تولید، محاسبه عمق‌های شاخص ...
[ 6 ] - بررسی اثر برداشت آب از چاه‌های بهره‌برداری پیرامون دریاچه پریشان بر افت تراز آب سطحی و زیرزمینی
در دهه‌های اخیر، بر اثر گرمایش فراگیر منتج از ساخته‌های انسان و در پی آن تغییر اقلیم، تعادل بوم‌سامانه‌های کره زمین به هم خورده است و مشکلات فراوانی را در سراسر جهان به وجود آورده است. برداشت غیرمجاز آب از سفره‌های آب زیرزمینی، بهویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور در دهه‌های اخیر، همراه با روی‌داد خشکسالی‌های ماندگار این دهه به‌طور چشمگیری سطح آب زیرزمینی را کاسته است. در این پژوهش، برای بررس...
[ 7 ] - روابط آبی درختان مرکبات در پاره‌خشکیدگی ناحیه‌ی ریشه و کاربرد همزمان آن با سایه‌اندازی
تغییر اقلیم و افزایش روزافزون مصرف آب همراه با کمبود آن سبب افت تولیدات گیاهی میشود. از اینرو گزینش مدیریتهای کارآمد مصرف آب همچون کم‌آبیاری و سایه‌اندازی روی گیاه میتواند تا اندازهای در بهبود این کاستیها کمک کند. در کم‌آبیاری به روش پاره‌خشکیدگی ناحیة ریشه (PRD) بخشی از ریشه‌ها آبیاری و بخشی دیگر خشک نگهداشته میشوند. این آزمایش با پنج تیمار شامل آبیاری کامل (FI) و پاره‌خشکیدگی ناحیة ر...
[ 8 ] - اثر سامانه‌های زهکشی شالیزار بر افت گسیل گاز گلخانه‌ای متان
گرمایش جهانی، پیامد انباشت گازهای گلخانه‌ای، تأثیرات زیست‌محیطی بسیاری دارد. گاز متان، پیامد تجزیة بی‌هوازی کربن آلی، در شرایط غرقابی شالیزارها فراوان تولید میشود. هدف این پژوهش بررسی اثر زهکش میان‌فصلی شالیزار در کاهش گسیل متان است. این پژوهش با سه تیمار زهکش سنّتی، سطحی و زیرزمینی در طرح بلوکهای کامل تصادفی در تابستان 1390 در ساری انجام شد. نمونه‌برداری گاز هر هفته، یک هفته پس از نشاکاری تا...
[ 9 ] - بررسی ارتباط متغیرهای اقلیمی با پهنای حلقه‌های رویش سالانه درختان ارس در رویشگاه کیگوران (استان لرستان)
گرمایش جهانی و تغییر اقلیم کنونی، تأثیرات شگرفی بر متغیرهای اقلیمی در سراسر جهان گذاشته است. برای بررسی روند اقلیم گذشته بهمنظور شبیه‌سازی اقلیم آینده، به دادههای درازمدت نیاز است. برای بازسازی دادههای اقلیمی گذشته، استفاده از روشهای دیگری همچون اقلیم‌شناسی‌درختی اجتناب‌ناپذیر است. هدف از این تحقیق تهیۀ گاه‌شناسی درختان ارس رویشگاه کیگوران در استان لرستان و مقایسۀ آن با متغیرهای اقلیمی منطق...
[ 10 ] - پایش مکانی و زمانی خشکسالی کشاورزی با استفاده از تصاویر سنجنده مودیس و فن‌آوری سنجش از دور (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)
خشکسالی از جمله پیامدهای تکرار شونده اقلیمی است که در بیشتر نقاط جهان رخ میدهد و موجب کمآبی، خسارات اقتصادی و پیامدهای ناگوار اجتماعی میشود. روشهای متداول ارزیابی و پایش خشکسالی اغلب وابسته به دادههای هواشناسی بهویژه بارش میباشند با توجه به دقت مکانی پایین و در مواردی ناقص و نادرست بودن این اطلاعات، نمایههای خشکسالی هواشناسی که از روی این دادهها محاسبه میشوند، در پایش خشکسالی مفید نخو...
