نام پژوهشگر: خاطره علیزاده

تحلیل زمانی و مکانی طوفانهای گردوخاک در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه تربیت مدرس 1388
  خاطره علیزاده   منوچهر فرج زاده

در این تحقیق طوفانهای گردوخاک بر حسب فراوانی زمانی و مکانی برای 50 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک بصورت پراکنده در سراسر کشور در طی دوره آماری 2006-1987 مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. به این منظور داده های آمار روزانه کدهای طوفانهای گردوخاک شامل کد 9 (طوفان گردوخاک در ساعت دیدبانی در اطراف ایستگاه)، کدهای 30،31،32 (طوفان ملایم یا متوسط گردوخاک)، کدهای 33،34،35 (طوفان شدید گردوخاک) از سازمان هواشناسی کشور دریافت شده و فراوانی آنها به صورت سالیانه، ماهانه، فصلی و ساعتی محاسبه گردید. سپس برای اطلاعات مذکور نقشه پراکندگی مکانی و زمانی طوفان ها تهیه و تحلیل گردید. نتایج این تحقیق حاکی از این است که بطور کلی ایستگاه زابل با تعداد 35/35 روز طوفانی در طی سال دارای بیشترین فراوانی وقوع طوفان در طی دوره آماری مورد بررسی می باشد. از نظر فراوانی فصلی به جز ایستگاه زابل که بیشترین فراوانی را در فصل تابستان دارا بوده و ایستگاه زاهدان که بیشترین فراوانی را در فصل زمستان دارا می باشد در باقی ایستگاهها بیشترین فراوانیها به ترتیب به فصول بهار، زمستان، تابستان و پاییز اختصاص دارند. از نظر توزیع فراوانی ماهانه به جز ایستگاه زابل که در ماه ژولای دارای بیشترین فراوانی می باشد و ایستگاه زاهدان که در ماههای ژانویه و فوریه بیشترین فراوانیها را داراست در سایر ایستگاهها بیشترین فراوانی مربوط به ماه می و پس از آن ماه مارس است. از نظر توزیع فراوانی ساعتی به جز ایستگاه زابل که بیشترین فراوانی را در ساعت 6 و کمترین را در ساعت 21 دارا می باشد در سایر ایستگاهها بیشترین فراوانی رخداد طوفان گردوخاک از ساعت 9 تا 12 و کمترین در ساعت 21 می باشد. در نهایت با توجه به فراوانی وقوع طوفان در ایستگاههای هواشناسی مختلف کشور و با استفاده از طبقات بدست آمده در نمودار شاخه درختی، مناطق مختلف کشور از نظر فراوانی وقوع طوفان به پنج طبقه تقسیم شدند که قسمتهای شرقی، جنوبشرقی و مرکزی کشور به ترتیب بیشترین فراوانیها را به خود اختصاص داده اند.