نواحی روستایی شهرستان شیروان چرداول از جمله مناطقی است که مطالعات علمی، عمیق و جدی در زمینه توسعه-یافتگی در آن صورت نگرفته است. از این رو ارزیابی درست و مبتنی بر روش¬های علمی از میزان برخورداری نقاط روستایی شهرستان شیروان چرداول از امکانات و تسهیلات کشاورزی، بهداشت و درمان، آموزش و پرورش و غیره وجود ندارد تا برنامه¬ریزان وسیاستگذاران (سطوح شهرستانی، استانی و ملی) بتوانند براساس آن برنامه¬های متناسب با ویژگی¬های اقتصادی، اجتماعی، امکانات و توانمندی¬های نقاط روستایی این شهرستان تنظیم و اجرا کنند. در این تحقیق به مطالعه سطح توسعه یافتگی مناطق روستایی شهرستان شیروان چرداول پرداخته شد و 52 شاخص در سطح بخش و 14 شاخص درسطح دهستان برای دو مقطع زمانی 1375 و 1385 و همچنین تعداد 10 شاخص درسطح روستا برای سال 1385 مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج بدست آمده، 57 روستا در گروه روستاهای برخوردار، 88 روستا در گروه روستاهای نسبتاً برخوردار و 57 روستا در گروه روستاهای محروم طبقه¬بندی شدند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که شکاف و نابرابری بین مناطق روستایی شهرستان از نظر دسترسی به امکانات در طول دوره زمانی 1385- 1375در اکثر موارد کمتر شده ولی در عین حال بهبود سطح نسبی توسعه مناطق روستایی شهرستان هنوز توسعه متوازن، یکپارچه و پایدار را به همراه نداشته است.

ایران با داشتن بیش از 4400 هکتار سطح زیر کشت گل و گیاه زینتی و نزدیک به بازارهای مصرف دنیا، سهم ناچیزی در بازار صادرات آن دارد. این مسأله بیانگر وجود مشکلاتی در تولید و توسعه گلخانه ها است که شناسایی آنها می تواند گام موثری در جهت رفع آنها باشد. این پژوهش با هدف تحلیل عوامل موثر بر عملکرد گلخانه های گل و گیاه زینتی شهرستان آمل با برآورد تابع تولید کاب - داگلاس انجام گرفته است. همچنین عوامل موثر بر توسعه این واحدها با تحلیل عاملی مورد بررسی قرار گرفت. جامعه آماری این پژوهش 116 نفر از گلخانه داران فعال گل و گیاه زینتی شهرستان آمل در سال 1388 بودند. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارهای spss 15 , eviews 5 انجام شد. نتایج حاصل از تخمین تابع تولید نشان داد که متغیرهای شغل اصلی بودن گلخانه داری، تعداد افراد شاغل در گلخانه، حجم آب مصرفی، کود تقویتی، کود گاوی و گوسفندی و ارزش حرارتی اثر مثبت و استفاده از کود شیمیایی اثر منفی معنی دار روی عملکرد گلخانه های مورد مطالعه داشتند. همچنین نتایج تحلیل عاملی نشان داد که عوامل اعتبارات و بازار، فنی- آموزشی، زیربنایی، حمایتی، فردی و مالی عمده ترین عوامل موثر بر توسعه این واحد ها بودند که در مجموع 69.221 درصد از واریانس توسعه سطح زیر کشت را تبیین کردند.

