ارزیابی نقش مدیریت در موفقیت تعاونی های کشاورزی استان اصفهان

چکیده یکی از چالش های مهم و حیاتی در راه رسیدن به توسعه ی روستایی، بهبود شرایط زندگی خصوصاً برای روستاییان فقیر است. از آن جایی که بخش قابل توجهی از جمعیت کشور در مناطق روستایی زندگی می کنند و شغل اصلی آن ها کشاورزی می-باشد می توان گفت دستیابی به توسعه ی روستایی بدون توجه به بخش کشاورزی و بهبود وضعیت این بخش محقق نخواهد شد. از این رو بهبود وضعیت تعاونی های کشاورزی از جمله عوامل اساسی دستیابی به توسعه ی کشاورزی و به تبع آن توسعه ی روستایی خواهد بود که این امر در پرتوی بهبود وضعیت مدیریتی تعاونی ها میسر خواهد شد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش مدیریت در موفقیت تعاونی های کشاورزی در کل استان اصفهان انجام گرفته است که با استفاده از شیوه ی نمونه گیری دو مرحله ای (طبقه ای و خوشه ای تصادفی ساده) از میان سه منطقه ی جلگه ای، کوهستانی و کویری استان و با توجه به اهداف پژوهش از میان سه نوع تعاونی کشاورزی (دامداری و مرغداری، باغداری و طبقه ی سایر) نمونه گیری شد. با استفاده از ابزار پرسشنامه نظرات 270 نفر از اعضا و مدیران این شرکت ها مورد ارزیابی قرار گرفت که 162 پرسشنامه توسط اعضا و 108 عدد نیز توسط مدیران پاسخ داده شد. آزمون های آماری (تحلیل مسیر و ضریب آلفا) نشان داد که مفاهیم به کار رفته در تحقیق از روایی و پایایی بالایی برخوردار بوده است. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از جداول توزیع فراوانی، آزمون کای دو، ضریب همبستگی پیرسون، آزمون تی مستقل، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون دانکن، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر انجام گرفت. یافته های حاصل از این پژوهش نشان داد که افزایش موفقیت تعاونی های کشاورزی در گروی گرایش سبک مدیریت به سمت سبک مدیریت مشارکتی می باشد. همچنین این پژوهش بیانگر این واقعیت است که تعاونی ها در دستیابی به اهداف مورد نظر ناموفق عمل کرده اند که در این میان مدیران موفقیت تعاونی ها را بهتر از اعضا ارزیابی نموده-اند به دلیل آن که بخشی از موفقیت شرکت را ناشی از عملکرد خود می دانند. نتایج آزمون تحلیل مسیر از دید اعضا نشان داد که به ترتیب رضایت اعضا از تعاونی ها در خصوص انجام فعالیت ها، سبک مدیریت، رضایت اعضا در مورد روش های مدیریتی شرکت و نیز اعتماد آن ها نسبت به این روش ها بیشترین تأثیر را بر موفقیت تعاونی های کشاورزی داشته است. همچنین نتیجه ی آزمون نام برده از دید مدیران مبین این بود که سبک مدیریت و آموزش های فنی- تخصصی در منطقه ی جلگه ای، همچنین آموزش های سازمانی- مدیریتی، سبک مدیریت و آموزش های مرتبط با مشارکت و تعاونی عمل کردن در منطقه ی کوهستانی و نیز سبک مدیریت و آموزش های مرتبط با مشارکت و تعاونی عمل کردن در منطقه ی کویری به ترتیب بیشترین تأثیر را بر موفقیت تعاونی ها گذاشته اند. دستاوردهای تحقیق همچنین نشان داد که بین متغیرهای مزبور و موفقیت شرکت های تعاونی رابطه ی مستقیم و معنی داری وجود دارد.