تاثیر معاملات اشخاص وابسته بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران: با تاکید بر نقش ساز و کارهای راهبری

این تحقیق دو دیدگاه مقابل در مورد معاملات اشخاص وابسته را مطرح می نماید: دیدگاه تضاد منافع و دیدگاه معاملات کارا. ابتدا به بررسی این موضوع پرداخته شد که معاملات اشخاص وابسته چه تاثیری بر عملکرد شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران دارند. سپس با معرفی دو ساز وکار راهبری شامل کیفیت حسابرسی (برون سازمانی) و اعضای غیرموظف هیئت مدیره (درون سازمانی)، نقش این سازوکارها را در رابطه بین معاملات اشخاص وابسته و عملکرد شرکت ارزیابی شد. برای انجام پژوهش، چهار فرضیه تدوین شد که دو فرضیه مربوط به رابطه بین معاملات اشخاص وابسته نوع خرید و فروش و عملکرد شرکت است. دو فرضیه دیگر نیز به نقش سازوکارهای راهبری می پردازد. جامعه آماری شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های 1380 لغایت 1388 و نمونه آماری شامل 80 شرکت است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از الگوی رگرسیون داده-های تابلویی با اثرات ثابت انجام شده است. نتایج نشان می دهد که بین معاملات اشخاص وابسته نوع خرید و فروش با عملکرد شرکت رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. همچنین سازوکارهای راهبری بطور کلی بر این رابطه تاثیر گذار هستند. اما تاثیر آنها با توجه به نوع معامله متفاوت است. سازوکارهای راهبری در رابطه معاملات اشخاص وابسته نوع خرید نقش بازدارندگی دارند و بنابراین باعث کاهش تاثیر منفی این معاملات بر عملکرد شرکت می-شوند. از طرفی، سازوکارهای راهبری در رابطه معاملات اشخاص وابسته نوع فروش نقش کشف کنندگی دارند و بنابراین تاثیر منفی معاملات اشخاص وابسته نوع فروش بر عملکرد را آشکارتر می کنند.