ارزیابی روانکاری پوشش های رسوب فیزیکی بخار سرب-قلع

پوشش های روانگر جامد از جمله فلزات که به روش رسوب فیزیکی بخار اعمال می شود در صنایع هوایی کاربر فراوانی دارد فلزات نرم مانند سرب و قلع به صورت پوشش های نازک وقتی بین دو سطح سخت در حال لغزش قرار می گیرند به دلیل استحکام برشی کم می توانند روانکار خوبی باشند در این پژوهش هایی از سرب و قلع به روش تبخیر در در خلا و رسوب یونی روی فولاد سخت شده ایجاد شد و تاثیر پارامترهای مختلف رسوب فیزیکی بخار (چگالی جریان کاتدی فشار محفظه) بر ضریب اصطکاک عمر سایشی و ساختار پوشش ارزیابی گردید ضریب اصطکاک از طریق آزمون پین روی دیسک اندازه گیری شد و ساختار پوشش ها به وسیله میکروسکوپ الکترونی روبشی بررسی شد نتایج آزمایش ها نشان داد پوشش های ایجاد شده سبب کاهش ضریب اصطکاک می شوند پوشش های رسوب یونی به دلیل چسبندگی بهتر نسبت به پوشش های تبخیر در خلا روانکاری بهتری ایجاد می کنند پوشش سرب نیز به دلیل برش آسان ضریب اصطکاک کمتری دارد شدت پلاسما از طریق افزایش فشار گازآرگون در محفظه پوشش دهی و ولتاژ اعمالی به زیر لایه افزایش داده شد و آزمون روانکاری نشان داد افزایش پلاسما از طریق افزایش ولتاژ اعمال به زیر لایه سبب افزایش عمر سایشی پوشش سرب می شود. تاثیر ضخامت پوششی برای روانکاری پوشش های سرب ارزیابی شد و نتایج نشان داد با افزایش ضخامت پوشش ضریب اصطکاک و عمر سایشی افزایش می یابد در حالیکه پوشش های نازکتر (2-1 میکرومتر) ضریب اصطکاک و نرخ سایش کمتری دارند پوشش های آلیاژی با ترکیب اسمی pb-30%snو pb-10%sn از طریق رسوب یونی ایجاد شد و مورفولوژی و روانکاری آن ها ارزیابی گردید مقایسه لایه ها نشان داد خواص روانکاری پوشش های آْیاژی یاد شده بین پوشش های آلیاژی یاد شده بین پوشش های یاد شده بین پوشش های یونی سرب و قلع خالص قرار دارد. تاثیر زمان پراکنش اولیه بر پارامتر بافت و مورفولوژی پوشش تبخیر در خلا قلع ارزیابی گردید که نشان دهنده تغییرات بافت و مورفولوژی سطح پوشش با تغییرات زمان پراکنش اولیه بود. زمان پراکنش اولیه از صفر تا 25 دقیقه داده شد و نتایج حاصل از مقایسه مقادیر نرماله شده شدت پیک های xrd نشان داد برای زمان های صفر و 5 دقیقه پراکنش اولیه صفحات (220) و (420) مرجع هستند و برای زمان 15 دقیقه تنها صفحه (200) مرجح است در حالیکه زمان بالاتر پراکنش اولیه سبب ایجاد بافت تصادفی می شود آزمون پلاریزاسیون تافل در محلول naci %3/5 نشاندهنده مقاومت خوردگی بالاتر نمونه هایی است که بافت مرجح دارند در این پوشش قلع با بافت (200) کمترین نرخ خوردگی را نشان داد.