تحلیل و بررسی قصاید خاقانی بر پایه ی نظریه فرمالیسم

پایان نامه
چکیده

چکیده : خاقانی یکی از برجسته ترین شاعران صاحب سبک در قرن ششم هجری است. زبان عالمانه ی مشحون از اصطلاحات علمی روزگار، ترکیبات بدیع و تخیلات قوی شاعرانه که همگی آنها در شبکه ای از تناسبات لفظی و معنوی شکل می گیرد، سبب شده است که زبان شعر او پرطنین و توجه برانگیز و در عین حال معنای شعر او دشوار و مبهم گردد. توجه فراوان شاعر به فرم و صورت و میل سیری ناپذیری او به انواع تناسبات و ملائمات ادبی، شعر او را سرشار از شگردهای شاعرانه کرده است که گویی غایت شعر در صناعت است. بدین جهت، نقد فرمالیستی، بنابر تأکید آن بر تحلیل عناصر برجسته ساز ـ که فرم و شکل اثر ادبی را تدارک می بیند ـ مناسب ترین رویکرد از تحلیل شعر خاقانی به نظر می رسد. در این پژوهش قصاید خاقانی بر مبنای این نظریه مورد ارزیابی قرار گرفته است و با ارائه ی شواهد و نمونه هایی در چهارچوب بسامد آماری روشن گردید که وی تا چه حد در اشعارش به قاعده افزایی و هنجار گریزی دست یافته است، که توانسته از این رهگذر موجب برجسته سازی و در نتیجه تشخصّ کلام خود در نگاه مخاطب گردد. آنچه در این جستار بدان رسیدیم، بازگوی آن است که خاقانی پیش از آنکه معنی گرا باشد، لفظ گراست و متناسب با اسلوب بیان خاص خود که بر پیچاندن معانی آشناست، به هر دو عامل برجسته ساز (هنجارگریزی و قاعده افزایی) و در این میان به خصوص به انواع توازن و جلوه های هنری دیگر، توجه ویژه نشان داده است.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

متناقض نمایی در قصاید خاقانی

متناقض نمایی در حقیقت یک امکان زبانی است برای برجسته سازی که به جهت شکستن هنجار زبان و عادت ستیزی موجب شگفتی و در نتیجه التذاذ هنری می شود. متناقض نمایی با تضاد (طباق) متفاوت است...

متن کامل

احیا و انگیزش تلمیحات قرآنی در غزل امروز بر پایه نظریه انگیزش فرمالیسم

داستان‌ها و آیات قرآن همواره مورد عنایت شاعران و نویسندگان قرار گرفته و می‌گیرند. شاعر به تبع اطلاع از روایات قرآنی و به فراخور مضمون و محتوای اثرش از این داستان‌ها و آیات در جهت تفهیم و تایید سخن خود بهره می‌گیرد. بنابراین تلمیح به عنوان یکی از صنایع ادبی، نمایان‌گر میزان آگاهی شاعر از مضامین و رویدادهای مختلف دینی، تاریخی و ... است. در نگاه نخست و از آنجایی که این صنعت ادبی ارائه دهندۀ اطلاعا...

متن کامل

بررسی ساختاری قصاید خاقانی بر پایۀ الگوی زبان شناختی لیچ

    آشناییزدایی و نقد ساختاری - ویژگیهایی که زبان ادبی را از زبان مرسوم متمایز میسازد- از اساسیترین مفاهیم مطرح شده در نظریۀ فرمالیستهای روسی است که شیوهای علمی و متداول برای بررسی ویژگیهای هنری آثار ادبی میباشد. جفری لیچ ساختارگرای انگلیسی خصیصههای ادبی )فراهنجاریها( را در هشت سطح 1- واژگانی ،2- نحوی ، 3- آوایی ، 4- نوشتاری ،5- گویشی ،۶- سبکی ،7- معنایی ،8- در زمانی، طبقهبندی و تقسیم کرده است....

متن کامل

تحلیل نعت حضرت مصطفی(ص) در قصاید خاقانی

نعت حضرت رسول اکرم(ص) از زمان ظهور اسلام، هم فصل مشترک مذهبی– ادبی فرقه‌های مختلف دین اسلام است و هم فتح‌الباب دیوان‌های اغلب شاعران عربی و فارسی است. در بلاغت فارسی و عربی، نعت، زیرگونة مدح معرفی شده است. خاقانی شروانی یکی از شاعران مداح زبان فارسی‌ است که در دیوان خود و به‌ویژه در قصایدش، نعتیّه‌های فراوانی در قالب مدح سروده است. این پژوهش می‌کوشد به روش تحلیلی- توصیفی در قلمرو قصاید خاقانی، ر...

متن کامل

هنجارگریزی‌های خاقانی در ردیف قصاید

ردیف یکی از عوامل مهم و نقش‌آفرین در افزایش موسیقی کناری شعر است. قرار گرفتن آن بعد از قافیه و داشتن وحدت لفظی و معنایی وجه مشترک همه تعاریف این مقوله از آغاز تاکنون بوده است. خاقانی شروانی (595-515 هـ . ق) با هنجارگریزی در این زمینه و استفاده از ظرفیت‌های زبانی چون ایجاد معانی مجازی، کنایی و استعاری جدید در بافت کلام، همه تعاریف موجود در زمینه وحدت معنایی را زیر سؤال برده است؛ به‌گونه‌ای که تن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023