نام پژوهشگر: زهرا حکمت دوست

تحلیل محتوای کتاب های ادبیات فارسی از منظر هویت ملی در دوره راهنمایی با استفاده از روش آنتروپی شانون
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند 1388
  زهرا حکمت دوست   هادی پورشافعی

در فرایند برنامه ریزی درسی، ا نتخاب محتوی از اهمیت خاص برخوردار است. لیکن چنین انتخابی باید با تحلیل محتوی همراه تا پیام های آشکار و مکنون آن شناخته شود. این امر در موضوع هویت ملی، اهمیتی مضاعف دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای کتب ادبیات فارسی از منظر هویت ملی انجام شده است. بدین منظور با استفاده ازروش تحلیل محتوی، کتب ادبیات فارسی سه پایه دوره راهنمایی که در سال 88-87 تألیف شده، مورد بررسی وتجزیه وتحلیل قرارگرفته است. به این منظور از روش آنتروپی شانون برای بدست آوردن ضریب اهمیت هریک ازمقوله تحقیق استفاده شده است. مولفه های اصلی پژوهش شامل ادبیات ملی، اسطوره ملی، میراث فرهنگی، مشترکات ملی وقومیت است،که هریک توسط واحد تحلیل: لغات، مضمون، تصاویر بررسی گردیده اند. نتایج پژوهش، نشان دادکه به مولفه های ادبیات ملی، مشترکات ملی، میراث فرهنگی، قومیت، اسطوره های ملی در واحدهای لغات، مضمون و تصاویر به طور هماهنگی توجه نشده است. بطوری که در واحد لغات کتب ادبیات فارسی دوره راهنمایی به مولفه های ادبیات ملی، مشترکات ملی و میراث فرهنگی توجه شده و به دومولفه دیگر قومیت و اسطوره های ملی توجه چندانی نشده است. در واحد مضمون کتب ادبیات فارسی دوره راهنمایی به مولفه های مشترکات ملی، ادبیات ملی و میراث فرهنگی توجه شده در صورتی که به دو مولفه دیگر قومیت و اسطوره های ملی توجه چندانی نشده است. در واحد تصویرکتب ادبیات فارسی دوره راهنمایی به مولفه های قومیت، ادبیات ملی و میراث فرهنگی توجه شده و به دو مولفه دیگر مشترکات ملی و اسطوره ها توجه چندانی نشده است. با این امر می توان نتیجه گرفت، شاید هیچ یک از مولفه ها برتری نسبت به دیگری ندارند. یا شاید اینگونه باشدکه در هرسال یک مولفه خاص مدنظر بوده است. یا میزان اهمیت دادن به گونه ای تصادفی باشد. به نظر میرسد، در این کتب و واحدهای مورد نظر این هماهنگی بطور چشم گیری ملاحظه نمی شود.