یتناول هذا البحثُ ظاهره العدول فی صیغ الأفعال، الّتی شکّلتْ مَشغلاً ذا أهمیّه بارزه لأصحاب الدّراسات اللغویّه والأسلوبیّه؛ فأعطوها بُعداً جمالیّاً ودلالیّاً، وهذا العدول عن الصیغ الأصلیّه للأفعال فی السّیاق النصّی، له أبعاد بلاغیّه، ومقاصد بیانیّه، یعمد إلیه النّاظم، فیکشف عن وجه من وجوه البیان الدّلالی الّذی یفاجئ المتلقی، ویثیر دهشته، لمخالفته القواعد المألوفه فی العرف النحوی؛ لأنّ التّرکیب المعدول دلالیّاً، یؤدّی معنیً م...

شغلت دراسه السیاق مجالاً واسعاً فی الدرس اللغوی المعاصر، وارتبط السیاق بجهود کثیر من علماء اللغه قدیماً وحدیثاً، حتی صارت نظریه متکامله علی ید العالم الانکلیزی فیرث (j.r firth). وقد اهتم علماء اللغه قدیماً بالسیاق ومدی تأثیره علی المعنی، من دون إهمال للظروف المحیطه بالحدث الکلامی، ومن خلال ربطهم لفکره «المقام» و«المقال»، فقد وجدوا أن اللفظ المجرد من سیاقه لا یکشف المعنی، وقد ظهر ذلک عند أهم رموزه: ک...

کتاب «توظیف الثرات فی الروایه العربیه» اثر دکتر محمّد ریاض وتار، اثری است پژوهشی که به چگونگی ورود رمان در زبان و ادبیات عرب پرداخته و همچنین پژوهشگر در آن با مقایسه ی میان آثار جدید و قدیم در فرهنگ عربی، سعی بر آن داشته تا میزان تأثیرگذاری سنّت بر رمان های عربی، به ویژه رمان های عصر حاضر را دریابد و اینکه چرا در دهه های اخیر قرن بیستم رمان نویسان به بکارگیری میراث گذشتگان پرداخته اند، و مورد دیگ...

التعابیر الاصطلاحیه هی عباره عن مجموعه تراکیب او عبارات قد تجاوزت معناها الوضعی او اللغوی الی معنی او معان ثانویه یتوقف فهمها علی سیاقها فی الجمله. و التعابیر الاصطلاحیه تنقسیم من الجانب الدلالی الی الکنایه و الاستعاره و التمثیل الا ان بعض التعابیر کسائر مکنونات اللعه لم تسلم من التطور الدلالی علی مر العصور و للمجاز دور مهم فی هذا التطور. و التعابیر الاصطلاحیه تشارکت المفرده فی ظاهر تین هما ظاه...

النص و دوره الفصلی لقد لفت انتباء القدماء و من جملتهم عبدالقاهر الجرجانی حیث تناوله موضوعاً فی کتابه القیم « دلائل الاعجاز ». و من الواضح أن النص رغم مساحته الکبیرة لولا البنیة و السیاق لقد استعصی فهمه علی القارئ و المتلقئ ، فعلیه نری أن المعاصرین لاسیما علماء اللغة و النقاد تفرغوا لهذا الموضوع و عکفوا علیه ملیّاً. تأسیساً علی هذا آملین أ نکشف للقارئ الکریم مطویات فی هذه الورقة المتواضعة.

یتناول البحث نظم الصوره التشبیهیه فی شواهد من شعر الهذلیین، محاولاً تبیان أثر انسجام التعبیر التشبیهی بأرکانه ومفرداته مع مکونات السیاق، لیقف علی مدی براعه الشاعر الهذلی فی انتقاء مفرداته وتراکیبه لصوغ صورته التّشبیهیّه، کی تصبح قادره علی حمل إحساس الشاعر وتجربته الحیاتیّه.

للحروف فی اللغتین الفارسیة و العربیة دور رئیس فی تغییر معانی الجمل العبارات . و لکل منهما معان شتیّ یدل علیها السیاق و الترکیب و ارتباطها بکل فعل أو شبهه . فحرف « از » کحرف من « حروف الاضافة » یمثّل دوراً رئیساً فی ابراز المعانی العدیدة التی نرید ان نحملها علی الجمل و الالفاظ فهذه الموجزة ترکز ضوء الانتباه علی معانی « از » و استعمالها فی الجمل الفارسیة مع ذکر ما یعادلها فی اللغة العربیة.