این مطالعه با هدف بررسی عوامل موثر بر عملکرد دهیاران استان بوشهر صورت گرفت. این تحقیق ازجمله تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی و علی – مقایسه ای بود. جامعه آماری این پژوهش180 دهیاری از 211 دهیاری افتتاح شده تا پایان سال 1387 در استان بوشهر بود که دارای حداقل سه سال سابقه فعالیت بودند. حجم نمونه پس از محاسبه توسط فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب96 دهیاری انتخاب گردید. عملکرد دهیاران بر اساس وظایف 47 گانه دهیاران، مصوب 1380هیئت دولت، با طراحی پرسشنامه ای که روایی آن با نظر متخصصان موضوعی در سازمان امور دهیاریهای وزارت کشور، استانداری بوشهر و کمیته پایاننامه بررسی و پایایی گویه ها نیز با آماره آلفای کرونباخ سنجیده شد که نتایج آن حاکی از اعتماد این گویه ها برای سنجش متغیر های تحقیق بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها ازمدل رگرسیون چندگانه (گام به گام) واز نرم افزار spss استفاده گردید. سیزده متغیر مستقل این پژوهش به عنوان عوامل موثر بر عملکرد دهیاران استان بوشهر وارد معادله شدند که در مجموع حدود95/3 درصد تغییرات عملکرد دهیاران استان بوشهر را تبیین نمودند و همچنین همه آنها تاثیر مثبت ومعنی داری بر عملکرد دهیاران داشتند. بر اساس نتایج به دست آمده، رضایت شغلی دهیاران(43/8) درصد، میزان کلاسهای آموزشی (14)درصد، میزان درآمد دهیاران(6/3) درصد بیشترین تاثیر ومیزان کمک ها و مشارکت های مردمی (9/2) درصد، سابقه مدیریت روستایی در خانواده دهیاران (2/8) درصد و موقعیت مکانی روستا(2/7) درصد کمترین تاثیر را داشتند. در بخش دیگر تجزیه وتحلیل، عملکرد کل دهیاران را به چهار بخش عملکرد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست محیطی طبقه بندی و تاثیر متغیرهای مستقل را بر آنها مورد ارزیابی قرار دادیم که در مجموع 62/9 درصد تغییرات عملکرد اقتصادی، 41/8 درصد تغییرات عملکرد اجتماعی ،30/2 درصدتغییرات عملکرد فرهنگی و 54/8 درصد تغییرات عملکرد زیست محیطی دهیاران را تبیین نمودند.

نتایج این مطالعه نشان داد تعاونیهای تولید روستایی استان درحد متوسط در فعالیتهای خود موفق بودند. بین اعتقاد به اصول تعاون، فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی، خدماتی، زیربنایی، آموزشی- ترویجی، عملکرد کارکنان و ویژگی های فردی و فنی مدیر عامل و موفقیت شرکتهای تعاونی تولید استان رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت. رگرسیون چند گانه گام به گام نشان داد از بین متغیرهای مستقل تحقیق، بیش از 87 درصد از تغییرات در میزان موفقیت تعاونیها را اعتقاد به اصول تعاون، فعالیتهای خدماتی، اجتماعی، زیربنایی، آموزشی- ترویجی، عملکرد کارکنان، ویژگی های فردی و فنی مدیر عامل و تعداد قطعات اراضی اعضا تبیین نمودند

پدیده مهاجرت از روستا به شهر با تمرکز بر پیامدها و مشکلات متعدد اجتماعی و اقتصادی در روستاها و شهرها بیش از دهه های گذشته مورد توجه محققان قرار گرفته است. به رغم این توجه، پدیده مهاجرت هنوز از مباحث رایج در توسعه جوامع روستایی می باشد. تعریف مهاجرت روستایی به بسیاری از جنبه ها و ویژگی های جمعیت مربوط می شود. درمدل های نظری حرکت جمعیت، زمانی مهاجرت محسوب می شود که روستاییان، خانه یا بازار کار خود را ترک کرده و در جای دیگری اسکان یابند. تحقیقات انجام شده در خصوص مهاجرت روستاییان به شهر ها عمدتا بر آن است تا تبیین نماید چرا روستاییان مهاجرت می کنند و عوامل موثر در تصمیم آنها برای مهاجرت چیست؟ تقریبا در تمامی مکان های جغرافیایی مهاجرت روستاییان وزن سنگینی را در گروه سنی 15 تا 24 سال دارد که شهرستان نجف آباد از این امر مستثنی نبوده و مهاجرت جوانان روستاهای تابعه طی دهه های اخیر شدت یافته و روستاها با کاهش جمعیت فعال جوانان برای فعالیت های کشاورزی برخوردار شده اند. طی 10 سال گذشته، طبق آمار، مهاجران 15 تا 24 ساله وارد شده به این شهرستان، 1268 نفر بوده است، لذا بررسی انگیزه و علل این مهاجرت و شناسایی راه کارهای مناسب جهت کاهش این روند جهت رونق بیشتر فعالیت های تولیدی کشاورزی و وابسته به آن ضروری به نظر رسید. هدف اصلی این تحقیق سنجش میزان انگیزه مهاجرت جوانان روستایی و عوامل موثر در آن در شهرستان نجف آباد می باشد. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه جوانان روستاهای تابعه شهرستان نجف آباد به تعداد 18 روستا با جمعیتی بالغ بر 7684 نفرمی باشد. نمونه گیری به روش چند مرحله ای و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 180 نفر تعیین شد. این تحقیق به روش پیمایش انجام شد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود. پایایی پرسشنامه تحقیق با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (0/86) در حد قابل قبول بود. نتایج این مطالعه نشان داد جوانان روستایی شهرستان میزان انگیزه بالایی برای مهاجرت به شهر دارند، و میزان انگیزش اقتصادی در مقایسه با سایر انگیزه ها در سطح بالاتری بود. رگرسیون چند گانه گام به گام نشان داد از بین متغیرهای مستقل تحقیق، بیش از 50درصد از تغییرات در میزان انگیزش مهاجرت را داشتن زندگی راحت در شهر، میزان تقدیر گرایی، میزان ریسک پذیری، میزان تحصیلات و فاصله روستا تا شهر تبیین نمودند.

