کتابالموت بارتول، یکی از شاهکارهای ادبیات کشور اسلوونی و اروپا، بیش از هفتدهه است که در معرض تفاسیر گوناگونی قرار گرفته است. از نظر منتقدان صاحب نظر،ساده‌ترین، یا به ادعای این مقاله، ساده‌لوحانه‌ترین تفسیرآن، تاریخی قلمداد کردنآن است. در این مقاله، مهمترین دیدگاه‌ها دربارة این کتاب، با بهره‌گیریاز نقدهای دو تاریخ‌نگار ادبی که با شیوة بررسی محتوایی و انتقادی رخدادهای تاریخیاست، با شواهد معتبر، و...

معارف بهاء‌ولد به اهتمام بدیع‌الزمان فروزانفر، با تمرکز بر چهار نسخة خطی برای نخستین بار در سال 1333 شمسی به‌صورت علمی و انتقادی تصحیح و منتشر شد. مصحح سعی کرده است اجزای سه­گانة معارف را به‌صورت روایتی واحد تصحیح کند؛ اما در این تصحیح از مقابلة نسخة چاپی او با دیگر نسخه­های کهن و گاه اخیراً شناسایی‌شده نشانی نیست. این موضوع گویا به سبب نبود فرصت کافی برای شناسایی نسخه­های کامل و معتبر کتاب معار...

 گزارش‌های منابع اسلامی در‌باره ریاست جامعه یهودیان ذمی(راس‌الجالوت)، بیش از وجه صدق و کذب آن، نشان از زاویه دید جوامع مسلمان و ذهنیت‌های آنها درباره اقلیت‌های یهودی بوده است که از منظر تاریخ فرهنگی و اجتماعی به عنوان مساله مقاله حاضر انتخاب شده است. در این مقاله با بررسی انتقادی و بازنمایی داده‌های منابع اسلامی درباره راس‌الجالوت تلاش شده است بر اساس روش بافتارمندسازی مجموع داده‌ها، ذهنیت مسلم...

یورش غزها به خراسان در دوره سنجردر سال 548ق، از مهم‌ترین وقایعی است که راویان و گزارشگران هر کدام از زاویه خاصی بدان نگریسته و زوایای دید متنوعی را تولید کرده‌اند. این مقاله برای درک و تبیین اصالت و دقت در امر واقع روایت‌های واقعه غز، از شاخص‌های روش تحلیل انتقادی روایت، بهره گرفته است تا نقش راوی، زاویه دید، تبار و ریشه، زمان و مکان را در روایت‌های تاریخی نشان دهد، تا خواننده تاریخ با استفاده ...

کتاب فهم علم اجتماعی در نقد رویکردهای پوزیتیویستی به علم اجتماعی و نیز رویکردهای تعین‌گروانه در علوم اجتماعی چه تعین‌گرایی زیست‌شناختی چه اجتماعی و چه روان‌شناختی خوب عمل می‌کند. تریگ، در ساحت واقع‌گرایی انتقادی، بسیاری از دوگانگی‌های رایج را به‌خوبی و به‌تفصیل به نقد می‌کشد و با نقد دوگانگی واقع‌گرایی خام/ ناواقع‌گرایی تلاش می‌کند در عین گذار از روش‌شناسی‌های خام پوزیتیویستی و واقع‌گرایان غیرا...

روش گفتمان انتقادی از جمله رهیافت‌هایی است که پس از انقلاب پساساخت‌گرایی، به حوزه‌های نقد معاصر راه یافته است. این شیوه در پی بررسی ساز و کارهای قدرتی است که نه‌تنها بر ارتباط اجتماعی بلکه بر شیوه‌ی اندیشیدن نیز تأثیر می‌گذارد. نگارنده در این مقاله‌ کوشیده ‌است‌ با بررسی سفرنامه‌ی ناصرخسرو نشان دهد که چگونه، علاوه بر نگاه فردی، ایدئولوژی حاکم بر جامعه‌ی روزگار ناصر خسرو نیز در نگرش او نسبت به ج...

آخرین رمان لف نیکلایویج تالستوی "رستاخیز" یک اثر فلسفی، عقیدتی و اجتماعی است که نویسنده مدت ده سال روی آن کار کرده است. رمان "رستاخیز" اثری انتقادی شدید درباره شرح حال قهرمان اصلی دمیتری ایوانویج نخلودف است که با توصیف شخصیت او نویسنده مسائل عقیدتی و اجتماعی سالهای 90-80 قرن 19 روسیه را برای خواننده به تصویر می کشد. مقاله إبتدا به تاریخچه شکلگیری رمان که موضوع آن برگرفته از یک جریان واقعی داد...

رده­بندی انواع سروده­ها یکی از مباحث مهم در مطالعات ژانری است. غزلیات سنائی از معدود مواردی است که در نسخه­های خطی رده­بندی شده است­ و این رده بندی وارد نوشته­های مصححان و دیگر سنائی­پژوهان شده­است. مقاله حاضر ضمن بررسی انتقادی رده­بندی­های گذشته، سعی می­کند طرحی تازه را پیشنهاد کند که بر اساس آن غزلیات در دو سطح ساختاری و محتوایی رده­بندی می­شوند. در سطح نخست غزلیات به چهار گروه تقسیم شده است ...

با توجه به تحولاتی که تضاد و تقابل در نظریه‌های ادبی پشت سر گذاشته و از واگرایی به هم‌گرایی رسیده است، پژوهش حاضر هم‌گرایی گفتمان‌های متقابل را به‌عنوان یک مؤلفه در سبک‌شناسی انتقادی شعر مورد توجه قرار می‌دهد و این مطالعه را در شعر قیصر امین‌پور به انجام می‌رساند. با طرح این پرسش‌ها که سیر زایش معنا در شعر امین‌پور چگونه پیش می‌رود و هم‌گرایی گفتمان‌های متقابل سبب خلق کدام نمایه‌ها و همگنه‌های ...

هدفاین پژوهش تطبیق الگوی حوزه عمومی هابرماس با وبلاگ‌های سیاسی- اجتماعی در ایران است. بدین منظور 5 وبلاگ فعال در عرصه فضای سایبر به صورت هدفمند انتخاب و با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته­های این تحقیق نشان می­دهد که اگر چه فضای وبلاگ­ها به افزایش دسترسی به اطلاعات منجر می­شود اما این مسئله بیشتر جنبه کمی دارد و از لحاظ کیفی تاثیر چندانی ندارد. حتی می­توان گفت در...