مقایسه راهکارهای تصمیم گیری چند معیاره (mcdm) با الگوهای سنتی در مدیریت جامع حوزه های آبخیز

به منظور مقایسه دستاوردهای مدیریت تصمیم گیری چندمعیاره و امکان کاربرد این مدل ها در بهبود مدیریت جامع حوزه های آبخیز نسبت به روش های سنتی تحقیق حاضر در حوزه جوبخله واقع در شهرستان سپیدان انجام شد. در این تحقیق روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (ahp) ، روش تاپسیس و الکتره3 که سه مورد از مشهورترین و معتبرترین روش های تصمیم-گیری چند معیاره می باشد، به کار گرفته شده است. بعد از انتخاب مهمترین معیارها و نیز راهکارها در کاربری های مختلف ، به منظور به دست آوردن وزن معیارهای اصلی و نیز وزن های نسبی راهکارها پرسش نامه ای به صورت مقایسات زوجی تدوین شد. بعد از تکمیل پرسش نامه ها به وسیله مدل تحلیل سلسله مراتبی وزن معیارهای اصلی و نیز وزن های نسبی به دست آمد و ماتریس تصمیم گیری و اطلاعات مورد نیاز برای ورود به مدل الکتره 3 و تاپسیس مهیا شد. نتایج در مورد وزن معیارهای اصلی بدین صورت بود که معیارهای پذیرش اجتماعی و مشارکت مردمی و هزینه ساخت و نگهداری به ترتیب با وزن 243/0 و 235/0 از بیشترین وزن نسبی برخوردار است. نتایج در روش تاپسیس بدین صورت بود که در مورد آبراهه ها و مسیل ها راهکار عملیات بیومکانیکی و ایجاد سد خاکی ، در مورد کاربری مرتعی راهکارهای عملیات قرق و ، کپه کاری و بذرکاری با گونه های بومی ، در مورد کاربری زراعت آبی و باغ راهکارهای استفاده از کشت های گلخانه ای و استفاده از روش های کم آبخواه و در مورد زراعت دیم راهکار تبدیل دیمزارهای کم بازده به مرتع دست کاشت به عنوان گزینه برتر شناسایی شد. نتایج در روش الکتره 3 بدین صورت بود که در مورد آبراهه ها و مسیل ها راهکار عملیات بیومکانیکی و ایجاد سد خاکی ، در مورد کاربری مرتعی راهکارهای کپه کاری و بذرکاری با گونه های بومی و نیز نهالکاری در مراتع ، در مورد کاربری زراعت آبی و باغ راهکارهای استفاده از کشت های گلخانه ای و در مورد کاربری زراعت دیم راهکار شخم همراه با بقایای گیاهی واصلاح شخم ، به عنوان گزینه برتر شناسایی شد. در آبراهه ها و مسیل ها و کاربری زراعت آبی و باغ رتبه های برتر با راهکارهای سنتی و پیشنهادی تطبیقی ندارد. اما در دو کاربری مرتعی و زراعت دیم راهکارهای در نظر گرفته شده و الگوهای سنتی و پیشنهادی تطبییق بیشتری دارد.