تأثیر محافظه کاری شرطی حسابداری بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

مدیران به عنوان مسئول تهیه صورت های مالی با آگاهی کامل از وضعیت مالی واحد تجاری و با برخورداری از اطلاعات بیشتر نسبت به سرمایه گذاران و اعتبار دهندگان، به طور بالقوه سعی می کنند تصویر واحد تجاری را مطلوب جلوه دهند و در این راستا تمایل دارند که افشای اخبار بد را به تأخیر انداخته و اخبار خوب را هر چه سریع تر شناسایی کنند. تمایل مدیران به پنهان کردن و عدم افشای اخبار بد، منجر به ایجاد ریسک سقوط قیمت سهام و به طور کلی چولگی منفی بازده سهام می شود. علت این موضوع آن است که افشای نامتقارن اطلاعات توسط مدیریت به انباشت اطلاعات منفی در داخل شرکت منجر می شود. هنگامی که انباشت اطلاعات منفی افزایش می یابد، نگهداری آن برای مدت زمان طولانی تر غیر ممکن و پر هزینه می شود. از اینرو حجم وسیعی از این نوع اطلاعات به یکباره وارد بازار شده و به افت شدید(سقوط) قیمت سهام منجر می شود. محافظه-کاری به عنوان یک مکانیزم راهبردی، از مجرای الزام به قابلیت تأیید پذیری نامتقارن برای شناسایی سود ها و زیان ها، منجر به تسریع در شناسایی اخبار بد نسبت به اخبار خوب می شود. به بیان دیگر، محافظه کاری انگیزه های مدیران را برای عدم افشای اخبار بد و تسریع در افشای اخبار خوب محدود می کند. در نتیجه از انباشت اخبار بد در داخل شرکت جلوگیری کرده و احتمال ورود ناگهانی توده اخبار بد به بازار را کاهش می دهد. بنابراین می توان انتظار داشت، شرکت هایی که از روش های حسابداری محافظه کارانه استفاده می کنند، در مقایسه با شرکت هایی که از روش های حسابداری متهورانه بهره می گیرند، کمتر در معرض ریسک سقوط قیمت سهام قرار گیرند. هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین محافظه‏کاری شرطی در گزارشگری مالی و ریسک سقوط آتی قیمت سهام می باشد. به منظور دستیابی به این هدف، نمونه‏ای از بین شرکت‏های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار طی سال‏های 1380 تا 1388 انتخاب گردید. همچنین در این پژوهش به منظور اندازه گیری محافظه‏کاری از معیار محافظه کاری شرطی خان و واتس(2009) و برای آزمون فرضیه‏ها از روش رگرسیون لجستیک و مدل داده‏های ترکیبی استفاده شد. نتایج حاصل از برآورد مدل های پژوهش حاکی از آن است که بین محافظه‏کاری شرطی و ریسک سقوط آتی قیمت سهام رابطه معکوس وجود دارد. بنابراین می‏توان نتیجه گرفت که با افزایش میزان محافظه کاری شرطی در گزارشگری مالی، ریسک سقوط آتی قیمت سهام کاهش می یابد. نتایج همچنین نشان می دهد که در شرایطی که بین مدیران و سرمایه گذاران خارجی عدم تقارن اطلاعاتی وجود دارد، توانایی محافظه کاری شرطی جهت کاهش ریسک سقوط آتی قیمت سهام بیشتر است. علاوه بر این، شواهد قابل اتکایی مبنی بر وجود رابطه معنادار بین ویژگی های اندازه شرکت و انحراف معیار بازده سهام با ریسک سقوط آتی قیمت سهام به دست آمد لکن شواهد قابل اتکایی مبنی بر وجود رابطه معنادار بین ویژگی های بازده دارایی ها و میانگین بازده سهام با ریسک سقوط آتی قیمت سهام، فراهم نشد.