بررسی مفهوم اطلاق در ولایت مطلقه فقیه با تأکید بر اندیشه امام خمینی (ره) و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

پایان نامه
چکیده

یکی از موضوعات اصلی و اساسی در نظام سیاسی اسلام، رهبری مستمر جامعه اسلامی است که پس از رحلت پیامبر اکرم صَلَّی اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِه به پیشوایان معصوم عَلَیْهِ السَّلام ، و در عصر غیبت، به وسیله نصب عام با همان اختیارات و وظایف به ولی فقیه عادل سپرده شده است که از آن به «ولایت مطلقه فقیه» تعبیر می شود. «ولایت مطلقه فقیه» به عنوان مهم ترین و اصلی ترین نهاد نظام جمهوری اسلامی ایران، در اعمال مستقیم و غیر مستقیم قدرت سیاسی نقش بسیار مهمی را بر عهده دارد. هر چند اصل «ولایت مطلقه فقیه» از سابقه ای طولانی برخوردار است و سخنان فقیهان در جای جای نوشتارهای فقهی آنان به روشنی نشان می دهد که بحث ولایت فقیه، پدیده ی جدیدی نبوده و در دوره های گذشته تاریخ اسلام و تشیّع، در کانون دقت و بررسی عالمان و فقیهان اسلامی قرار گرفته است اما لفظ «مطلقه» همواره تفاسیر و برداشت های مختلفی را به دنبال داشته است. هدف اصلی پژوهش حاضر این است که مفهوم «اطلاق» را در «ولایت مطلقه فقیه» با تبیین دیدگاه امام خمینی (ره) و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار دهد. در این پژوهش از روش توصیفی استفاده شده و نتیجه ای که حاصل شد این است که بین لفظ «اطلاق» و مفهوم «مصلحت عمومی» رابطه ی تنگاتنگی وجود دارد و منظور از لفظ «اطلاق» در «ولایت مطلقه فقیه» اختیارات حکومتی است که در شرایط اضطراری به نفع سعادت و حقوق عمومی جامعه اعمال می شود.

منابع مشابه

ریاست جمهوری زنان با تأکید بر ظرفیت‌های قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اندیشه ولایت فقیه

نویسندگان در این مقاله ابتدا به بررسی قانون اساسی و ظرفیت‌های آن پیرامون یکی از سطوح عالی مشارکت که ریاست جمهوری باشد، پرداخته و در نهایت فرآیند تحقیق را با بررسی مبانی و مستندات انگاره‌های مختلف در ساحت مشارکت سیاسی زنان به نحو عام و ریاست جمهوری زنان به نحو ویژه، ضمن تأکید بر ماهیت ریاست جمهوری در قانون اساسی موجود و اندیشه ولایت فقیه، به سامان می‌رسانند. در این مقاله ضمن بررسی و نقد مستندات ...

متن کامل

حقیقت قید اطلاق در ولایت مطلقه فقیه با رویکردی بر نظر امام خمینی (ره)

ولایت مطلقه به معنای سرپرستی و تدبیر مطلق امور عبادی و غیرعبادی (سیاسی و اجتماعی) برای مطلق افراد جامعه است. لذا فقیه از منظر اختیاراتی که دارد به دو شعبه مهم ولایت مطلقه فقیه و ولایت مقید به امور حِسبیّه تقسیم می­شود. در ولایت مطلقه گاهی اطلاق ولایت در برابر تقیید آن به امور حسبیّه و برخی واجبات کفایی امّت مطرح می­شودو گاه در برابر تقیید آن به احکام شرع اعم از اولیّه و ثانو...

متن کامل

مفهوم اطلاق در ولایت مطلقه فقیه

ولایت فقیه و خصوصا ولایت مطلقه فقیه، از مهم‏ترین مفاهیمی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران مطرح شده است. اهمیت این مفهوم، هم بدان جهت است که دشمنان مغرض و سرسختی دارد و هم از آن روست که بسیاری از دوستان و طرفدارانش تبیین‏های صحیح واستواری از آن ارائه نداده، بیشتر به تمجید و تحسینش می‏پردازند و حتی در بعضی موارد چهره‏ای خشن و غیر منطقی از آن می‏نمایانند.      مقاله حاضر متکفل آن است که ...

متن کامل

تحلیل و بررسی سیر تطور و تکامل نظریه ولایت فقیه در اندیشه فقهای شیعه (با تأکید بر نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی+)

علمای بزرگ شیعه سعی کرده‌اند جداگانه یا در لابه‌لای مباحث خود اشاراتی عمیق و یا کوتاه به نظریه ولایت فقیه داشته باشند. هر قدر به لحاظ زمانی به دوره معاصر نزدیک‌تر می‌شویم مباحث مربوط به این نظریه گسترده‌تر و عمیق‌تر می‌شود که سرآمد همه آنها نظریه ولایت مطلقه فقیه امام خمینی است. نوشتار حاضر بر آن است تا مراحل تولد، تکوین و تکمیل این نظریه سیاسی ناب را مورد بحث قرار دهد.

متن کامل

نظارت بر قدرت و مهار آن در نظریه ولایت مطلقه فقیه با تأکید بر اندیشه سیاسی امام خمینی&

«نظارت بر قدرت و مهار آن» از دیرباز ذهن متفکران عالم سیاست را به خود معطوف کرده است. با پیروزی انقلاب اسلامی، امام خمینی مجال یافت برای اولین بار در تاریخ تشیع سازوکارهای نظارتی بدیعی را در قالب نظریه ولایت فقیه در شکل مطلقه آن در قانون اساسی بگنجاند. پرسش اساسی این پژوهش آن است که «چگونه، شخص ولی فقیه و قوای حکومتی از سوق به استبداد و قانون‌گریزی در امانند»؟ یافته‌های این نوشتار بر اساس نظریه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس - دانشکده علوم انسانی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023