تعیین تنش دیرین بر مبنای تحلیل لغزش گسل ها و سازوکار کانونی زمین لرزه ها در ناحیه سبلان

پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت رژیم تنش دیرین و جاری، بر مبنای داده های سازوکار کانونی زلزله ها، و سطوح لغزش گسلی در دامنه خاوری سبلان در شمال باختری ایران صورت گرفته است. تحلیل وارون سازی هر دو گروه داده ها بر اساس روش دووجهی های عمود بر هم و تفکیک داده ها بر مبنای آنالیز محورهای p وt انجام شد. میدان تنش جاری با استفاده از داده های سازوکار کانونی زمین لرزه ها در محدوده شمال باختر ایران، به کمک روش میانگین گیری و وارون سازی انجام شد. موقعیت محور های اصلی 1?،2?،3? در غرب دریای خزر به ترتیب 39،080؛ 10،300؛ 53،266 تعیین شد. همچنین موقعیت محور های اصلی 1،2،3 در شرق بلوک آذربایجان به ترتیب 07،313؛ 72،056؛ 57،220 مشخص شد. با استفاده از وارون سازی داده های سازوکار کانونی زمین لرزه ها در زون1 (باختر خزر) محور های اصلی تنش 1،2،3 به ترتیب 049,24 ؛ 316,06 ؛ 214,65 و فاکتور شکل میدان 0/47 و برای زون 2 (شرق بلوک آذربایجان) موقعیت محور های اصلی تنش 1،2،3 به ترتیب 149,06 ؛ 250,64 ؛ 056,26 و فاکتور شکل میدان 0/69 به دست آمده است. در نهایت نتایج حاصل از دو روش میانگین گیری و وارون سازی داده های لغزشی با هم مقایسه شد، نتایج بدست آمده از هر دو روش تقریباً یکسان می-باشد. نتایج تحلیل داده های سطوح لغزش گسلی بر مبنای 221 سطح لغزش گسلی در 7 محدوده بر روی واحد های آذرین و رسوبی سنوزوئیک نشان دهنده سه فاز تنشی از دوره ائوسن تا کواترنری است. سامانه تنش اول مربوط به بعد از ائوسن با راستای محور فشارش شمال خاوری - جنوب باختری موقعیت محور های اصلی تنش 1،2،3 به ترتیب 057,05 ، 314,68 ، 149,22 و فاکتور شکل میدان 0/38به دست آمد. سامانه تنش دوم مربوط به بعد از پلیوسن با راستای محور فشارش شمال خاوری- جنوب باختری و موقعیت محور های اصلی تنش1،2،3 به ترتیب 032,00 ، 122,31 ، 302,59 و فاکتور شکل میدان 0/45 تعیین شد. موقعیت محور های اصلی تنش 1،2،3 برای داده های مربوط به کواترنری به ترتیب 128,07 ، 273,82 ، 038,05 و فاکتور شکل میدان 0/61 محاسبه شد. نتایج تحلیل داده های لغزش گسل در واحدهای کواترنری با نتایج تحلیل داده های لرزه ای هم خوانی کاملی دارد.