رساله حاضر وندهای زبان فارسی، کاربرد و موقعیت فعلی آنها را از نظر زایایی و سترون بودن مورد پژوهش قرار داده است . این بررسی محدودیه مشتقاتی است که از اسم، صفت و قید با استفاده از وندها ساخته شده اند. در این پژوهش پیشوندها و پسندهای زبان فارسی پس از شناسایی به چند گروه تقسیم شده اند. از آن جمله : وندهای زایا، نیمه زایا، سترون، در حال تکوین و مستحیل شده.

چکیده اهمیّت تحقیقات مربوط به زبان فارسی،این میراث گرانقدر ملّی و فرهنگی ایرانیان بر کسی پوشیده نیست.تاکنون پژوهش های فراوانی در این زمینه صورت گرفته، ولی هنوز مواردی می توان یافت که بررسی آن ها ضروری به نظر می رسد. ساختمان واژه یکی از این موارد است. مسئله ی واژه سازی وگزینش واژه های فارسی در برابر واژه های بیگانه، سال هاست که مورد توّجه ایرانیان قرار گرفته، و این امر در سازمان هایی از قبیل فرهن...

زایایی ساختوا‍ی همواره یکی از موضوعات مورد مطالعه زبانشناسی بوده است. پژوهش حاضر در راستای بررسی زایایی گروهی از وندهای فارسی و مجدودیت های ناظر بر آنها صورت گرفته است.وندهای مورد مطالعه شامل "گر، بی، نا، مند، دار، وار، گون، صفت، ناک و غیر" است. بدین منظور ابتدا داده ها از متون روزنامه ای تهیه شده و پس از طبقه بندی و شمارش، زایایی وندها مورد محسبه قرار گرفته است.

برای یادگیری یک زبان بیگانه، بیش از هر چیز باید با پاره ای از واژه های آن زبان آشنا شد. یادگیری واژه ها به نوبه خود آشنایی با وندها را ایجاب می کند. در این پژوهش نخست روشهای کلی شکل گیری واژه های زبان فرانسه و فارسی را شرح داده ایم . در بخشهای دیگر وندهای رایج و امروزی، در دو زبان یادشده، همراه با مفهوم و ریشه آنها معرفی شده است ، جهت روشن تر شدن مفهوم وندها چند نمونه نیز آورده شده است . در فصل...

این پژوهش پسوند «-گر» زبان فارسی را از نظر ساختواژی و معنایی بر پایۀ داده­هایی از دو گویش زبان کردی بررسی می­کند. در گویش سورانی این پسوند به صورت «-کَر» به کارمی­رود. در گویش هَورامی، ستاک حال فعل کردن، «-کَر» و در گویش سورانی، «-کَ» است. سورانی یک پسوند «-َر» (-{r)، مشابه پسوند -er انگلیسی، نیز دارد که نقش عمده­اش ساخت اسم فاعل و اسم ابزار است. در مورد ساختواژۀ «-گر»، در این نوشتار دو فرضیه مطرح ش...

زبان به عنوان پدیده ای زایا و پویا همزمان با پیشرفت بشر در حال تغییر است. یکی از تغییراتی که در اغلب زبان ها اتفاق می افتد، وام گیری ناشی از روابط گسترده اهالی زبان­ های مختلف است. وام گیری انواع مختلفی دارد که عبارتند از: وام گیری آوایی، وام گیری واژگانی و وام گیری دستوری. واژه ها از نظر ساختمان به انواع ساده (بسیط)، مرکب، مشتق و مشتق مرکب تقسیم می شوند؛ اما در فرایند وام گیری، گاه این ساختمان...

هدف پژوهش حاضر توصیف تغییرات واجی حاصل از وندافزایی در زبان فارسی و بررسی امکان دسته بندی وندها در دو گروه خنثی و غیرخنثی در چارچوب نظریه ی واجشناسی واژگانی و در نهایت بررسی امکان لایه بندی وندها با توجه به معیار خنثی و غیرخنثی بودن است. بدین منظور 18 وند زایا، شامل 11 وند اشتقاقی و 7 وند تصریفی، انتخاب و واژه های مشتق از آن ها از فرهنگ 8 جلدی سخن جمع آوری شد. 20 واژه از هر وند به طور تصادفی ان...

این پژوهش به بررسی سیر تحول اشتقاق در زبان فارسی نو می پردازد. با مطالعه گزیده ای از متون منثور قرون چهار تا چهارده هجری سیر تحول اشتقاق را مورد بررسی قرار دادیم0 سعی بر آن بوده نسخ کتب منتخب حاوی کمترین اصلاحات و تنظیمات بوده و تقریبا برابر اصل باشند. توضیحاتی نیز در خصوص هر وند آورده شده است. فصل اول را به چارچوب پژوهش اختصاص دادیم. میزان زایش و در واقع توانایی زبان فارسی در خلق توده لغات خاص...

پژوهش حاضر به بررسیِ میزانِ فراوانیِ وندهای زبانِ فارسی در گویه های مختلف و طبقه بندیِ آن ها از این منظر می پردازد. برای این منظور، ابتدا متن هایی از گونه های مختلفِ نوشتارِ فارسیِ معاصر مربوط به سال های 1380 تا 1392 جمع آوری و ده گویه ی مختلف از آن ها به ترتیب از رسمی ترین تا غیررسمی ترین گویه شاملِ نامه ی اداری، متنِ علمی، سرمقاله، داستان، خاطرات، وبلاگ، نامه ی شخصی، ایمیل، پیامک و چت انتخاب شد. میزانِ ...

ساختهای مصدری در زبان فارسی شامل حاصل مصدر، اسم مصدر و مصدر است. حاصل مصدر از الحاق وند به ستاک های غیر فعلی و اسم مصدر و مصدر از الحاق وند به ستاک های فعلی ساخته می شوند. حاصل مصدر ساختی است که از تنوع ساختاری زیادی برخوردار است و فرآیند ساخت آن دارای ویژگی های منحصربفردی است که نمی توان آنها را به دقت پیش بینی کرد. اسم مصدر نیز در زبان فارسی دارای بسامد و کاربرد زیادی است و حاصل یک نوع وند اف...