واحدهای بهره برداری کشاورزی دهقانی و خرد، نظام غالب بهره برداری ها در ایران است که موانع و مشکلاتی را در اجرای طرحهای توسعه کشاورزی و روستائی فراهم کرده است، علاوه بر آن مسایل و مشکلات زیادی را برای کشاورزان و واحد های تولید اعم از هزینه بالای تولید، مصرف زیاد نهاده ها، عدم استفاده از ماشین آلات در مزارع کوچک، نیروی کارگری زیاد،هدر رفت آب، و ......ایجاد می کند. به همین جهت دولت بمنظور مدیریت بهینه اراضی کشاورزی سازگار با برنامه های توسعه کشاورزی، طرح ملی یکپارچه سازی و تسطیح اراضی کشاورزی را در برنامه های توسعه کشور مورد توجه جدی قرار داد، در این تحقیق برای مطالعه و برسی عوامل موثر بر پذیرش طرح یکپارچه سازی اراضی در شهرستان کبودر آهنگ بعد از مطالعه و بررسی منطقه، خصوصیات اجتماعی، اقتصادی، فردی وزراعی،ومسایل و مشکلات و ویژگی های طرح در قالب پرسشنامه از کشاورزان روستاهای مورد نظر پرسیده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که بین تحصیلات، سطح زیر کشت، میزان درآمد، میزان زمین، و عضویت در تشکل ها و استفاده از تلویزیون در کسب آگاهی و پذیرش طرح رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون لوجستیک نیز بیانگر این امر است که بین میزان زمین، درآمد، عضویت در تشکل ها و مشورت با کارشناسان مربوطه و پذیرش طرح یکپارچه سازی رابطه مثبت و معنی دار و بین سابقه کار کشاورزی و تعداد قطعات اراضی رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. مطالعه عوامل موثر در پذیرش می تواند دولت را در اتخاذ راهکارهای مناسب جهت تسریع روند پذیرش و فراهم کردن بستر مناسب برای اجرای برنامه های توسعه کشاورزی کمک نماید.

آب یکی از عوامل اصلی محدود کننده روند توسعه کشاورزی بخصوص در مناطق گرم و خشک، می باشد. با توجه به محدودیت منابع آب، ضرورت مدیریت اینگونه منابع در مقیاس های محلی، منطقه ای و ملی در استحصال، ذخیره سازی، انتقال و نیز حفظ کیفیت و مصرف بهینه آن اجتناب ناپذیر است. جهت رسیدن به این هدف، انتخاب روش های مناسب آبیاری از اهمیت خاصی برخوردار است. یکی از روش های آبیاری که صرفه-جویی قابل ملاحظه ای در مصرف آب و هزینه های کارگر، کود و کنترل علف های هرز به عمل می آورد روش آبیاری قطره ای می باشد که مدتی است بعنوان فن آوری جدید در مقابل روش های سنتی آبیاری به کشاورزان معرفی شده است. این فن آوری با وجود اینکه از سال 1371به نخل کاران روستاهای شهرستان دشتستان به عنوان یکی از قطب های تولید خرما در کشور معرفی شده است ولی از میان حدود 5000 نخل کار منطقه تاکنون فقط توسط 372 نفر (7 درصد) آن را پذیرفته و بکار برده اند. بنابراین شناسایی عوامل تاثیرگذار بر پذیرش این سیستم آبیاری می تواند مسئولان منطقه را در اتخاد روش های عملی مناسب جهت سرعت بخشیدن به روند پذیرش کمک نماید. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی بود که از پرسشنامه بسته-پاسخ، بصورت حضوری برای گردآوری اطلاعات استفاده شد و 120 نفر با استفاده از فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه بندی متناسب از جامعه آماری انتخاب شدند. برای شناسایی ویژگی های موثر در پذیرش آبیاری قطره ای از مدل رگرسیونی لاجیت استفاده شد. نتایج نشان داد مساحت نخلستان، میزان درآمد، سازگاری با وضعیت زمین، امکان دریافت وام و تسهیلات اثر مثبت و متغیرهای سن و تعداد قطعات زمین اثر منفی و معنی داری بر پذیرش آبیاری قطره ای داشتند.

