یک نوشته را زمانی می‌توان متن نامید که دارای انسجام باشد. هلیدی و حسن(1976 :4)، انسجام را در برقراری روابط معنایی بخش‌های مختلف و ایجاد یک متن، موثر دانسته و معتقدند که عناصر انسجام، بر درک و تفسیر خواننده (یا شنونده) از متنی که با آن مواجه شده، تأثیر می‌‌گذارند. برپایه همین نظریه، این تحقیق داستان‌ها و شعرهای مجله رشد نوآموز را به‌لحاظ رعایت یا عدم رعایت عناصر انسجام مورد مطالعه قرار داده است....

پژوهش‌گران ادبی غالباً در مورد انسجام و پیوستگیِ میان ابیات غزل حافظ اختلاف عقیده دارند: گروهی به‌طور ضمنی غزل حافظ را فاقد انسجام دانسته‌اند و، ویژگیِ اصلی غزل حافظ را گسسته¬نمایی و به‌عبارتی نداشتن انسجام و ارتباط معنایی در محور عمودی غزل بیان کرده¬اند. در مقابل، گروه دیگری از محقّقان به وجود ارتباط میان ابیات و در نتیجه انسجام در غزل حافظ معتقد هستند. در مقاله حاضر با استفاده از نظریه تکامل¬یافت...

انسجام مفهومی معنایی است و به روابط معنایی که میان عناصر یک متن وجود دارد، اشاره می کند و به واسطۀ عمل آن‌ها، درک برخی از عناصر متن امکان پذیر می‌گردد؛ یک عنصر، عنصری دیگر را پیش انگاری می‌کند، به این معنا که عنصر دوم را نمی توان بدون عنصر اول درک کرد و در نتیجه، این روابط میان عناصر متن، به کلام وحدت، انسجام و یکپارچگی می بخشند. در این مقاله «شعر عقاب» خانلری براساس نظریۀ هلیدی و حسن مورد تجزی...

نظریة مایکل هلیدی تحت عنوان «زبان­شناسی سیستمی- نقشی» از مهم­ترین نظریات زبان­شناسی است که در چارچوب نقش­گرایی به شکلی سازمان­یافته و منظّم به تحلیل متون مختلف ادبی می­پردازد. او در بخشی از این نظریه از مؤلفه­هایی سخن می­گوید که یک متن منسجم بایستی از آنها برخودار باشد. سپس رقیّه حسن در یک نظریة جداگانه تکمیل کننده نظریه همسرش مایکل هلیدی با عنوان نظریه هماهنگی انسجامی به­شمار می­رود.      برخی م...

هدف: در پژوهش حاضر، بیان نوشتاری دانش­آموزان عادی و دانش آموزان دارای اختلال یادگیری فارسی­زبان شهر تهران با توجه به استفاده از ابزارهای مختلف انسجام مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته­است. روش: طرح تحقیق از نوع پژوهش­های پس­رویدادی (علّی– مقایسه ای) است. رویکرد زبان­شناسی اتخاذ شده رویکردی نقش­گرا است و نظریه هلیدی و متیسون (2004) برای تحلیل داده­های گرد­آوری شده استفاده شده است. نمونه آماری مورد ب...

انسجام مفهومی معنایی است و به روابط معنایی که میان عناصر یک متن وجود دارد، اشاره می کند و به واسطۀ عمل آن‌ها، درک برخی از عناصر متن امکان پذیر می‌گردد؛ یک عنصر، عنصری دیگر را پیش انگاری می‌کند، به این معنا که عنصر دوم را نمی توان بدون عنصر اول درک کرد و در نتیجه، این روابط میان عناصر متن، به کلام وحدت، انسجام و یکپارچگی می بخشند. در این مقاله «شعر عقاب» خانلری براساس نظریۀ هلیدی و حسن مورد تجزی...

متن از جملاتی تشکیل شده است که به نحو خاصی به هم مرتبط شده اند. ابزارهایی که این ارتباط را ایجاد می کنند، انسجام متن نامیده می شوند. یکی از راههای ایجاد انسجام متنی، انسجام واژگانی است. در این نوع انسجام، با انتخاب واژه هایی سروکار داریم که با جملات قبلی مرتبط هستند. به عبارت دیگر، انسجام واژگانی هماهنگی واژگان دو یا چند جمله با هم است که روابط مفهومی را در نظام معنایی برقرار می کنند. در این پژ...

 مفهوم انسجام به منظور درک بهتر روابط معنایی بین جملات ارائه شده است تا آن‏ها ‏را به مثابه ‏یک متن، از غیر متن جدا کند. این نوشتار با تکیه بر نظریه انسجام هلیدی و حسن، دعای شریف «ابوحمزه ثمالی» را از سه بُعد دستوری، واژگانی و پیوندی و به روش توصیفی – تحلیلی مورد واکاوی قرار داده است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ‏گویی به این سؤالات است که: الگوی انسجــام تــا چه اندازه در متن‏بودگی دعای ابوحمزه ثمالی...

در پژوهش حاضر، محتوای کتاب­های درسی فارسی متوسطه­ی دوره­ی اولِ (هفتم، هشتم و نهم) سال تحصیلی 96 – 97، از منظر کاربرد ابزارهای انسجام واژگانی و در چارچوب نقش­گرایی هلیدی و حسن (1976) مورد واکاوی قرار گرفتند. پژوهش به شیوه­ی تحلیل محتوا و به صورت توصیفی انجام گرفت و محتوای آن شامل سه کتاب عنوان شده در فوق بود که از هریک، سه فصل به شیوه­ی تصادفی انتخاب شدند. مواردی که از نظر هلیدی و حسن ابزارهای ان...