تبیین و تحلیل توسعه کالبدی شهر اردکان

با توجه به مکتب اکولوژی که شهر را زیستگاهی دارای قوانین ویژه ای می داند و با توجه به متأثر بودن این مکتب از دیدگاه دارونیسم اجتماعی که گروههای اجتماعی شهر برای فضایابی مانند گونه های گیاهی و حیوانی عمل می کنند و اقتصاد نئوکلاسیک که نفع شخصی را محرک فعالیتهای انسانی می داند و همچنین شهر مرکز مبادل? کالا و کانون تجارت شناخته می شود. از این رو شهر کانون برخورد مسیر های تجاری به شمار می آید . یکی از عوامل پیدایش، رشد و توسع? هر مرکز جمعیتی به ویژه نقاط شهری چگونگی وضعیت شبکه های ارتباطی و حمل و نقل آن است. شهرها همواره در طول تاریخ تحت تأثیر عوامل متعددی شکل گرفته و در طول زمان نیز به رشد خود ادامه داده اند. شهر اردکان یکی از شهرهای شمالی استان یزد می باشد. بنای اولیه شهر اردکان مکانی که هم اکنون زردک نامیده می شود می باشد که در 10 کیلومتری این شهر قرار دارد. اولین بنا در محل میدان قلعه فعلی بنا شده است و پس از گذشت مدتی بر اثر ازدیاد جمعیت بالا ده را در جنوب و مسجد زیرده را در سنه 1017 هـ.ق در شمال بنا نهادند اولین محله ای که در اردکان ساخته شده همان میدان قلعه می باشد. سیمای فیزیکی شهر اردکان تا قبل از سال 1340 دارای بافت ارگانیکی تا حدودی شبیه به روستا بوده است و شهر از هفت محله مسکونی تشکیل شده است و هر محله دارای یک دروازه بوده است. در فاصله بین سال های 1310 الی 1340 همزمان با اقدامات عمرانی که در سراسر کشور صورت پذیرفت در اردکان اقدامات عمرانی چندی صورت می گیرد. عبور راه ارتباطی تهران- بندعباس که قبلاً از فاصله 5 کیلومتری این شهر می گذشت و هم اکنون از وسط این شهر عبور می کند، تأسیس مدارس، بیمارستان، باغ ملی موجبات عمرانی و آبادانی این شهر را فراهم می سازد. در فاصله زمانی بین سال های 1357-1340 با توجه به افزایش جمعیت، شهر توسعه و گسترش بیشتری می یابد. با شهرستان قلمداد شدن اردکان در سال 1348 بطور رسمی و ایجاد و افزایش تعداد مراکز اداری، خدماتی، فرهنگی و تجاری شهر اردکان در سطح منطقه موقعیت خاص می یابد و اولین خیابان شهر در سال 1341 با جهت شمال به جنوب در وسط شهر احداث می شود بعد از انقلاب اسلامی توسعه شهری مملو از تحولات و تغییرات اساسی و دگرگونی چشمگیری بود که بدون شک عامل اصلی این تحولات و تغییرات افزایش جمعیت، توسعه شهرها و گسترش خدمات شهری می باشد. سیاست و تصمیماتی که بعد از انقلاب در شهرها جهت واگذاری زمین و خانه به افرادی که فاقد آن ها هستند و ارزان بودن زمین در اردکان باعث رشد و گسترش بیش از حد این شهر در این دوره گردید و گسترش شهر در این دوره در جهت جنوب و جنوب غربی می باشد و باعث گسترش محلات صدرآباد باغستان، مزرعه سیف و شهرک های انقلاب اسلامی، ولی عصر می شود.