نام خانوادگی دانشجو: نظری سینا نام: معصومه عنوان پایان نامه: بررسی وضعیت کارآفرینی جوانان روستایی شهرستان اسدآباد و عوامل موثر بر آن استاد راهنما: دکتر شاپور ظریفیان اساتید مشاور: دکتر رسول محمد رضایی- دکتر حسین شعبانعلی فمی مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته: مهندسی کشاورزی/ توسعه روستایی دانشگاه: تبریز دانشکده: کشاورزی تاریخ فارغ التحصیلی: آذر 1389 تعداد صفحه: 110 کلید واژه : وضعیت کارآفرینی، جوانان روستایی، اسدآباد چکیده: در دنیای در حال تحول امروز، کامیابی از آن جوامع و سازمان هایی است که بین منابع کمیاب و قابلیت های مدیریتی و کارآفرینی منابع انسانی خود رابطه معنی داری برقرار سازند. به عبارت دیگر، جامعه و سازمانی می تواند در مسیر توسعه، حرکتی رو به جلو و با شتاب داشته باشد که با ایجاد بسترهای لازم، منابع انسانی خود را به دانش و مهارت کارآفرینی مولد تجهیز کند. بنابراین ترویج و اشاعه ی مفهوم کارآفرینی، بسترسازی برای فرهنگ حامی کارآفرینی و مهم تر از همه، تربیت جوانان کارآفرین از اهمیت و ضرورت حیاتی برخوردار است. به سبب اهمیت کارآفرینی در اشتغال جوانان، تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت کارآفرینی جوانان روستایی و عوامل موثر بر آن در شهرستان اسدآباد جهت برنامه ریزی لازم برای حمایت از آنان و شناسایی نیازها و فراهم کردن بستر مناسب جهت توسعه فعالیتهای کارآفرینی، صورت پذیرفته است. به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، تعداد 300 پرسشنامه از جوانان روستایی شهرستان اسدآباد با روش نمونه گیری تصادفی با انتساب متناسب تکمیل گردید. نتایج وضعیت کارآفرینی در این مطالعه نشان داد که 41 درصد در سطوح مختلف کارآفرینی و 59 درصد غیر کارآفرین بودند. همچنین نتایج نشان داد که عوامل موثر بر وضعیت کارآفرینی متفاوت می باشد. نتایج مدل رگرسیونی برآورد شده، نشان داد که متغیرهای فردی، اجتماعی و اقتصادی با توجه به ضریب رگرسیونی به ترتیب تاثیر مثبت و معنی داری دارند. از ویژگیهای روانشناختی خلاقیت، توفیق طلبی، ریسک پذیری و اعتماد به نفس نیز تاثیر مثبتی بر کارآفرینی داشتند. بر اساس نتایج تحقیق پیشنهاد می شود از سوی مسولان دست اندر کار منطقه، در راستای بهبود وضعیت کارآفرینی جوانان اقداماتی از قبیل برگزاری دوره های آموزش کارآفرینی، ارائه مشاوره در زمینه های فنی و روانشناختی، شناسایی جوانان کارآفرین در جامعه روستایی و حمایت از آنان جهت گسترش ایده های نو، اشتغال زایی و بهره برداری مفید از منابع صورت گیرد. نام خانوادگی دانشجو: نظری سینا نام: معصومه عنوان پایان نامه: بررسی وضعیت کارآفرینی جوانان روستایی شهرستان اسدآباد و عوامل موثر بر آن استاد راهنما: دکتر شاپور ظریفیان اساتید مشاور: دکتر رسول محمد رضایی- دکتر حسین شعبانعلی فمی مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته: مهندسی کشاورزی/ توسعه روستایی دانشگاه: تبریز دانشکده: کشاورزی تاریخ فارغ التحصیلی: آذر 1389 تعداد صفحه: 110 کلید واژه : وضعیت کارآفرینی، جوانان روستایی، اسدآباد چکیده: در دنیای در حال تحول امروز، کامیابی از آن جوامع و سازمان هایی است که بین منابع کمیاب و قابلیت های مدیریتی و کارآفرینی منابع انسانی خود رابطه معنی داری برقرار سازند. به عبارت دیگر، جامعه و سازمانی می تواند در مسیر توسعه، حرکتی رو به جلو و با شتاب داشته باشد که با ایجاد بسترهای لازم، منابع انسانی خود را به دانش و مهارت کارآفرینی مولد تجهیز کند. بنابراین ترویج و اشاعه ی مفهوم کارآفرینی، بسترسازی برای فرهنگ حامی کارآفرینی و مهم تر از همه، تربیت جوانان کارآفرین از اهمیت و ضرورت حیاتی برخوردار است. به سبب اهمیت کارآفرینی در اشتغال جوانان، تحقیق حاضر با هدف بررسی وضعیت کارآفرینی جوانان روستایی و عوامل موثر بر آن در شهرستان اسدآباد جهت برنامه ریزی لازم برای حمایت از آنان و شناسایی نیازها و فراهم کردن بستر مناسب جهت توسعه فعالیتهای کارآفرینی، صورت پذیرفته است. به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز، تعداد 300 پرسشنامه از جوانان روستایی شهرستان اسدآباد با روش نمونه گیری تصادفی با انتساب متناسب تکمیل گردید. نتایج وضعیت کارآفرینی در این مطالعه نشان داد که 41 درصد در سطوح مختلف کارآفرینی و 59 درصد غیر کارآفرین بودند. همچنین نتایج نشان داد که عوامل موثر بر وضعیت کارآفرینی متفاوت می باشد. نتایج مدل رگرسیونی برآورد شده، نشان داد که متغیرهای فردی، اجتماعی و اقتصادی با توجه به ضریب رگرسیونی به ترتیب تاثیر مثبت و معنی داری دارند. از ویژگیهای روانشناختی خلاقیت، توفیق طلبی، ریسک پذیری و اعتماد به نفس نیز تاثیر مثبتی بر کارآفرینی داشتند. بر اساس نتایج تحقیق پیشنهاد می شود از سوی مسولان دست اندر کار منطقه، در راستای بهبود وضعیت کارآفرینی جوانان اقداماتی از قبیل برگزاری دوره های آموزش کارآفرینی، ارائه مشاوره در زمینه های فنی و روانشناختی، شناسایی جوانان کارآفرین در جامعه روستایی و حمایت از آنان جهت گسترش ایده های نو، اشتغال زایی و بهره برداری مفید از منابع صورت گیرد.

