در احکام فقهی و شرعی نوعی الزام نهفته است. درباره خاستگاه این‌گونه الزامات اختلاف وجود دارد. برخی عقل را منشأ الزام می‌دانند و عده‌ای همانند برخی از اشاعره امر و نهی الهی و برخی فطرت را منشأ الزام می‌دانند؛ ولی به نظر می‌رسد هر یک از نظریات ارائه شده در این باره به نوعی دارای اشکال می‌باشند. از نظر نگارنده منشأ الزام فقهی و شرعی درک و کشف عقل می‌باشد که مکلفان را وادار به انجام تکالیف و لزوم اط...

به‌طور‌کلی، چگونگی رفتار در هر سبکی از تربیت، بر جهان‌بینی حاکم بر آن سبک و نوع نگاه به انسان، مبتنی است و بدون شناخت انسان، شناخت خدا، هستی و چگونگی رفتار انسان در جامعه تبیین نخواهد شد. از-این‌رو، این پژوهش به شیوه‌ی توصیفی_ تحلیلی و به روش کتابخانه‌ای، به بررسی این موضوع از دیدگاه قرآن و حدیث می پردازد. از نظر انسان‌شناسی اسلامی، انسان موجودی دو بعدی(مادی و روحانی)، دارای اختیار، مسئول، الهی...

مقدمه: مراقبت یکی از مهم ترین مفاهیم رشته پرستاری است و تعریف آن وابستگی زیادی به پارادایم فکری جامعه اسلامی- ایرانی ما دارد. بنابراین ضروری است تا این مفهوم جهت کاربرد در پرستاری با توجه به متون اسلامی تعریف شود. لذا این مطالعه با هدف تبیین مفهوم مراقبت براساس متون اسلام انجام شده است و تفاوت آن با تئوری های مراقبتی در پرستاری مقایسه شده است. روش: مفهوم مراقبت در متون اسلامی با روش تحقیق موضوع...

ازنظر آیت‌الله جوادی آملی، انسان متوجه کمال و جمیل مطلق است. این حالت بنی‌نوع انسان است که خدای تبارک و تعالی جبلی انسان را بر آن مفطور کرد. فطرت انسانی بر کمالات نورانی مخمور است که باارزش‌ترین سرمایه وجودی اوست و هیچ مخلوقی از آن بهره ندارد؛ ازاین‌رو، انسان همچون چشمه‌ای جوشان است که می‌تواند جوی‌هایی را سیراب کند. خدای سبحان براساس ارزش وجودی انسان به او امر فرمود که قعود و قیام خویش را متوج...

درون می باشد. دراینکه شناخت خداوند از طریق براهین قطعی عقلی و همچنین بیانات شرایع قابل اثبات می باشد جای شبهه نیست; در عین حال برای کسانی هم که به مبانی استدلال عقلی، اسباب درک مفاهیم مجهز نباشند، راهی روشن برای معرفت و ارتباط با ذات مقدس الهی، وجود داردکه همان راه فطرت است. در مقاله حاضر برای نشان دادن معرفت فطری تنها به دوآیه از قرأن کریم استناد شده، در ذیل آیه اؤل به نکاتی اشاره شده که عمدتأ...

به گواه تاریخ، انسان‌ها همیشه به گونه‌ای «خداجو»و «خداگرا» بوده‌اند. برخی معتقدند این در سرشت انسان‌ها قرار دارد و هر انسانی با این تمایل الهی زاده می‌شود. از این ویژگی همه زمانی و همه مکانی انسان‌ها به فطرت تعبیر می‌شود. بسیاری از دانشمندان کوشیده­اند با استفاده از این ویژگی مشترک در انسان‌ها به اثبات خداوند بپردازند. در اندیشه اسلامی از این تلاش به برهان فطرت یاد شده و در تفکر فلسفی و کلامی غ...

  چکیده پژوهش حاضر به روش تحلیلی وجوه ارتباط مفهوم امر به معروف و نهی از منکر با مفهوم تذکر در قرآن کریم را بر اساس روابط همنشینی بررسی کرده است و در این بررسی به حد وسط مشترکی با عنوان فطرت دست یافته است؛ زیرا امر به معروف و نهی از منکر باعث یادآوری دستورات الهی می­شود؛ به عبارت دیگر اجرا کردن امر به معروف و نهی از منکر در جامعه موجب تذکر(یادآوری) افراد به همان فطرت دینی و مسائل دینی شده و در...

در بین عالمان مسلمان، گروهی معتقدند که عذاب اخروی از همگان برداشته خواهد شد و هیچ کس جاودان در عذاب نخواهد بود، هر چند که همواره در جهنم جای داده شده باشد. دلایلی که این گروه از عالمان بر این مدعا اقامه کرده اند، از جمله رحمت گسترده الهی، فطرت توحیدی انسان ها و امکان تخلف وعید، در این مقاله تقریر شده، به بوته نقد کشیده می شود تا میزان صحت آنها معلوم گردد.

مقیاس هایی که امروزه در روانشناسی دین برای ارزیابی چند و چون دینداری فرد و جامعه فراهم آمده و در سطح بین المللی از آن استفاده می شود، بر اساس مبانی فرهنگی و علوم انسانی مغرب زمین فراهم آمده و از این رو، به کارگیری آن در جامعة اسلامی ایرانی ما، برای دست یابی به وضعیت دینداری آحاد جامعه، ناموجه است. این مقاله می کوشد با بررسی حقیقت دینداری و بیان پاره ای از مبانی اسلامی لازم الرعایه در این خصوص گ...

در نهاد همه انسانها، به حکم فطرت الهی، حقوقی به ودیعت نهاده شده است که غیر قابل انکار و تغییر بوده و در هر عصر و دوره، افراد بشر از هر نژاد و هر جنس، صرف نظر از رنگ پوست، میزان ثروت و موقعیّت اجتماعی را شامل می گردد. از نظر اسلام، فطرت انسانها، مخلوق «خداوند تعالی» است و همه احکام و قوانین مندرج در شریعت اسلام، مطابق با فطرت آدمی است و از همین جهت در قرآن کریم از دین اسلام به عنوان «دین فطری» یا...