مهرنوش شفیعی سرارودی

استادیار دانشکده صنایع‌دستی دانشگاه هنر اصفهان

[ 1 ] - مطالعۀ نقوش سفالینه‌های معاصر روستای کلپورگان سراوان با رویکرد انسان‌شناسی هنر

سفالینه‌های روستای کلپورگان سراوان به‌عنوان میراث‌دار هنر کهن و ارزشمند سفالگری در سرزمین بلوچستان ایران مطرح‌اند. این سفالینه‌ها، از گذشته تا حال، صرفاً به‌دست زنان هنرمند این منطقه ساخته می‌شوند و متأثر از باورها و اعتقادات قوم بلوچ، هم‌چنین روان زنانۀ هنرمند، دارای فرم‌ها و نقوشی منحصر‌به‌فردند که اگر چه در نگاه اول ساده و ابتدایی به نظر می‌رسند اما از لحاظ تجسمی و بصری دارای ساختاری منسجم بو...

[ 2 ] - بازساخت لعاب مینایی براساس متن جواهر نامه نظامی

فصل بزرگی از اطلاعات در خصوص لعاب مینایی که یکی از جذاب‌ترین تدابیر تزیینی درگذشته و حال است، از طریق اطلاعاتی است که پیشینیان به‌صورت مکتوب به میراث گذاشته‌اند. جواهرنامه‌نظامی ازجمله میراث‌های ارزشمندی است که نزدیک‌ترین منبع ازنظر تاریخی به سال تولید سفال مینایی است. در مقاله چهارم این کتاب ترکیبات ارزنده‌ای با عنوان «صفت انواع رنگ‌ها که بر قواریر و انواع اوانی قاشی و اصفهانی و شامی و چینی و ...

[ 3 ] - پژوهش کنش محور در قلمرو هنر، جنبشی نوین در روش شناسی پژوهشی

از مباحث ضروری پژوهش دانشگاهی در حوزه هنر و طراحی، روش شناسی است. اینکه چگونه می توان بدون توسل به روش های نظری یا علمی محض با بکارگیری روش های مناسب در پژوهش هایی که مبتنی بر کنش هنری است به تحقیقات قابل قبولی دست یافت، کار آسانی نیست. رشد فزآینده پژوهش های کنش محور در مقاطع تحصیلات تکمیلی رشته های هنر دو دهه اخیر دنیا نشانگر عدم کارآمدی روش های پژوهشی است که بدون در نظر گرفتن ماهیت هنر از حوز...

[ 4 ] - بررسی آثار سفالین پیکاسو با نگاهی به سفال های کهن

آثار سفالین نقاشان و مجسمه سازان ارتباطی بین مسئله کاربرد اثر سفالین و ماهیت اثر سفالین بر قرار می کند. از زمان گوگن تا نبی ها، از فوویست ها تا کبرا، از پیکاسو تا تپیس مواجه و رویارو با احساسات و نحوه بیان، که ریشه در افق های متفاوت و متنوع وابسته به تاریخ آفرینش های هنری در قرن بیستم دارد، هستیم. این مقاله بدون شک موقعیتی است برای مطالعه آفرینش های عالی نقاش، مجسمه ساز و هنرمند بزرگ قرن بیستم،...

[ 6 ] - بررسی بازنمود آفرینش و مرگ در آثارسفالین غرب ( از نیمه دوم قرن بیستم تا امروز)

   یکی از تحولات بزرگ در تاریخ بشر، زمانی به وقوع پیوست که انسان دریافت می‌تواند طبیعت مواد را تغییر دهد. سفال اولین نتیجه این تغییر ساختار مواد غیر آلی است که خاک با سه ماده دیگر آب، هوا و آتش صورت می‌دهد. گلی نرم که به‌واسطه آتش تبدیل به سنگی سخت می‌شود. این کیمیای ترکیب در طول تاریخ موجب خلق حجم‌ها، طرح‌ها و نقش‌های گوناگون شده است. تحولات سفال نه‌تنها در فرم‌ها، تزیینات، روش‌ها و فنون ساخت...