در کشور ما با توجه به آمارهای رسمی حدود 25 درصد اقتصاد، وابسته به بخش کشاورزی می باشد. در فرایند توسعه بخش کشاورزی، عوامل متعددی ایفای نقش می کنند که بی شک، نیروی انسانی یکی از مهم ترین و اساسی ترین عامل در فرایند توسعه می باشد. لزوم اجرای اصل 44 قانون اساسی و برنامه چهارم توسعه در جهت کاهش تصدی گری دولت موجب شده است که از خدمات تشکل های غیر دولتی در بخش کشاورزی استفاده شود. در این راستا شرکت های خدمات مشاوره ای، فنی و مهندسی که زیر مجموعه ای از سازمان نظام مهندسی کشاورزی است از سال 1385 با تعداد 90 شرکت و 732 کارشناس، بخشی از تصدی گری جهاد کشاورزی را در سطح استان انجام می دهند، ولی آیا توانسته اند با ارائه خدمات، رضایت کشاورزان را جلب کنند در این تحقیق نوع توصیفی- همبستگی که جامعه آماری آن کلیه کشاورزان طرف قرارداد شرکتها در 19 شهرستان استان بود، با روش نمونه گیری چند مرحله ای، 189 کشاورز به صورت تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه ای که پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ برابر 88/0 بود، به روش مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. برای تبیین تغییرات متغیر وابسته از طریق متغیرهای مستقل، از رگرسیون چندگانه به روش گام به گام با استفاده از نرم افزار spss.16 صورت پذیرفت. نتایج نشان داد، 72 درصد تغییرات متغیر وابسته (رضایت مندی کشاورزان) را متغیر های: اطمینان خاطر، پاسخگویی و اعتماد از ابعاد پنج گانه کیفیت خدمات سرکوال و متغیر های مستقل توانمندی کارشناسان، تجربه کارشناس، کیفیت خدمات ارائه شده، افزایش محصول، فاصله شرکت، آگاهی از خدمات شرکت ها، علاقه کشاورز برای مراجعه به شرکت و مهارت کارشناسان را تبین می نمایند.

