مدل سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تکنیک های سنجش از دور و سامانه های اطلاعات جغرافیایی در منطقه کوهمره سرخی استان فارس

تغییرات کاربری اراضی به ویژه مواردی که ناشی از فعالیت های انسان است جزء مهم ترین تغییرات جهانی محیط زیست است که تاثیر بیشتری از دیگر تغییرات جهانی دارد. پیش بینی و ارزیابی پتانسیل الگوهای کاربری زمین از طریق مدل سازی می تواند به برنامه ریزان محیط زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیمات آگاهانه تر در سطح چشم انداز کمک کند. هدف از این پژوهش مدلسازی تغییرات کاربری اراضی منطقه کوهمره سرخی استان فارس با استفاده از مدل lcm است. بدین منظور نقشه های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر سنجنده etm + و tm ماهواره لندست در سه دوره زمانی مربوط به سال های 1366، 1379 و 1391 تهیه شدند. برای استفاده از تصاویر ماهواره ای ابتدا در مرحله آماده سازی تصویر تصحیح اتمسفری اعمال شده و طبقه‏بندی تصویر به روش حداکثر احتمال و استفاده از شاخص mnf انجام گردید. سپس صحت سنجی نقشه ها و آشکارسازی تغییرات انجام شد. نتایج آشکارسازی تغییرات دوره اول (1379-1366) با ضریب کاپای 83% نشان می دهد که بیشترین افزایش مساحت در ناحیه مرتع (24/4224 هکتار) و بیشترین کاهش مساحت در ناحیه جنگل (75/3953 هکتار) رخ داده است. بر مبنای این تغییرات و انتخاب 9 متغیر مستقل، مدلسازی پتانسیل تبدیل کاربری برای سال 1391، با استفاده از روش شبکه های عصبی (پرسپترون چندلایه) و رگرسیون لجستیک در مدل lcm انجام شد. سپس با روش زنجیره مارکوف نقشه کاربری اراضی برای سال 1391 پیش بینی شد. نتیجه ماتریس خطا بین نقشه کاربری اراضی استخراج شده از تصویر لندست 1391 به عنوان نقشه مرجع و نقشه های حاصل از مدلسازی با شبکه عصبی و رگرسیون لجستیک به ترتیب ضریب کاپای 75% و 74% است. بنابراین مدل شبکه عصبی برای مدلسازی پتانسیل تبدیل کاربری در دوره دوم انتخاب شد. آشکارسازی تغییرات دوره دوم (1391-1379) با ضریب کاپای 88% نشان می دهد که بیشترین افزایش مساحت در ناحیه مرتع (76/5045 هکتار)، همچنین بیشترین کاهش مساحت در ناحیه جنگل (5508 هکتار) است. با توجه به تغییرات دوره دوم، نقشه کاربری اراضی برای سال 1403 پیش بینی شد که بیشترین تغییر کاربری نسبت به سال 1391، در ناحیه کشاورزی آبی است.