مکتب اگزیستانسیالیسم نهضتی برای اعتراض به نظام­ها و قانون­های آرمانگرایانه­ای است که قصد دارند بر انسان سیطره یابند. این نهضت از یک مفهوم صرفِ فلسفی تجاوز کرده و توانست به خوبی در هنر و ادبیات جای خود را باز کند. رمان «ستارة آگوست» اثر صنع الله ابراهیم نیز در سایة این رویکرد فکری، در جست و جوی انسان­گرایی تازه­ای برآمده که به انسان و مفهوم وجودی او می­پردازد و «ماهیت» انسان را از «وجود» او مجزا ...

نظریه و نقد پسااستعماری هرچند در حیطة نظریه، گام های درخور توجهی را در کشورمان برداشته است، در میدان کاربرد و تطبیق هنوز هم رهیافتی بیگانه و مهجور به شمار می رود. جلوة بارز این بیگانگی، رمان کوتاه موسم هجرت به شمال اثر طیب صالح (نویسندة سرشناس سودانی) است که علی رغم یدک کشیدن عنوانِ بزرگ ترین رمان عربی قرن بیستم از سوی آکادمی ادبیات عربی و بسیاری از محافل ادبی دیگر، و به تبع آن توجه ویژة ناقدان ...

نقد اسطوره‌ای از آن نظر که با زمینه‌های متنوع و گوناگونی مانند: مردم‌شناسی، مطالعات تاریخ تمدن، ادیان، روان‌شناسی جمعی و روان‌شناسی یونگ و مطالعات کهن‌الگویی، مرتبط است؛ روی‌کردی میان رشته‌ای به حساب می‌آید. منتقد در این نقد به تحلیل و بررسی تمامی نشانه‌های کهن‌الگویی موجود در متن می‌پردازد که خودآگاه یا ناخودآگاه در آفرینش اثر ادبی، مؤثر بوده‌اند. با توجه به کاربرد این شیوه در شناخت ارزش‌های ن...

نخستین بندهای یک رمان یا هر اثر ادبی دیگر ، از جمله جایگاه های کلیدی متن است . آستانه قطعی ورود خواننده به دنیای تخیل و گذرگاهی بین سکوت و گفتار برای نویسنده است . منتقدان فرانسوی برای اشاره به این بخش ازاثر ، واژه incipit را به کار می برند و از دیدگاه های گوناگون به مطالعه آن می پردازند . مقاله حاضر ، پس از نگاهی کوتاه به تحول این کلمه و پیشنهاد معادلی فارسی برای آن ، اهمیت ویژه « نخستین بخش ...

چکیده طی دهه‌های پیشین، کتب و مقالات فراوانی در باب مباحث تئوریک داستان و داستان‌نویسی نوشته شده‌اند که هریک به‌نوبه خود در ارتقای چشم اندازهای نظری و عملی داستان‌نویسان یا خوانندگان آثار داستانی نقشی داشته اند. کتاب گشودن رمان اثر حسین پاینده از زمره این آثار است. این کتاب، پیشنهادگر روشی ساخت گرایانه و نسبتاً مرسوم در نقد و تحلیل رمان معاصر است؛ روشی بر مبنای خوانش تحلیلی صحنه آغازین و تبیین ...

ادبیات عصاره ی فرهنگ و تبلور نگرش جمعی یک قوم به زمان می باشد که به صورت مکتوب یا شفاهی تصویر می گردد، اما یکی از وجوهی که در ادبیات معاصر نادیده گرفته شده است، توجه به پیوندهای ادبیات داستانی معاصر با جریان های سیاسی روزگار آن است. پسااستعماری درگیر تأثیرات استعمار و عملکرد آن بر فرهنگ ها ورسوم و جوامع استعمار زده است. در این تحقیق رمان های معروف «همسایه» های احمد محمود و داستان بلند (ذاکرة ال...

طبیعت­گرایی (ناتورالیسم) به عنوان یک مکتب فلسفی به طور خاص در قرن هجدهم میلادی، وارد عرصة نقد ادبی شدوپیوند بسیار نزدیکی با رئالیسم دارد. ناتورالیست­ها با حذف جنبه­های ماورائی از زندگی انسان، او را موجودی متأثر از محیط و وراثت دانستند و بر این اساس، زندگی و خلقیات او را تفسیر کردند. نجیب محفوظ در آثار ماندگار خود وقایع اجتماعی و سیاسی مصر را ثبت کرده است که بیشتر پژوهش­ها از نگاه رئالیستی به آن...

مکتب اگزیستانسیالیسم نهضتی برای اعتراض به نظام­ها و قانون­های آرمانگرایانه­ای است که قصد دارند بر انسان سیطره یابند. این نهضت از یک مفهوم صرفِ فلسفی تجاوز کرده و توانست به خوبی در هنر و ادبیات جای خود را باز کند. رمان «ستارة آگوست» اثر صنع الله ابراهیم نیز در سایة این رویکرد فکری، در جست و جوی انسان­گرایی تازه­ای برآمده که به انسان و مفهوم وجودی او می­پردازد و «ماهیت» انسان را از «وجود» او مجزا ...

چکیده بی شک از زمان انتشار رمان تصویر دوریان گری، اثر اسکار وایلد، نقدهای متعددی با نگرش های مثبت و منفی نسبت به این اثر ظهور یافته اند. تمامی این نقدها حاکی از نقش این اثر ادبی بزرگ در توجه به تمایلات به حاشیه رانده شده ی انسان هستند. اگرچه منتقدان این اثر را از دیدگاه های متعددی مورد مطالعه قرار داده اند، عموم این مطالعات صرفا به ابعاد موضوعی ان پرداخته اند، حال انکه ساختار روایت گری ان چندا...