غرور در اخلاق؛ گزارش تحلیلی آراء فیلسوفان اسلامی و غربی.

پایان نامه
  • وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی
  • نویسنده فهیمه صالحیان
  • استاد راهنما زهرا خزاعی
  • سال انتشار 1393
چکیده

غرور از نظر فیلسوفان اسلامی، اغلب به عنوان رذیلت اخلاقی و گناه دینی محسوب می شود. فیلسوفان اسلامی، معمولاً غرور را به معنای آرامش نفس به آنچه موافق هوی و هوس باشد بیان کرده اند، اما برخی از آن ها مانند ابن مسکویه غرور را در معنای مثبت «کبَر نفس» بیان کرده اند. فیلسوفان غربی نیز به تبع دیدگاه اخلاقی یا دینی خود، تعریفی مشابه از غرور منفی دارند و آن را به لحاظ اخلاقی قابل تقبیح دانسته و به لحاظ دینی، گناه تلقی می کنند. با این حال، از نظر آن ها غرور در معنای مثبت و به عنوان فضیلت نیز به کار رفته است. به عنوان مثال ارسطو در اخلاق نیکوماخوس غرور را «زینت فضائل» معرفی کرده است، بطوری که بدون آن، انسان هیچ انگیزه ای برای زندگی ارزشمند ندارد. بررسی معانی مختلف غرور با توجه به عملکردهای متنوع آن، تصمیم درباره ی حکم اخلاقی آن را تا حدی با دشواری مواجه می کند.

منابع مشابه

بررسی و نقد روش‌های مواجهه با تعارضات اخلاقی با تأکید بر آراء فیلسوفان اخلاق معاصر غرب

تنگناهای اخلاقی صورتی خاص از تعارضات اخلاقی‌اند که در آنها، ارتکاب تخلّف اخلاقی گزیر‌ناپذیر می‌نماید. در دهه‌های اخیر، فیلسوفان اخلاق در مواجهه با این‌گونه تعارضات، به شیوه‌های متوسل شده‌اند که برخی به رفع و برخی به حل تعارض می‌انجامد. رفع تعارض، برای انکار واقعی بودن دو راهه و حل آن با پذیرش واقعی بودن آن و بر فرض سنجش‌پذیری و متساوی الاطراف نبودن آنها مبتنی است. در این مقاله با رهیافت تحلیلی ـ...

متن کامل

چشم اندازی به آراء فیلسوفان پیرامون طبیعت

جوهر جسمانی از جملة مواردی است که مورد بحث فیلسوفان قرار گرفته است. اختلاف مبانی و مبادی فلسفی در موضع فیلسوف پیرامون امکان شناخت، تحلیل و تعریف آن تأثیر گذاشته است. آنچه در این مقاله مطرح گردیده خلاصة مباحثی است که فلاسفة اسلامی بخصوص صدر المتألهین و ابن سینا درباره جوهر جسمانی به شرح باز گفته اند. اهمیت این مباحث از آن روست که در بسیاری بحثهای فلسفی، گزاره های مربوط به اجسام و حقایق مادی صغر...

متن کامل

چیستی معرفت از دیدگاه برخی از فیلسوفان اسلامی و غربی

چکیده ماهیت معرفت چیست؟ این مهمترین سوالی است که اذهان جستجوگر حقیقت را به خود مشغول داشته است زیرا تا مسأله شناخت حل نگردد، نمی توان درباره آنچه هست و متعلق شناسایی است پاسخی موجه بیان نمود. در این پایان نامه سعی بر این است که نشان داده شود جنجال و نزاعی که در مباحث فلسفه غرب و اسلامی به پا گردیده بیشتر در ابهام مسأله شناخت سرچشمه گرفته است و راه پایان دادن به این نزاع روشن شدن مسأله معرفت و ش...

15 صفحه اول

چشم اندازی به آراء فیلسوفان پیرامون طبیعت

جوهر جسمانی از جملة مواردی است که مورد بحث فیلسوفان قرار گرفته است. اختلاف مبانی و مبادی فلسفی در موضع فیلسوف پیرامون امکان شناخت، تحلیل و تعریف آن تأثیر گذاشته است. آنچه در این مقاله مطرح گردیده خلاصة مباحثی است که فلاسفة اسلامی بخصوص صدر المتألهین و ابن سینا درباره جوهر جسمانی به شرح باز گفته اند. اهمیت این مباحث از آن روست که در بسیاری بحثهای فلسفی، گزاره های مربوط به اجسام و حقایق مادی صغری...

متن کامل

اقبال و ادبار فیلسوفان غربی نسبت به نظریه غایت‌انگاری

عین الله خادمی[1]        چکیده اصل علت غائی – علی‌رغم این که در فلسفه اسلامی همچون خود اصل علیت از مسلّمات است– در میان فلاسفه غربی دغدغه‌آفرین شده است. در شماره قبل با نظرات ارسطو، توماس آکوئینی، بیکن و دکارت درباره علت غایی آشنا شدیم و در این قسمت به دیدگاه‌های اسپینوزا، لایب‌نیتس، کانت و ژیلسون درا...

متن کامل

زبان، مساله ای معرفتی و تربیتی در آراء فیلسوفان و مربیان

با توجه به کاربرد گسترده زبان در عرصه های مختلف تربیتی، مساله زبان در تربیت، از ابعاد مختلفی قابل طرح است. بررسی محدودیت های زبان در ارایه و کسب معرفت، راهی است برای آگاهی از تاثیر کاربرد زبان بر نتیجه تربیت. در این مقاله کوشش می شود تا این مساله تربیتی، در آرا فیلسوفان و مربیان مورد بررسی قرار گیرد. از بعد فلسفی، این مساله، ماهیتی معرفت شناختی دارد و فیلسوفان کوشیده اند تا از دیدگاه های مختلف،...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023