هماره زبان به عنوان یکی از مظاهر تمدن و فرهنگ هر جامعه مورد توجه متفکران ـ خصوصاً آنان که قائل به قراردادی بودن زبان می باشند- قرار گرفته است. در عصر حاضر با اوج گیری نهضتهای زنان بخشی از تهاجمات جنسیتی متوجه ساختار و کاربردهای زبان خصوصا زبان عربی شده است و ادعا می شود که زبان عربی و قواعد آن با تمایلات جنس گرایی بر اساس تسلط مردانه بنا گردیده است . این پژوهش با بررسی بنیه و کاربرد زبان عربی، ا...

رساله حاضر ترجمه کتاب "ساختهای نحوی" اثر چامسکی می باشد. وی در این تقریر بر نکته های زیر پافشاری کرده است : توقع معقول از نظریه زبانشناسی این است که راه و روش ارزیابی دستورزبانها را بدست دهد. نظریه ساخت زبانشناسی باید به روشنی از "دفتر راهنمای راه و روشها" ی مفید برای کشف دستورزبانها متمایز باشد، هر چند این راهنمایی به یقین از نتایج نظریه زبانشناسی الهام می گیرد و با کوشش در راه تهیه چنین دفتر ...

چکیده کتاب های عربی علوم انسانی دوره ی دبیرستان دارای اشکالاتی در بخش صرف و نحو و بلاغت می باشند که به بعضی موضوعات صرفی و یا نحوی بسیار پرداخته شده است و در بعضی موارد هم دارای اشکالاتی است که کار تفهیم و آموزش را برای معلّم و دانش آموزان مشکل می کند و گاهی مواقع به علت عدم توجّه به بعضی قواعد صرفی و نحوی دانش آموزان را در کنکور دچار مشکل می کند که به علت عدم کاربرد قواعد صرفی و نحوی و بلاغی در...

تفسیر المیزان، با استفاده از«تفسیر قرآن به قرآن» و استخراج مقاصد الهی با استناد به آیات همگون، توانسته است مبهمات بسیاری از آیات الهی را تبیین کند و یکی از بی نظیرترین تفاسیر را به جهان اسلام تقدیم کند. یکی از ویژگی های برجسته «المیزان»، شیوه های نقد علامه طباطبایی، بر آرای تفسیری دیگر مفسران است، که در این مقاله نگارنده کوشیده است تا با مطالعه بیش از نیمی از تفسیر المیزان،  گونه های نقد را در ...

از دیر باز نحویان برای اثبات قضایای نحوی و قطعیت بخشیدن سخن خویش، کلام خود را با برهان و استدلال همراه می ساختند اما در میزان بهره مندی از استدلال ها و براهین اختلاف داشتند. با تکامل قواعد نحوی این اختلاف سلیقه ها سبب گرایش بسیاری از دانشمندان نحو به تعلیل در مباحث نحوی شد و ثمره­ی آن پیشرفت و تحول مباحث استدلالی ، براهین و قیاس در نحو بود. نخستین مرحله­ی تعلیل با علتهایی ساده در نحو آغاز شد و ...

نحو و مکانیسم های نحوی در واقع به لحاظ کاربردی نوعی انعطاف پذیری را در اختیار گویشوران قرار می دهند که با استفاده از آن زبان می تواند برای القاء مقاصد ارتباطی مختلف جلوه های متفاوتی داشته باشد . نگارنده در این مقاله تلاش می کند تا فرآیندهای نحوی را از جهت انگیزه کاربردی و از چشم انداز کلامی مورد بررسی قرار دهد . این بدان معناست که آنچه بستر و زمینه اعمال فرآیند های نحوی است می بایست در چارچوب ی...

شیخ معروف نودهی یکی از علمای بزرگ کرد زبان است که قواعد صرف و نحو را با استناد به کتابهای با ارزش نحوی و صرفی به صورت نظم درآورده است. از جمله ی این کتابها می توان به کافیهی ابن حاجب که پیرامون قواعد نحو است، اشاره کرد. نگارنده دز این رساله به ترجمه، شرح و تحلیل این اثر گرانمایه پرداخته است. ناظم (شیخ نودهی) علاوه بر بیان قواعد و مطالب مهم و ارزشمند، از مثال ها و آیههای قرآنی فرآوانی بهره برد...

از جنبه های اعجاز قرآن که از دیرباز اذهان بسیاری را به خود مشغول کرده و در نتیجه آن کتاب های بسیاری تألیف شده است، اعجاز ادبی قرآن است. بعدی که با تکیه بر آن می توان بر تحریف ناپذیری قرآن تأکید کرد. چنانچه مفسر بزرگ، علامه بلاغی روایات تحریف را با استناد به همین بعد ادبی قرآن مردود دانسته است. این مقاله بر آن است تا استدلالات و دیدگاه های ادبی علامه بلاغی را در رد آنچه که به قرآن نسبت داده اند ...

نحو و مکانیسم های نحوی در واقع به لحاظ کاربردی نوعی انعطاف پذیری را در اختیار گویشوران قرار می دهند که با استفاده از آن زبان می تواند برای القاء مقاصد ارتباطی مختلف جلوه های متفاوتی داشته باشد . نگارنده در این مقاله تلاش می کند تا فرآیندهای نحوی را از جهت انگیزه کاربردی و از چشم انداز کلامی مورد بررسی قرار دهد . این بدان معناست که آنچه بستر و زمینه اعمال فرآیند های نحوی است می بایست در چارچوب ...

اگر ابن مالک را به عنوان حلقه­ای از زنجیرۀ به هم پیوستة تاریخ نحو مورد ارزیابی قرار دهیم، او را جزو آخرین حلقه­های زنجیرۀ علمای تحلیلگر و نحویان صاحب رأی خواهیم یافت؛ چرا که در روزگار وی، دیگر عصر پی­ریزی اصول نحو سپری شده بود و نحویان، چندان حرف تازه­ای برای گفتن نداشتند،اما بحث دربارة رویکردهای جدید نحوی ابن مالک، از آن جهت اهمیت دارد که او از سویی به جهت قدرت اجتهادی و تسلطی که بر مسائل نحوی...