اثرحشره کشی و دور کنندگی عصاره گیاهان پیچ امین الدوله و گیش برگ بر گونه های tribolium castaneum وsitophylus oryzae

در چند سال اخیر با توجه به اهمیت مسایل زیست محیطی و درک جایگاه واقعی این مسئله، استفاده از ترکیب های گیاهی در بین محققان به عنوان یکی از روش های جایگزین برای متیل بروماید و فسفین مطرح شده است. در این تحقیقاثر حشره کشی و دور کنندگی عصاره برگ پیچ امین الدوله (lonicera caprifolicum) و برگ گیش برگ(rhazya stricta) روی حشرات کامل شپشه قرمز آرد (tribolium castaneum) و شپشه برنج (sitophylus oryzae) در دمای 1 ±27 درجهسانتی گرادو رطوبت نسبی 5±65 درصد و در تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. عصاره گیری با استفاده از اتانول و استون صورت گرفت. آزمایش سمیت تماسی روی حشرات 1 تا 7 روزه انجام شد. نتایج حاصل از آزمایشات نشان داد که میزان مرگ و میر حشرات مورد آزمایش پس از 24 ساعت با افزایش غلظت عصار ه ها به صورت معنی داری افزایش می یابد. مقادیر lc50در آزمایش تماسی برای گیاه گیش برگ با حلال اتانول روی شپشه قرمز آرد 87/147، و روی شپشه برنج 90/75 و با حلال استون به ترتیب 88/136 و 19/82 میلی گرم بر سانتی مترمربع محاسبه شد و مقادیر lc50برای گیاه پیچ امین الدوله باحلال اتانول روی شپشه قرمز آرد78/349 و روی شپشه برنج 05/108 و با حلال استون به ترتیب 2/106 و 34 میلی گرم بر سانتی مترمربع محاسبه شد. بین درصد دورکنندگی غلظت های مختلف این دو عصاره در سطح 5 درصد اختلاف معنی داری وجود دارد. بیشترین میزان دورکنندگی را عصاره پیچ امین الدوله با حلال استون روی هر دو آفت در غلظت1/27 میکرولیتر بر سانتی مترمربع نشان داد. جهت شناسایی اجزای عصاره از تکنیک gc-mass استفاده شد. فراوانترین ترکیبات شناسایی شده در عصاره گیش برگ به ترتیب eburnamenin ،ibogamine،quebrachamine،17-methoxyquebrachamin،hydroxylamin،aminoxybutiric acid،phenol2-ethylhexyl) phtalate) ،dimethlpropyl،شامل مقادیر56/62 ، 47/0، 25/9، 17/3، 08/1 ، 67/1، 17/4، 47/1،72/1، درصدمی باشند.در پیچ امین الدوله به ترتیب trans-nerolidol،linalool،p-cymene، eugenol،hexadecanoic acid،geraniol،acetophenone،cis-jasmoneوglobulol به نسبت 1/17، 8/9، 5/7، 6/6 ، 4/ 6، 3/5 ، 2/3 ، 4/2 ، 9/2 ، درصد بودند