بررسی زمینه های رئالیستی در آثار سیمین دانشور

رئالیسم از مکاتب برجسته ی ادبی و هنری در سراسر جهان به شمار می رود. در آثار اولین نسل از داستان-نویسان ایرانی از جمله سیمین دانشور نیز بسیاری از ویژگی های این مکتب آشکار است. دانشور به عنوان نخستین بانوی داستان نویس در ایران، چهار مجموعه داستان با نام های «آتش خاموش»، «شهری چون بهشت»، «به کی سلام کنم؟» و «انتخاب» در کارنامه ی ادبی خود دارد. هم-چنین سه رمان با نام های «سووشون»، «جزیره ی سرگردانی» و «ساربان سرگردان» از این نویسنده بر جای مانده است. در رساله ی حاضر تلاش بر آن است تا بازتاب انواع رئالیسم از جمله انتقادی، نمادین، اجتماعی و روان شناختی در آثار داستانی سیمین دانشور بررسی شود. ویژگی های محتوایی رئالیسم در دو بخش مسائل سیاسی ـ اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران و بازتاب زندگی شخصی نویسنده مورد تحقیق قرار گرفته است. در بررسی فرم داستان-ها نیز ویژگی هایی چون کاربرد زبان عامیانه و متناسب با طبقه ی اجتماعی، صحنه پردازی های دقیق و شخصیت-پردازی های واقع گرا مورد نظر بوده است. توجه به موارد یاد شده موجب گردیده دانشور به عنوان نویسنده ای واقع-گرا شناخته شود؛ نویسنده ای که در داستان هایش بازتاب زندگی فردی و اجتماعی ایرانیان را در دهه هایی از تاریخ ایران می توان دید.