مقایسه تطبیقی پارلمانتاریسم در انقلاب کبیر فرانسه با انقلاب مشروطه ایران

غیر از انقلاب انگلیس و آمریکا، انقلاب فرانسه نیز کمک شایانی به بسط دموکراسی و نهضت پارلمانی نمود. اگر چه پارلمانتاریسم در فرانسه سابقه تاریخی دارد امّا در انقلاب با شعار برابری ــ برادری ــ آزادی، قلب تپند? دموکراسی یعنی پارلمان را دچار تحول نمود. و ایران نیز در مسیر تحول جدید فکری و اجتماعی خود در نهضت مشروطه تحت تأثیر اندیشه های انقلاب فرانسه با یک جهش تاریخی از مهم ترین نماد دموکراسی یعنی سیستم پارلمانی بهره مند گردید. این پژوهش به بررسی و مقایسه تطبیقی نقش مطبوعات، روشنفکران، روحانیون و احزاب در سیستم پارلمانی انقلاب فرانسه (1799-1789م) با انقلاب مشروطه ایران (1299-1285ش) پرداخته و از روش شناسایی و دسته بندی موضوعات و مقایسه و تطبیق داده ها استفاده شده است. از مهمترین نتایج این پژوهش باید به این نکته اشاره کرد که پارلمان در انقلاب فرانسه شرایط برقراری دموکراسی را بهتر از ایران فراهم نمود و سیستم قانونگذاری ریشه دار و تأثیر گذار داشت. و پارلمان ایران تحت تأثیر انقلاب فرانسه قرار گرفت و از نظر احزاب، پارلمان فرانسه فعال تر از پارلمان مشروطه ایران عمل نمود.