اخلاق نقد در نهج البلاغه

پایان نامه
چکیده

نقد یکی از پدیده های اجتماعی است که در فرهنگ اسلامی به رسمیّت شناخته شده است. اهمّیّت نقد بدین سبب است که این مقوله عاملی اساسی برای رشد، تعالی و پویایی فرد و جامعه محسوب می شود. پژوهش های بسیاری در این حوزه صورت گرفته است امّا هیچ کدام کتاب شریف نهج البلاغه را به صورت تخصصی مطمح نظر قرار نداده و اصول آن را نجسته اند. پژوهش حاضر، با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع اسنادی و کتابخانه ای، به بررسی اصول اخلاقی نقد در نهج البلاغه می پردازد و از رهگذر تتبع در کلمات حضرت، شاهراه اصلی تحقّق بخشی به جامعه ی سالم در سایه ی گفتمان انتقادی را به بحث و گفتگو می نشیند. این پژوهش به روشنی نشان می دهد که با تکیه بر نهج البلاغه می توان - دست کم برخی از- اصول مطرح در اخلاق نقد از منظر امام علی را استخراج نمود. برخی از این اصول ناظر به انتقادکننده و شماری از آن ها معطوف به انتقادشونده است. مهم ترین اصول ناظر به انتقادکننده عبارتند از: تقدم نقد خویشتن، به کارگیری ادبیات مناسب، مشخص کردن انتظارات، بیان شایستگی ها، انطباق بر تعالیم و آموزه-های قرآن و سنت، پرهیز از توبیخ گرفتاران، ریشه یابی ضعف و فساد، تکیه بر استدلال منطقی، عفت در کلام و تعیین معیار و مهم ترین اصول معطوف به انتقاد شونده، استقبال از نقد، تأکید بر انتقاد پذیری است.

منابع مشابه

نقد و بررسی کتاب «تعلیم و تربیت در نهج البلاغه»

اهمیت این نقد به لحاظ موضوع تعلیم و تربیت در نهج‌البلاغه و گنجانده شدن آن در واحدهای درسی دورة کارشناسی ارشد و دکتری فلسفة تعلیم و تربیت اسلامی است. هدف نقد پژوهشی این اثر شناسایی نقاط قوت و ضعف آن به منزلة کتاب دانشگاهی و اصلاح موارد پیش‌نهادی و کامل‌تر شدن آن برای استفاده در دوره‌های آموزشی و پژوهشی تحصیلات تکمیلی است. روش نقد استنادی ـ تحلیلی بر اساس الگوی پیش‌نهادی نقد شورای بررسی متون و کت...

متن کامل

اصول اخلاق حرفه ای در نهج البلاغه

چکیده یکی از شاخه های دانش اخلاق که به تازگی در ایران جایگاهی پیدا کرده، حوزۀ اخلاق حرفه ای است که لازم است ازلحاظ معرفتی بیشتر به آن توجه شود. یکی از منابع غنی در اخلاق حرفه ای، آموزه های دین مبین اسلام است. اما شناخت و ترویج اخلاق حرفه ای برمبنای اسلام، بدون تحلیل آموزه های اخلاقی نهج البلاغه امکان پذیر نیست. باتوجه به این مهم، در پژوهش حاضر برآنیم تا با استفاده از روش تحلیل اسنادی، اصول اخلا...

متن کامل

اخلاق سیاسی در نهج البلاغه

بررسی نقش اخلاق در سیاست امام علی (علیه السلام) و جایگاه این دو ساحت نسبت به هم موضوع این پایان نامه بوده که سبب شناسایی راهی جهت برپایی حکومتی برپای? سیاست اخلاقی خواهد گشت. دامن? این پژوهش فرمایشات امام علی (علیه السلام) در کتاب شریف نهج البلاغه می باشد و در پاره ای از موارد به بخشی از کلام یا سیر? آن حضرت در خارج این کتاب شریف اشاره شده است. اکثر منابع این پژوهش مکتوب بوده و در پاره ای از مو...

15 صفحه اول

اخلاق کاربدری در نهج البلاغه

امروزه پیشرفت علوم و فناوری باعث افزایش روابط انسان ها با یکدیگر شده، به طوری که افزایش این روابط سبب بروز معضلات و مشکلات اخلاقی در تعاملات اجتماعی انسان ها گردیده است. به همین دلیل تحقیقات گسترده ای برای رفع و درمان معضلات اخلاقی صورت گرفته که سبب ظهور رشته های جدید در زمینه اخلاق شده است. یکی از مهم ترین این رشته ها اخلاق کاربردی است. با توجه به این که دیگر تنها بیان مفاهیم اخلاقی صِرف، جوابگ...

قضاوت در نهج البلاغه

در این مقاله سعی شده به برخی از الگوهای رفتاری آن یگانه بشریت باب علم نبی پدر بزرگوار امامان معصوم تنها مدافع پیامبر (ص) نابود کننده خط کفر و شرک اول حافظ و جامع قرآن ، قرآن مجسم حضرت علی (ع) پیرامون مسئله قضاوت و داوری آنچنان که از نهج البلاغه برداشت می شود پرداخته شود . مباحث ارزشمند نهج البلاغه که نورانی و نور نور است مطالبی که از نظر کاربردی مهم و سرنوشت سازند چون نه تنها فقط جنبه نظری ندار...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023