نثر عرفانی به منظور بیان تعالیم طریقت و تسهیل در روشنگری مفاهیم حقیقت، از استشهاد شعری، در کلام خود استفاده فراوان کرده است. اشعار مولوی به دلیل برخورداری از برجستگی لفظی و معنایی، مورد توجَه عارفان و به ویژه نویسندگان متون عرفانی بوده است. در این پایان نامه، به منظور نشان دادن کمّ و کیف بهره گیری این نویسندگان و میزان تأثیرپذیری آنان از مثنوی و مشی عرفانی مولوی، پس از شناسایی متون عمده عرفانی تا...

دانشمندان قدیم عرب بر این باورند که علم عروض یک دانش محض عربی است و مبتکر آن خلیل­ابن­احمد می­باشد یا پیش از وی عرب­ها به اوزان شعری آشنا بوده­اند؛ بدین­ترتیب به­نوعی تأثیر عوامل بیرونی را نادیده­گرفته­اند. از جملۀ این عوامل بیرونی می­توان تأثیر هندی­ها، یونانی­ها و ایرانی­ها را نام­برد. درحقیقت ایرانیان نیز در پیدایش این دانش سهیم­بوده­اند. این پژوهش به­طور مستقل این موضوع را بررسی کرده و به ا...

یکی از موفقیت‌های هر شاعری در سرودن، توجه وی به شبکۀ ارتباطی عناصر مادی و معنوی موجود در شعرش است که ساختار و نظام یک قالب شعری را تشکیل می‌دهد. ارتباط واژگانی و شیوه چینش آنها، انتخاب وزن مناسب با عنایت به درونمایۀ حاکم بر آن، انواع موسیقی در شعر و نظایر آن این شبکه را می‌سازد. این مقاله به میزان هماهنگی درونمایه و بحور به کار رفته در نوحه‌ها و مرثیه‌های یغمای جندقی -شاعر قرن سیزدهم هجری- پردا...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...

در کتاب «سیر غزل در شعر فارسی» درباره‌ی خواجو نوشته بودم: «برخی از اوزان غزلیات او نادر و یا تازه است» اما تاکنون مجالی دست نداده بود که آن اوزان را مطرح سازم. این اوزان تازه عمدتاً در بخش صنایع الکمال است.گاهی در ضبط کلمات و مصاریع اشعاری که اوزان آنها تازه است اشکالاتی دیده می‌شود که ظاهراً محصول غلط‌کاری ناسخان است اما بعید نیست که در یکی دو مورد خود خواجو وزن را باخته باشد. به هرحال از تنوع ا...

محمود درویش، سرایندة معاصر شعر مقاومت فلسطین، بسان سرایندگان شعر سپید و آزاد فارسی، با رهایی از پایبندی به وزن و قافیة شعر سنتی، سخن رانده است؛ او که دفاع از مردم ستمدیده و دشمنی با رژیم صهیونیستی بر قصایدش سایه افکنده، به اشعارش روح حماسی و مقاومت بخشیده است. در این مقاله، سروده­های درویش، از نگاه سبک­شناسی سیروس شمیسا و بر اساس سطوح سه گانة زبانی، فکری، و ادبی مورد بررسی قرار می­گیرند؛ موسیقی...

این مقاله باعنوان" شعرزلال باتکیه براشعاربیلوردی" به بررسی یکی ازجریانهای شعری معاصر می پردازد این قالب ازجدیدترین قالبهای شعرفارسی است . شعری است با طول وزن پلّه ای که بطور مساوی از کم شروع شده و درکم نیز به اتمام می رسد . این نوع شعر دارای 5 الی 11 سطر می باشد. از لحاظ وزن به طولانی ترین سطر که سطر وسطی می باشد" سطر مادر" و سطرهای اطراف، " سطرهای قرینه"می گویند . زلال دارای دو نوع( عروض و آزاد...

از نظر الیوت بسیاری از شاعران مفهوم آزادی در شعر آزاد را به درستی درک نکرده اند؟ به این معنا که در نظر این دسته از شاعران، تنها و مهم ترین ویژگی شعر آزاد، نبود قافیه، وزن، و یا دیگر عناصر انسجام بخش شعر سنتی است. این در حالی است که در نظر الیوت هیچ شعری نمی تواند آزاد باشد، زیرا گرچه شعر آزاد از ادات متعارف شعر سنتی بی بهره است، اما، برای اجتناب از هم گسیختکی ناگزیر باید از تکنیک هایی جایگز...

در پژوهش حاضر در فصل اول ابتدا به بیان کلیات پرداخته ایم . در فصل دوم معرفی کلی از نظام ها و اوزان شعری ارائه شده است. سپس در فصل سوم چار جوب نظری پژوهش را شرح و توضیح داده ایم. در فصل چهارم ویژگی های آواشناختی زبان ترکی آذری بیان شده اند. پس از معرفی اوزان شعری ترکی طبق مطالعات سنتی در فصل پنجم، به بررسی وزن اشعار ترکی شـهریار پرداخته ایم. ابتدا در فصل ششم وزن اشـعار عروضی ترکی شـهریار در چارچ...