انسان در اعصار مختلف با عملکرد خود در محیط به تخریب آگاهانه و ناآگاهانه طبیعت پرداخته و گونه‌ها را نابود کرده، و یا مورد تهدید قرار داده است. این تخریب‌ها موجب نگرانی است، زیرا از تخریب‌های بزرگ طبیعی پیشین شدیدتر و سریعتر بوده است. از این‌رو، با وجود کمبود داده‌ها و پیچیدگی فرایندهای طبیعی، می‌توان و باید در مسیر حفاظت بیشتر و بهتر از طبیعت گام برداشت و از بلایای انسان‌ساخت جلوگیری نمود، یا آن...

    تغییر کاربری سرزمین ناشی از فعالیت انسان به دلیل عدم توجه به محدودیت‌های محیط زیستی بر سیمای محیط بسیار تأثیرگذار بوده است و روند در حال توسعه‌ی تغییر کاربری در نتیجه‌ی فعل و انفعالات پیچیده‌ی فاکتورهای ساختاری و عملکردی، آثار محیط زیستی شدیدی بر اکوسیستم‌های طبیعی داشته است. بنابراین با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده‌ی نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییرپذیر...

بررسی کیفی روند شهرنشینی حاکی از آن است که توسعۀ نامناسب، آسیب‌های فراوانی به ساخت سیمای سرزمین شهری وارد کرده است. ابزار حل مشکل، برنامه‌ریزی شبکه‌های بوم‌شناختی به‌عنوان گذرگاه‌های ماده و انرژی است. برنامه‌ریزی عناصر طبیعی ساختار مشتمل بر لکه و کریدورهای سبز و باز، راهگشای پژوهشگر در راستای نیل به اهداف پژوهش خواهد بود. این اهداف عبارت است از: حفظ و ترمیم منابع طبیعی، تقویت نیروهای سایبرنتیکی...

یکپارچگی و ارتباط داشتن زیستگاه‌ها در مناطق حفاظت شده برای دوام جمعیت‌های گیاهی و جانوری مهم است. بررسی یکپارچگی مناطق حفاظت شده می‌تواند برای ارتباط دادن لکه‌های محدود شده و کمک برای مقابله با تأثیرات از هم‌گسیختگی مفید واقع شود. هدف از این تحقیق کمی نمودن از هم‌گسیختگی سیمای سرزمین به­منظور بررسی زیستگاه گونه‌های مهم منطقه حفاظت شده جاجرود است. برای رسیدن به این هدف پس از تهیه نقشه کا...

یکی از مسائل مهم زیستگاه­های جوامع انسانی که از اهمیت خاصی نیز  برخوردار می­باشد، نگرش به مسائل بـومی و بوم آورد آن  سرزمین است. بدون در نظر گرفتن کم و کیف مسایل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اقلیمی هر بوم و سرزمینی، برنامه­ریزی  برای آن مکان را با چالشهای غیر قابل حل، روبه­رو خواهد کرد. لذا برای هر نوع برنامه­ریزی کوتاه مدت یا بلند مدت استراتژیک برای بوم­های متنوع، باید از جایی آغاز نمود. ...

نابودی زیستگاه یکی از اصلی ترین عوامل تهدید کننده گونه ها محسوب می گردد به طوری که تا سال 1980 میلادی در حدود 30 درصد انقراض گونه ها به تخریب و انهدام زیستگاه حیات وحش نسبت داده شده است. قطعه قطعه شدن زیستگاه یک مشکل نگران کننده در زیست شناسی حفاظت است که گاهی این پدیده سبب نابودی زیستگاه می شود. در این تحقیق اثرات قطعه قطعه شدن زیستگاه بر جامعه پرندگان در جنگل های گرگان بررسی شد. پرندگان در قط...

سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال­های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه­های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه­ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه­های شهری شهر گرگان در سال­های 1987 و 2001 با...

در دهه‌های اخیر توسعۀ شهری سبب تغییرات زیر بنایی در ساختار و کارکرد اکولوژیکی سیمای سرزمین شده است. یکی از مهم­ترین اثرات افزایش سطوح شهری بر محیط‌زیست شکل­گیری جزیرۀ حرارتی شهری (UHI) است. درک اثرات الگو و ساختار سیمای سرزمین بر جزیرۀ حرارتی شهری برای بهبود شرایط اکولوژیکی ضروری است. هدف از این مطالعه بررسی رابطه میان سنجه­ها و دمای سطح زمین که بتواند به‌طور مؤثری اثر ساختار سیمای سرزمین شهر ن...

در توسعه پایدار ابعاد کالبدی مناطق انسان­ساخت اهمیت زیادی دارد. این مقاله، به منظور کمّی کردن الگوی رشد مناطق انسان­ ساخت، ارتباط نواحی ساخته شده شهرستان‌های استان گلستان با دمای سطح زمین با استفاده از شش سنجه سیمای سرزمین تعداد لکه، شاخص بزرگ­ترین لکه، شاخص شکل، نزدیک­ترین فاصله اقلیدسی، تجمع و کوهژن مورد بررسی قرار می‌دهد. انتخاب سنجه­ها باید براساس معیارهایی مانند استقلال بین سنجه­ها باشد. بر...

پیشینه و هدف رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی سبب تغییرات زیاد پوشش و کاربری اراضی شده که به‌طور گسترده‌ای بر ساختار، عملکرد و خدمات اکوسیستم تأثیر می‌گذارد. از سال 2008 بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می­ کنند که طبق پیش‌بینی سازمان ملل تا سال 2050، 80 درصد جمعیت جهانی شهری خواهد شد و این افزایش مداوم موجب گسترش سریع مناطق شهری می ­شود. اکثر این شهرها در کشورهای درحال‌...