پاسخ عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی کنگر فرنگی (cynara skolymus)به تنش شوری در مراحل مختلف رشد

به منظور بررسی تنش شوری بر گیاه کنگرفرنگی(cynara scolymus l.) در مراحل گیاهچه و رشد رویشی دو آزمایش جداگانه در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای مورد نظر شامل 5 سطح شوری آب شور دریاچه قم(شاهد، 4، 8، 12 و 16 دسی زیمنس بر متر) بودند. در آزمایش اول گیاه در مرحله جوانه زنی و در آزمایش دوم در مرحله رشد رویشی تحت تنش شوری قرار گرفت. نتایج نشان داد که درصد جوانه زنی، خصوصیات مورفولوژیکی و میزان عناصر گیاه بطور معنی داری تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار گرفتند. بطوری که با افزایش شوری تا 4 دسی زیمنس بر متر درصد جوانه زنی، وزن تر و خشک ریشه چه و ساقه چه و طول ریشه چه تغییری نکرد ولی پس از آن کاهش یافت. با افزایش شوری میزان سدیم و کلر ساقه چه و همچنین سدیم ریشه چه افزایش یافت ولی میزان کلسیم و منیزیم ریشه چه و ساقه چه تا شوری 4 دسی زیمنس بر متر ثابت بوده و پس از آن روند کاهشی داشت. در آزمایش دوم تنش شوری از ابتدای جوانه زنی تا مرحه ظهور 4 برگ حقیقی ادامه یافت. نتایج بدست آمده نشان داد که صفات مورفولوژیک همانند آزمایش اول با افزایش شوری تا 4 دسی زیمنس بر متر ثابت بوده و سپس کاهش یافت. میزان سدیم ریشه و ساقه با افزایش شوری افزایش یافت ولی میزان عنصر کلر تا شوری 12 دسی زیمنس بر متر افزایش و پس از آن روند نزولی داشت. همچنین میزان منیزیم ریشه و محتوای آب برگ از شوری 8 دسی زیمنس بر متر کاهش یافت. نسبت پتاسیم به سدیم با افزایش شوری روند نزولی داشت. اگرچه با افزایش شوری میزان پلی فنل تا شوری 8 دسی زیمنس بر متر افزایش یافته ولی پس از آن کاهش یافت. بطور کلی نتایج نشان داد که واکنش گیاه دارویی کنگرفرنگی نسبت به شوری در مراحل مختلف متفاوت است و این گیاه در مرحله رشد رویشی از مقاومت بیشتری نسبت به تنش شوری برخوردار است. به عبارت دیگر مقاومت به شوری گیاه در مرحله رشد رویشی بیشتر است.