هدف:با توجه به این که ابداع و نوآوری یک شاعر یا نویسنده با محک مقایسه سنجیده می شود در این بررسی ارزش و اهمیت وهمچنین جایگاه دو اثر ارزشمند و ماندگار کشف الاسرارو مثنوی معنوی مورد بررسی قرارمی گیرد.تا اوج و فرود داستان ها نمایانده و به اهل ادب شناسانده می شود. داستان ها را از نظر شکل و ساختار و بالاخص محتوا بطور مشروح تبین گردیده ، جزییات آن ها ذکرشده است. نتیجه این بررسی از لحاظ قدمت و وتأثیرپ...

مقام تسلیم یکی از مهمترین مباحث و مسائل عرفانی است که در متون مختلفی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. از جمله این متون می توان به مثنوی مولوی و گیتابهاشی? رامانوجه اشاره کرد. در این دو متن تسلیم عبارت است از آن مرتبه ای که سالک اختیار خود را به طور مطلق به حق می بخشد و اراد? خود را در اراد? حق فانی می گرداند،چنان که همه امور را به حق می سپارد تا آنچه را که لازم می داند در حق او انجام دهد. در ای...

اختلاف در میان انسانها، خصوصاً در ادیان و مذاهب از دیرباز محسوس بوده است. صاحب نظران هرکدام به نوبه خود در رفع این معضل بشری چاره اندیشی کرده اند. در این میان عارف بزرگ جلال­ الدین محمد مولوی نیز با ذهنی تیزبین و ژرف اندیش اهتمام به رفع این مشکل نموده است. وی در یکی از راهکارهای خود پس از ریشه یابی معضل اختلاف، راه حل آن را رجوع به عامل وحدت­ بخش؛ یعنی «انسان کامل» عصر می داند. در نظر وی با محور...

رنج واقعیت بدیهی و اجتناب­ناپذیر زندگی انسان است و یکی از اهداف دین و دانش بشری کاهش و تسکین رنج بوده است. معنادرمانی یک رویکرد نوین روان­درمانی است و یکی از اهداف آن تسکین یا تسهیل تحمل رنج از طریق یافتن معنا برای آن است. مسیحیت و اسلام، مانند ادیان دیگر، هم وجود رنج و چگونگی پیدایش آن را تبیین کرده­اند و هم راه­های مواجهه با رنج، پذیرش یا غلبه بر آن را به پیروان خود توصیه می­کنند. متون ادبی د...

حکایات صوفیه بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می دهد. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می شوند که عمده ترین آنها ترغیب و تعلیم صوفیه در سیر و سلوک است. مولانا نیز در آثار خود توجه زیادی به قصه و حکایات صوفیه دارد، به گونه ای که در همة آثار او، این حکایات دیده می شود. در آثار او، حکایت صوفیه از نظر کمیت تنوع زیادی دارند و برخی از آنها کوتاه و برخی طولانی هستند. مولانا در ...

محققان تاریخ هنر و فلسفۀ هنر در مواجهه با هنر پیشامدرن ایران با یک پرسش اساسی روبه رویند: آیا می توان از جمال شناسی ای در فرهنگ ایران پیشامدرن سخن گفت و بدان پی برد؟ یکی از راه های فهم جمال شناسی مسلط در هر دوره بررسی مفاهیم اصلی هنر در منابع متنی در آن دوره است. نقش از مهم ترین مفاهیم هنر در فرهنگ پیشامدرن ایران است و همۀ هنرها با «نقش» سروکار دارند. مثنوی از منابع مهم متنی در فرهنگ ایرانی است...

مثنوی معنوی اثر گرانبهای مولانا جلال-الدین بلخی دریای متلاطمی از مفاهیم و رموز حیات است. یکی از این مفاهیم، ارتباط معنادار زندگی در راستای اعتقاد به خداست. در این دیدگاه نگاه مولانا به پدیده مرگ با نگاه طرفداران فلسفه پوچی متفاوت است و همین تفاوت در دیدگاه تفاوت در اندیشه و آراء را سبب شده است. طرفداران فلسفه پوچی مرگ را پایان حیات بشری می دانند، بنابراین بدیهی است که با چنین اندیشه ای کل نظام ...

سوررئالیسم جریانی است هنری و ادبی که در ابتدای قرن بیستم درکشور فرانسه آغازشد. سوررئالیست‌ها به وجود عالمی ماورای عالم ماده معتقد بودند و راه رستگاری را در  اشراقاتی می‌دانستند که در طی آن انسان از واقعیت و زندگی عادی خویش می‌برد و به عالم ماورا دست پیدا می‌کند. آنان به ضمیر ناخودآگاه معتقد بودند و از شیوه‌هایی چون نگارش خودکار، هذیان، جنون و خواب و رویا برای ثبت محتویات ضمیر ناخودآگاه استفاده ...

مسأله‌ی کشف و شهود یکی از مسایلی است که عرفان‌های تمام ملل حول آن می‌چرخند. به‌طورکلی مکاشفات عرفانی در مثنوی معنوی را می‌توان به دو دسته‌ی کشف‌های صوری و کشف‌های معنوی تقسیم نمود و هر کدام از آن ها نیز انواعی دارد. این مکاشفات صوری و معنوی در برخی جهات با نظریه‌ی  و. ت. استیس (W. T. Stace) در مورد مکاشفات، قابل انطباق است. در این پژوهش نیز مکاشفات مثنوی معنوی بر حسب احوال آفاقی (صوری) و انفسی ...

   زیستنی عقلانی و معنوی آرزویی است که بسیاری از انسان ها در جستجوی آن هستند. برای رسیدن به این خواسته ، حفظ زندگی به شیوۀ معمول، مطلوب نیست ، بلکه تلاش برای ارتقاء کیفیّت زندگی ضروری است . زندگی بر پایه عقلانیّت و معنویّت می تواند انسان را به احساس رضایت از زندگی و آرامشِ خاطر، نزدیک کند. در این راستا ، توجّه به آثار گرانسنگِ ادبِ فارسی که از منابعِ غَنی و سرشار برای آشنایی با عرفان و معنویّت است ،بسیار...