چگونگی شکل‌گیری پدید? خواب باوجود تکرار بسیار ، همچنان امری پیچیده و شگفت است. به جز محتوای خواب‌ها فضایی که خواب ها در آن نقل می شوند هم از جهاتی قابل توجّه هستند. خواب دیدن و دیده شدن در خواب به عنوان یک سنت در متون صوفیه به دفعات تکرار می‌شود. در این بررسی سعی کرده‌ایم با معرفی ویژگی‌های مکتب‌های فرمالیسم و ساختار‌گرایی، روایات خواب را به عنوان داستان‌هایی کوتاه مورد ارزیابی ریخت‌شناختی قرار ...

پس از رونق نگارش کتابهای جغرافیایی در سدههای نخستین اسلامی، شاهد یک دوره رکود شگفتانگیز در این زمینه، در عصر صفویان هستیم. هرچند این رکود، از یک قرن قبل از صفویه آغاز میشود و تا یک قرن بعد از آنان هم ادامه مییابد؛ اما این شگفتی از آن‌رو بیشتر میشود که در همان دوران، اکتشافات جغرافیایی اروپاییان در جریان بود و دانش جغرافیا، تحولات مهمی را از سر میگذراند. در فقدان منابعی که بتوان دانش جغرافیایی ا...

زاویه دید نمایش دهنده شیوه­ای است که نویسنده به کمک آن، مواد داستانی خود را به خواننده ارائه می­دهد وارزیابی داستان براساس فهم ونقد آن امکان پذیر است. تنوع در کاربرد صیغه­های روایی که ساختار روایی را پربار می­کند، در قرآن ودر داستان آدم(ع) به صورت زیبا به کار گرفته شده وجنبه هنری وفکری باهم آمیخته شده وشکل روائی که متناسب با اندیشه است، ایجاد شده است.          در روایت داستان حضرت آدم، شک...

استخدم الشعر العربی المعاصر، أکثر من أیّ وقت آخر، شخصیات الأنبیاء للتعبیر عن تجارب الشعراء الشعریة والأوضاع التی أحاطت ببیئتهم الاجتماعیة والثقافیة والسیاسیة. من أبرز هذه الشخصیات التی شاع استخدامها بین روّاد الشعر المعاصر هی شخصیة النبیّ المسیح (ع) الذی وجده الشعراء أکثر تلاؤماً مع ما اعتراهم من الغربة والألم والمعاناة وما ساد مجتمعهم من الفتور والخمود. فاحتلّت هذه الشخصیة المسیحیّة المکانة الأولی ...

یعتبر إیلیا أبو ماضی من أشهر الشعراء العرب الرومنسیین الذین عاشوا فی الغربة والتشرید. تحدّث فی شعره عمّا یعانی منه أبناء شعبه، من هموم ومعاناة تتصل بالواقع الذی فرضه علیه المستعمرون. ویتطرق فی شعره إلی القضایا الاجتماعیة التی حدثت فی عصره ویجسّد شعره طموحاته ورغباته ومشاکله. فعبّر عن مکانة الإنسان فی مجتمعه بذکر آلام الأمة العربیة. نجد فی شعره تأمّلات کثیرة فی مجتمعه وتجارب یأخذها الشاعر من حیاته ال...

نشانه- معناشناسی، رویکردی نوین در تجزیه و تحلیل متن و نظام­های گفتمانی است. این رویکرد در نقد ادبی، به ارائة الگوهای متعددی منجر شده است که چگونگی کارکرد، تولید و دریافت معنا از متن را مورد تبیین قرار می­دهد. این الگوهای برآمده از منطق متن تلاش می­کنند هرگونه امکان خوانش متکثّرِ خارج از نظام ارزش­گذاری اثر ادبی را تا جای ممکن کاهش دهند. از این رو این مقاله، مثنوی سلامان و ابسال جامی را که از جمله...