بررسی تاثیر پرتوهای uv-b و uv-c بر روی برخی از پارامترهای فیزیولوژیکی و بیو شیمیایی گیاه بادرنجبویه (melissa officinalis l.) و تاثیر سالیسیلیک اسید در تنش زدایی پرتوهای فرابنفش

اثرات ناشی از کاهش لایه اوزون و افزایش اشعه فرابنفش امروزه توسط بسیاری از محققان مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این مطالعه بررسی تاثیر پرتوهای uv-b و uv-c بر روی گیاه بادرنجبویه (melissa officinalis l.) و تاثیر سالیسیلیک اسید در کاهش اثرات زیانبار این پرتوها بر روی این گیاه می باشد. گیاهان بادرنجبویه در شرایط 16/8 ساعت روشنایی/تاریکی با دمای متوسط 2±28 درجه سانتیگراد و در شدت نور µ e m?² s?¹ 150 و به مدت 60 روز کشت یافتند. تیمار فرابنفش بعد از مرحله 6 برگی اعمال گردید و پرتو uv-b به مدت 15 روز به صورت یک روز در میان و هر بار به مدت 20 دقیقه و پرتو uv-c به مدت 15 روز و به صورت یک روز در میان و هر بار به مدت 8 دقیقه اعمال گردید. اسید سالیسیلیک نیز بعد از مرحله 6 برگی با غلظت 1 میلی مول به مدت یک هفته بر روی گیاهان پاشیده شد. نتایج نشان داد که پرتوهای uv-b و uv-c باعث کاهش وزن تر و خشک، رشد طولی ریشه و اندام هوایی شد. این پرتوها همچنین میزان رنگیزه های فتوسنتزی (کلروفیل a، کلروفیل b و کاروتنوئید) میزان قندها و پروتئین های محلول را کاهش دادند. افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان آسکوربات پراکسیداز و گایاکول پراکسیداز و کاهش فعالیت آنزیم کاتالاز نیز مشاهده شد. میزان مالون دی آلدئید و فنیل آلانین آمونیا لیاز و ترکیبات جاذب uv نیز تحت تاثیر پرتوهای uv-b و uv-c افزایش نشان داد. بررسی نتایج نشان داد تیمار با سالیسیلیک اسید باعث تخفیف در آسیب های وارده به گیاه شد که در اثر پرتوهای uv-b و uv-c به وجود آمده بودند و توانستند فاکتورهایی که تحت تابش های فرابنفش تغییر یافته بودند را جبران کنند.