این رساله حاصل مطالعاتی است که در حدامکان با مراجعه به جمیع آثار علامه و ابن تیمیه در پی تطبیق این دو دیدگاه انجام گرفته است. هدف اصلی نگارنده، رسیدن به نقاط اشتراک و افتراق این دو نظریه برای رسیدن به این منظور واژه تأویل در منابع لغوی، قرآنی و روایی مورد بررسی قرار گرفته است.

خداوند قرآن کریم را به عنوان آخرین کتاب آسمانی برای هدایت نسل ها و رسیدن به کمال وسعادت فرو فرستاده و برای رسیدن به این هدف، تبیین و تفسیر قرآن را از وظایف پیامبر اکرم? برشمرده تا معارف آن برای همگان روشن سازد. رسول خدا? نیز رسالت خود را در تبیین و تفسیر قرآن کریم به اهل بیت خویش واگذار نموده و ایشان را در معیت همه جانبه قرآن معرفی کرده است. قرآن کریم شامل معارف ظاهری و باطنی است و گستره عظیمی...

اقرار به عنوان مهمترین و نیرومند ترین دلیل در قلمرو دلایل اثباتی ، همواره از جایگاهی خاص و خود ویژه برخوردار بوده ، به طوری که حداقل در امور مدنی ، با وجود اقرار ، حاجتی به ارائه دلایل دیگر در جهت اثبات حقانیت طرف مقابل نخواهد بود. بررسی چیستی و ماهیت اقرار که نتایج و آثار نظری و عملی مهمی را در پی دارد ، ما را وارد بحث هستی شناسی می کند. به دیگر بیان ، درنگ در چیستی اقرار با یافتن شیوه هستی اق...

قاضی نعمان، از فقیهان معروف اسماعیلی، در آثار خود به مسئله تأویل به گونه ای خاص و متفاوت از دیگر اسماعیلیان پرداخته است. به رغم دیدگاه اسماعیلیان که به باطن و تأویل نگاه حداکثری دارند و در مواردی نیز دچار خطا می شوند، قاضی نعمان اعتقاد به تأویل را در کنار نص تبیین می کند و با ترسیم خط اعتدال می کوشد از خطا های دیگر اسماعیلیان در امان ماند. وی ظاهر قرآن را صامت و معجزه پیامبر(ص) و تأویل و باطن ر...

امام علی علیه‌السلام، تحت تربیت و آموزش نبی اکرم صلی‌الله‌علیه‌واله‌وسلم، از راسخان در علم و آگاه به علم تأویل گردید و نهج‌البلاغه، نازله روح مطهری است که وجودش با قرآن یکی بوده و از همین وجه این کتاب را «اخ القرآن» نامیده‌اند. در متن نهج‌البلاغه، گزاره‌های متعددی دلالت بر تأویلات امام علی علیه‌السلام، در حوزه‌های مختلف دارد. با توجه به اینکه تأویل عبارت از بیان حقیقت و نزدیک شدن به مراد گوینده...

 «تأویل» قرآن از دیدگاه اهل‌بیت(ع) شرح شده است.  نظرگاه مفسّران و قرآن پژوهان درباره اصطلاح تأویل گاه در خور جمع با یکدیگرند و گاه در کنار یکدیگر قرار نمى‌گیرند. برخى معتقدند که تأویل خبر دادن از حقیقت مراد است. علامه طباطبایى تمامى دیدگاه‌ها درباره تأویل را به دو دیدگاه، خلاصه مى‌کند: تأویل مرادف تفسیر است، تأویل خلاف ظاهر آیات متشابه است. علامه پس از نقد این دو دیدگاه، معتقد است تأویل در آیات...

در آیه هفتم سوره آل عمران آیات قرآن به دو بخش محکمات و متشابهات تقسیم و علم تأویل آیات متشابه به «الله» نسبت داده شده است. در این آیه در کنار «الله» نام عده ای دیگر با تعبیر «و الراسخون فی العلم» به میان آمده است. این که «واو» در «و الراسخون» استیناف است یا عطف، محل اختلاف است. در صورت استیناف بودن، علم تأویل آیات متشابه منحصرا نزد خداست. اما در صورتی که عطف باشد، راسخان در علم نیز تأویل آیات م...

هدف این پژوهش برجسته‌کردن مناسبت‌های انسان‌شناسی در حوزة معناشناسی تأویل است. برای این منظور، نگارنده ابتدا معناشناسی تأویل را بررسی می‌کند و افزون‌بر اشاره به دو معنای عام و خاص تعبیر، از ارتباط معنایی تأویل و تعبیر و تفسیر سخن می‌گوید. شرح نگاه مثبت و منفی ابن‌عربی به تأویل و تبیین ویژگی‌های فردی لازم برای تأویل، از بحث‌های دیگر این پژوهش است. تأویل در باور ابن‌عربی کلیدواژه‌ای هستی‌شناسانه ا...

این پژوهش با استناد به آیات قرآن و روایات معصومین علیهم السلام، مفهوم و معیارهای تأویل قرآن کریم و تاریخچه آن را از زمان صدر اسلام تاکنون مطرح نموده و دیدگاه های برخی از مفسران و متفکران شیعه و اهل سنت در این زمینه ارائه شده است. نویسنده در سه فصل ابعاد مختلف تأویل را در فرهنگ قرآن و سنت بررسی نموده است. در فصل اول ضمن بیان مفهوم تأویل در لغت و اصطلاح، مراحل تاریخی آن ذکر شده است. نگارنده در هم...

چکیده ندارد.