[ 7 ] - تجلی عدد چهار در نقوش سفالینه‌های پیش از تاریخ در ایران

میان اقوام و فرهنگ‌ها، برخی اعداد اهمیت ویژه‌ای دارند و به نظر می‌رسد که عدد چهار در فرهنگ و هنر ایران به‌ویژه هنر سفالگری، از اولویتی خاص برخوردار است. سفالگران با منقوش‌کردن سفالینه ها، از آن‌ها به عنوان جایگاهی برای بیان افکار، عواطف و تجسم باورهای خود بهره می‌گرفته‌اند. با بررسی سفالینه‌های پیش از تاریخ در ایران، به نقوشی برمی‌خوریم که بر پایۀ تقسیمات چهارگانه تصویر شده‌اند. پژوهش حاضر به ا...

[ 8 ] - ویژگی های بصری در سفالینه های مینایی با تأکید بر نقشمایه ها و ترکیب بندی (575-616 ه.ق)

Potteries known as “Minai” are one of the valuable types of potteries remained from middle Islamic era, which were produced between 575 and 616 AH in middle of Islamic civilization, in the late period of Seljuk and Khwarazmshahi era in Iran. Such potteries were found in works obtained from Ray, Kashan, Saveh, and in a limited number in Nishapur and Tabriz that in terms of motifs and their compo...

[ 9 ] - بازخوانی ویژگی‌های فرمی و ساختاری (طرح و رنگ) در سفالینه‌های روستایی ساری سد‌ه‌های 4 و 5 ه.ق

The tribe art reflects the culture, and customs and kind of the livelihoods of peoples. In this direction the most trustworthy narrator pottery from the ancient land considered which design and the role running on them reflects the beliefs, culture and the people of believe it to be the area and it have suggested untold and the myth of its region's peoples. Sari potteries, are considered one of...

[ 10 ] - تحلیل ریخت‌شناسانه مشربه‌های سفالی دوره میانی اسلامی کاشان

ساخت اشیای سفالین از دوران پیش از تاریخ تا به امروز همواره مورد توجه انسان‌ها بوده است، از طرفی نگرش ایرانیان از دیرباز نسبت به آب موجودیتی مقدس بوده است، آب در فرهنگ ایران از جمله چهار عنصر اصلی تشکیل دهنده این جهان است؛ بدیهی است که برای این مایع مقدس ساخت ظروفی که در شأن آن باشد ضروری بوده است. تحلیل ریخت‌شناسانه مشربه‌های دوره میانی اسلامی کاشان با هدف شناخت عمیق و معرفی دقیق ویژگی‌های ساخ...

[ 11 ] - مطالعه ی موضوعی و محتوایی مجسمه های زنانه در شهر تهران

نصب مجسمه در شهر تهران از زمان حکومت قاجار متداول شد و پس از انقلاب اسلامی با سرعتی رو به رشد ادامه یافت. در این میان، موضوع زن در مجسمه­سازی از لحاظ محتوایی و ساختاری از اهمیت خاصی برخوردار است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه‌ای و میدانی، به دنبال مطالعه و‌ دسته‌بندی موضوعی و محتوایی مجسمه‌های شهری زنانه‌ی تهران و پاسخگویی به این سؤال است که موضوع زن از ...

[ 12 ] - تحلیل تجربی و تطبیق بصری لون‌های زرد در کتاب جواهرنامه نظامی با نمونه رنگ‌های سفال مینایی قرون ششم و هفتم هجری قمری

تنوع رنگی و نمایش رنگین کمانی لعاب مینایی، این لعاب را جزو باشکوه ترین تزیینات سفالینه‌ها قرار داده است و طیف گسترده رنگ‌های زرد، آبی، سبز، قهوه‌ای، ارغوانی، سیاه که گاه همراه با طلاکاری و زرین‌فام است را شامل می‌شود. سال تولید این شیوه تزیین سفالینه‌ها، براساس کتیبه‌های موجود بر آثار سفالین، دوره زمانی اواخر قرن 6 و اوایل قرن 7 هجری قمری است. مقارن با این دوران، محمد ابن ابی البرکات جوهری نیش...