[ 11 ] - تأثیر تنش خشکی مرحله زایشی بر ویژگیهای جوانه‌زنی بذر ژنوتیپ‌های بومی و اصلاح‌شده برنج (Oryza sativa)
In order to study drought stress effect at the reproductive stage on seed germination characteristics of seven rice genotypes, an experiment was carried out at Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University in 2014. This study was conducted on drought-stressed seeds and seeds grown under normal conditions. The results of orthogonal mean comparison among non-stressed seeds showed th...
[ 12 ] - رشد رویشی و کارایی مصرف آب دانهال‌های مرکبات در کاربرد همزمان سایه‌اندازی و پاره‌خشکیدگی ناحیۀ ریشه
تغییرات اقلیمی و تقاضای رو به افزایش آب برای تولید کشاورزی، استفاده بهینه از منابع آب را ناگزیر کرده است. در این آزمایش اثرگذاری‌های پاره‌خشکیدگی ناحیۀ ریشه (PRD) و کاربرد آن همراه با سایه‌اندازی بر رشد و کارایی مصرف آب دانهال‌های دوساله نارنج در رامسر بررسی شد. این آزمایش به‌صورت گلدانی و در قالب طرح کامل تصادفی انجام شد. تیمارهای این آزمایش شامل آبیاری کامل(FI)، پاره‌خشکیدگی ناحیۀ ریشه (PRD) ...
[ 13 ] - اثر کم‌آبیاری تنظیم‌شده و خشکی بخشی ریشه بر عملکرد، اجزای عملکرد و بهرهوری آب برنج در روش جوی وپشته وکرتی
با توجه به بروز بحران خشکسالی طی سالهای اخیر در سطح جهان، استفاده از روشهای کشت جایگزین که ضمن حفظ میزان عملکرد، موجب صرفهجویی در مصرف آب شود، رو به افزایش است. لذا بهمنظور ارزیابی عملکرد و اجزای عملکرد و میزان بهرهوری آب در برنج هاشمی تحت رژیمهای مختلفآبیاری و مقایسه آن با روش غرقاب، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در موسسه تحقیقات برنج کشور در مازندران طی دو سال زراعی 1394و 139...
[ 14 ] - ارزیابی آزمایشگاهی اثر بهبود دهنده‌ها در افزایش مقاومت خاک‌های ریزدانه خوزستان
یکی از روشهای مهار فرسایش در شیب تند جداره جانبی سازه‌های خاکی، استفاده از مالچ‌های زیستی و مواد اصلاح کننده طبیعی میباشد. در این مقاله با اهداف تعیین نوع و مناسب‌ترین تراکم از این مواد بر پارامترهای مقاومت فرسایشی خاک، روی دیواره‌ی جانبی کانال‌های آبیاری و زهکشی دشت ارایض خوزستان، آزمایش‌های مورد نیاز در آزمایشگاه شبیه‌ساز باران پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری انجام شد. بطوریکه با استفاده از ...
[ 15 ] - ارزیابی و مقایسه بهرهوری آب در اراضی شالیزاری سنتی و تجهیز و نوسازی شده در شهرستان آستانه اشرفیه
مدیریت منابع آب و خاک از طریق افزایش عملکرد و بهرهوری آب در شالیزارهادارای اهمیت ویژهای میباشد. تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری یکی از اقداماتی است که با هدف افزایش بهرهوری آب اجرا میشود. بهمنظور بررسی و ارزیابی اثر اجرای طرح تجهیز و نوسازی بر میزان عملکرد و بهرهوری آب، پژوهشی در شالیزارهای شهرستان آستانه اشرفیه، در قالب طرح کرتهای دو بار خرد شده در سه سطح اصلی بالادست، میاندست و پاییند...
نویسندگان همکار
سحر گلشن 1