شناسایی و بررسی عوامل بازدارنده و پیش برنده پیرامون توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی ایران

امنیت غذایی و توسعه پایدار، چالش های مهم کشورهای جهان می باشد. موسسات تحقیقاتی، فناوری های مختلف پیرامون کشورها را در قرن 21 شناسایی کرده اند که این تکنولوژی ها عبارتند از: 1) بیوتکنولوژی، 2) انرژی هسته ای، 3) فناوری اطلاعات و 4) فناوری نانو. شایان ذکر است که در آینده نزدیک، فناوری نانو خواهد توانست تأثیر مستقیم یا غیر مستقیم بر روی گرایش های مختلف علوم داشته باشد. بدون تردید، فناوری نانو می تواند نقشی مهم در افزایش تولیدات کشاورزی و امنیت غذایی برای جمعیت روبه رشد جهان داشته باشد. فناوری نانو می تواند در بسیاری از جنبه های محیط زیست از جمله حفاظت منابع طبیعی و منابع زمین مفید و موثر باشد. هدف کلی این تحقیق،" شناسایی و بررسی عوامل بازدارنده و پیش برنده پیرامون توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی ایران" می باشد. جامعه آماری این تحقیق شامل محققان فعال یا آشنا به فناوری نانو در مراکز و موسسات تحقیقات ملی (187n=) می باشد. جهت انتخاب نمونه آماری از نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد (123n=). داده ها از طریق ارسال پرسشنامه به هر یک از محققان جمع آوری شد. روایی ظاهری و محتوایی پرسشنامه بوسیله پانلی متشکل از متخصصان اعضای کمیته فناوری نانوی وزارت جهاد کشاورزی بدست آمد. برای بدست آوردن اعتبار پرسشنامه، آزمون مقدماتی انجام گرفت و اعتبار پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بدست آمد (75/0). داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss16، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج بدست آمده نشان داد که بسیاری از پاسخگویان از نگرش مساعدی نسبت به کاربرد فناوری نانو در بخش کشاورزی برخوردارند. تحلیل عاملی جهت محدود کردن عوامل بازدارنده توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی ایران بکار برده شد: فقدان حمایت مالی و موانع اعتباری، مشکلات آموزشی، مشکلات مدیریتی، فقدان تحقیقات تقاضامحور و فقدان ارتباط بین سازمان های مختلف و محققان فعال در حوزه نانو. در مورد مشابه، تحلیل عاملی جهت محدود کردن عوامل پیش برنده توسعه فناوری نانو در بخش کشاورزی ایران بکار برده شد: اطلاع رسانی به مخاطبان در مورد فناوری نانو و سوق دادن فرهنگ آنان نسبت به فناوری نانو، تسهیل پِژوهش و تحقیق، تأمین و توسعه منابع انسانی، سرمایه گذاری و حمایت مالی از توسعه فناوری نانو.