بررسی کال زایی و پیاززایی در گیاه دارویی allium rotandum l.

کشت گیاهان دارویی در حال حاضر به عنوان شاخه مهمی از کشاورزی مطرح است که برای استخراج و تولید مواد اولیه ای که در ساخت داروهای موجود به کار می روند، صورت می گیرد. allium scorodoprasum از پیازها وجنسallium می باشد گیاهی چند ساله از خانواده alliacea ودارای 450 گونه می باشد. تره وحشی به عنوان یک گیاه دارویی نادر شناخته شده است که در غر ب ایران در قسمت هایی از کوه های زاگرس دیده شده است. جنسallium یکی از مهم ترین گیاهان زراعی است که به دلیل نداشتن یک دستورالعمل کارآمد از باززایی مستقیم ونداشتن یک روش کارآمد برای تکثیر سریع وریزازدیادی درون شیشه ای هنوز گسترش نیافته است همچنین تاکنون مطالعه ای در زمینه بهینه سازی کشت کالوس و سوسپانسیون سلولی توده-های تره وحشی صورت نگرفته است. در این مطالعه آزمایش اول از محیط کشت پایه ms به همراه چهار ترکیب مختلف از تنظیم کننده های رشد استفاده شد : a(3 میلی گرم در لیترbap و 6 میلی گرم در لیتر naa)،b (3 میلی گرم در لیترbap و 6 میلی گرم در لیتر 2,4-d)، c(0.5 میلی گرم در لیتر2ip و 24/0 میلی گرم در لیتر naa)، d(1 میلی گرم در لیتر 2,4-d و 0.5 میلی گرم در لیتر kin) ، ریزنمونه از پیازچه های میانی پیاز اصلی که پس از حذف فلس های خارجی و بافت پارانشیمی مغذی احاطه کننده آن قابل مشاهده بود، بدست آمد.نتایج نشان داد نتایج ارزیابی برای صفات ارزیابی شده نشان داد، بطورکلی ژنوتیپ کردستان زودتر از ژنوتیپ ایلام شروع به کال زایی نمود و همچنین از حجم کالوس بیشتری برخوردار بوده است، در محیط حاوی 1میلی گرم در لیتر توفوردی و 5/0 میلی گرم در لیتر کینیتین می باشد. در این آزمایش صفت پیازچه زایی مستقیم نیز مورد بررسی قرار گرفت، نتایج آزمایش نشان می دهد که بیشترین تعداد و درصد پیازچه زایی مستقیم مربوط به ژنوتیپ کردستان در محیط کشت c می باشد.در آزمایش دوم از محیط کشت پایه ms با سطوح مختلف تنظیم کننده های رشدی ( 2,4-d و kin ) استفاده شد تا بهترین سطح هورمونی برای القای کالوس های ترد و مناسب جهت انجام آزمایش کشت سوسپانسیون تعیین گردد. ملاحظه شد که بیشترین حجم کالوس مربوط به ژنوتیپ ایلام و سطح 1 میلی گرم در لیتر توفوردی و1 میلی گرم در لیتر کینیتین می باشد. در کشت سوسپانسیون سلولی از محیط کشت مایع با ترکیبات هورمونی ( mg/l kin 1+ mg/l 2,4-d 1) ، ( mg/l kin 5/0 + mg/l 2,4-d 1) استفاده شد. نتایج نشان دادکه بین محیط کشت ها از نظر سرعت رشد سلولی اختلاف معنی دار وجود دارد بطوری که محیط کشت با نسبت ( mg/l kin 1 + mg/l 2,4-d 1) از سرعت رشد بالاتری برخوردار است کلمات کلیدی: allium rotandum l، باززایی، ریزازدیادی، تره وحشی، کشت بافت، پیازچه زایی، کالوس، سوسپانسیون