مفاخره از جمله صنایع بدیعی و مضامین شعری ا­ست، که اغلب شاعران بدان طبع­آزمایی نموده و شعر و هنر خود را به رخ مخاطب کشیده­اند. در متن و بطن آثار نگارین شهریار، مضامین مختلفی وجود دارد، که از جمله ی آن ها انواع مفاخره­ است. تنوع، زیبایی و صلابت این مفاخرات به حدّی است که نظر خواننده را به خود جلب می­کند. در نوشته ی حاضر کوشیده­ایم با بازخوانی دقیق اشعار فارسی و ترکی شهریار و بهره­گیری از شیوه ی کت...

بخشی از زیبایی‌‌ها و ظرافت‌‌های شعر فارسی، در قالب آرایه‌‌های ادبی به ظهور رسیده‌است؛ بنابراین بررسی چندوچون پیوند پژوهش‌‌های بدیعی و تحولات شعری، ضرورتی گریزناپذیر است. آیا به‌راستی لوازم این پیوندِ دوسویه رعایت شده‌است؟ این پژوهش، با بررسی نمونه‌‌های شعری از سبک‌‌های برجستۀ شعر فارسی در شیوه‌‌ای تطبیقی و مقایسه‌‌ای، به این پرسش پاسخ گفته‌است. پژوهش حاضر نشان می‌‌دهد که پژوهش‌‌های بدیعی و تحولا...

هایکو از جملة قالب­های شعری است که در دورة معاصر، به ویژه در حوزۀ شعرِ ادبیات پایداری مورد توجّه قرار گرفته است. علی­رغم  این­که یکی از اصول سرودن هایکو ساده­گویی و اجتناب از کاربرد صور خیال و آرایه­های شعری است، اما شاعران دفاع مقدّس در تلاش برای به تصویر کشیدن دلاوری­های رزمندگان اسلام در طی هشت سال دفاع مقدّس به کاربرد صورِ خیال و آرایه­های شعری در آن مبادرت ورزیده­اند. در این پژوهش که با هدف برر...

غافل شدن بلاغیون از متن‌های ادبی از قرن پنجم به بعد از جمله عواملی بوده است که باعث گردیده بلاغت سنتی فارسی ـ عربی از پیشرفت باز بماند و نوآوری‌های شاعران و نویسندگان نادیده گرفته شود. نمونه‌ای از این خلاقیت‌ها ترکیب ارگانیک صنایع ادبی است که فارغ از مبانی و روش‌های بلاغت سنتی گاه به صورت گذرا و غیرنظام‌مند از جانب برخی از محققان سنتی یا معاصر تحت عنوان همراهی یا ترکیب صنایع مورد اشاره قرار گرف...

توجه زیاد به صناعات بدیعی یکی از ویژگی­های سبک آذربایجانی است. دیوان خاقانی که نماینده تمام عیار این سبک است؛ علاوه بر این­که در برگیرنده تمام خصوصیات آن است، دارای ویژگی­هایی است که نشان­گر سبک شخصی وی است. جناس، به­عنوان یکی از آرایش­های لفظی بدیعی، یکی از  پر­ بسامد­ترین صناعات بدیعی به­کار رفته در قصاید اوست که از نشانه­های توجه زیاد خاقانی به فُرم شعر و شناخته شدن او به­عنوان یک شاعر فرمالی...

هایکو از جمله قالب­های شعری است که در دوره معاصر، به ویژه در حوزۀ شعرِ ادبیات پایداری مورد توجّه قرار گرفته است. علی­رغم  این­که یکی از اصول سرودن هایکو ساده­گویی و اجتناب از کاربرد صور خیال و آرایه­های شعری است، اما شاعران دفاع مقدّس در تلاش برای به تصویر کشیدن دلاوری­های رزمندگان اسلام در طی هشت سال دفاع مقدّس به کاربرد صورِ خیال و آرایه­های شعری در آن مبادرت ورزیده­اند. در این پژوهش که با هدف برر...

بی شک مقامه از جمله فنونی است که ریشه در تاریخ کهن ادب عربی دارد و از بدو ظهور تا به امروز نویسندگان و کاتبانی نامور و شهیر در این فن ظاهر شده وقدرت و مهارت خود را در این زمینه به نمایش گذاشته اند. از جملة این نویسندگان می توان به حریری(446 - 516) و سیوطی (849-911) اشاره کرد. حریری در این فن پنجاه مقامه و سیوطی سی مقامه از خود به یادگار گذاشته اند. با وجود اینکه موضوع نهایی کل مقامات حریری به...

بی‌شک مقامه از جمله فنونی است که ریشه در تاریخ کهن ادب عربی دارد و از بدو ظهور تا به امروز نویسندگان و کاتبانی نامور و شهیر در این فن ظاهر شده وقدرت و مهارت خود را در این زمینه به نمایش گذاشته‌اند. از جملة این نویسندگان می‌توان به حریری(446 - 516) و سیوطی (849-911) اشاره کرد. حریری در این فن پنجاه مقامه و سیوطی سی مقامه از خود به یادگار گذاشته‌اند. با وجود اینکه موضوع نهایی کل مقامات حریری به...

چکیده شهاب الدین الموسوی الحویزی از شاعران عصر عثمانی است. از زندگانی او آگاهی اندکی در دست است. وی در زمان حکومت مشعشعیان در حویزه که دست نشانده حکومت صفویه در غرب خوزستان بوده، می زیسته است. پسرش معتوق اشعار او را در یک جلد تحت عنوان (دیوان ابن معتوق) گردآوردی نموده است. وی اشعار خود را در اغراضی همچون مدح، غزل و نسیب، خمریات و مراثی به نظم در آورده است. البته اغلب اشعار او مدح است؛ مدح های...

چکیده : بدیعیّات به عنوان فنّی نو و بی سابقه در دوره ای از ادبیّات دو ملّت ایران و عرب پدید آمد. دوره ای که ادبیّات و بخصوص شعر در حال حرکت به سمت جمود و انحطاط بود. هرچند که در این دوران با خیل عظیمی از ادبا و دانشمندان برخورد می کنیم که خدمات ارزنده ای به ادب و ادبیّات کرده اند؛ امّا در حقیقت همان معانی گذشته را شرح و بسط دادند. دوره ای که معانی در زیر لایه های ستبر لفظ پردازی پنهان شده است. بدیعیّ...