مقایسه تاثیر سطوح مختلف سولفات مس در آب و غذا بر خون شناسی و بافت شناسی ماهی کپور معمولی (cyprinus carpio)

سولفات مس یکی از پرکاربردترین جلبک کش ها در استخرها و مخازن آبی می باشد. هدف از این مطالعه، بررسی مقایسه اثرات سولفات مس در آب و غذا بر خون شناسی و بافت شناسی ماهی کپور معمولی، cyprinis carpio (میانگین وزنی 851/0±12) در دو گروه آزمایشی بود. برای گروه اول، افزودن سولفات مس درآب، 5 تیمار در معرض غلظت های صفر، 1/0، 5/0، 1 و 2 میلی گرم در لیتر به مدت 96 ساعت قرار گرفتند که در زمان های 24، 48، 72 و 96 ساعت از هر تیمار نمونه برداری شد. در گروه دوم، 4 تیمار با جیره غذایی حاوی غلظت های صفر، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم در کیلوگرم وزن خشک ماهی به مدت 42 روز تغذیه شدند. سپس از هر تیمار نمونه برداری صورت گرفت. نتایج نشان داد که در 24 ساعت اولیه، در غلظت های 1/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر شاخص های خونی (گلبول قرمز، هماتوکریت و هموگلوبین)، به طور معنی داری افزایش یافت (05/0>p)، اما با افزایش غلظت، کاهش یافت که معنی دار نبود (05/0>p). با افزایش غلظت سولفات مس در غذا همه شاخص خونی کاهش یافت که فقط در هموگلوبین معنی دار نبود (05/0p). در گروه اول، هموگلوبین متوسط گلبولی در غلظت های 1/0 و 5/0 میلی گرم در لیتر و غلظت هموگلوبین گلبول قرمز در غلظت های 1 و 2 میلی گرم در لیتر کاهش معنی داری نسبت به شاهد داشتند (05/0>p). گروه دوم، کاهش معنی داری در حجم متوسط گلبولی و هموگلوبین متوسط گلبولی در غلظت 1000 میلی گرم در کیلوگرم وزن ماهی نشان دادند (05/0>p). میزان گلوکز و پروتئین کل در هر دو گروه، با افزایش غلظت و مدت زمان تاثیر به ترتیب، بطور معنی داری افزایش و کاهش یافت (05/0>p). نتایج بافت شناسی نشان داد گروه اول، ضایعاتی را در آبشش (هیپرپلازی، هیپرتروفی و..)، پوست (خون ریزی)، کبد (نکروز سلولی) و کلیه (از بین رفتن سلول های پوششی اطراف لوله های کلیوی) نشان دادند. اما گروه دوم، هیچ گونه ضایعه ای را در آبشش و پوست خود نشان ندادند. اما ضایعات بافتی در کبد و کلیه مشابه گروه قبل نشان دادند. بنابراین می توان گفت، ماهیانی که در مجاورت سولفات مس در آب قرار داشتند تغییرات خونی و بافت شناسی بیشتری را نسبت به ماهیانی که از جیره غذایی حاوی سولفات مس تغذیه کردند، نشان دادند.