در ایران حدود 5/4 میلیون بهره بردار کشاورزی فعالیت می کنند که حدود 48درصد آنها از سواد لازم برخوردار نیستند. لذا دولت به منظور بهره مندی آنها ازتکنولوژیوشیوه های نوین تولیدی و افزایش کم وکیف تولیدات کشاورزی از یک طرف وازطرف دیگرجهت ایجاد اشتغال برای فارغ التحصیلان رشته های کشاورزی و زمینه سازی برای خصوصی سازی ترویج کشاورزی ، اقدام به طراحی و اجرای طرح ناظران مزرعه نموده است.حال با توجه به گذشت 9 سال از فعالیت ناظران مزارع گندم ،هنوز تردیدهایی در خصوص عملکرد مفید آنان در وضعیت اقتصادی گندمکاران وجوددارد. هدف این تحقیق ارزیابی عملکرد مهندسان ناظر مزارع گندم دروضعیت اقتصادی گندمکاران استان گیلان است.این تحقیق به روش پیمایشی انجام شده وازنوع تحقیقات کاربردی می باشد. اطلاعات موردنیاز از طریق طرح پرسشنامه و تکمیل آنها از زبان 155 نفرکشاورز منتخب که درسال پایه(1388) مزرعه آنها تحت پوشش طرح ناظران مزرعه نبوده ، اما درسال انجام تحقیق ( سال1389) تحت پوششبوده است ، جمع آوری شد. جامعه آماری این تحقیق 2000 نفرازگندمکاران شهرستانهای رودبار،رودسروسیاهکل می باشدکه شرط فوق الذکررا داشتند.روش نمونه گیری، تصادفی طبقه ای متناسب است. روشهای آماری مورداستفاده شاملتحلیل توصیفی (درصد ،میانگین وفراوانی)واستنباطی(مقایسه میانگین باآزمون t) می باشدکه درمحیط نرم افزارهای excellوspssداده ها تجزیه وتحلیل شده است. نتایج تحقیق نشان دادکه توصیه های ناظرین متوسط کل عملکرد گندمکاران را افزایش ، هزینه ها ی آنها راکاهش ودرآمد وسودشان را بصورت معنی دارافزایش داده است ومطمئناً سودحاصله دربهبود وضعیت اقتصادی گندمکاران موثر واقع می گردد.

خودگردانی تعاونی های تولید روستایی یکی از مهم ترین تحولاتی است که در دهه ی اخیر در این تعاونی ها رخ داده و در این که کارکردهای چندگانه ی این گونه تعاونی ها در جهت نیل به اهداف مترتب به آن ها باشد، ابهام وجود دارد. این تحقیق در استان همدان انجام گرفته و از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی_ تحلیلی است . جامعه ی آماری آن را اعضا، هیات مدیره و مدیران عامل تعاونی های تولید و کارشناسان دولتی این تعاونی ها تشکیل می دهند. اخذ و گردآوری داده ها به صورا اسنادی و میدانی و در کار میدانی علاوه بر مشاهده، مصاحبه و دلفی از پرسشنامه استفاده شد و در تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک های آما توصیفی و مدل swot استفاده شد . نتیجه ی تحقیق نشان داد که کارشناس کشاورزی بودن مدیرعامل مهم ترین نقطه ی قوت، فقداان الگوی مشخص برای ارزیابی عملکرد مدیران تعاونی مهم ترین نقطه ی ضعف،برخورداری تعاونی از منابع آب و خاک مناسب مهم ترین فرصت و پایین بودن سطح سواد اعضا مهم ترین تهدید این تعاونی ها هستند.

توسعه روستایی یکی از بخش های مهم در توسعه هر کشوری است. با توجه محدودیت منابع در دسترس بشر، حرکت در جهت توسعه پایدار امری ضروری است. برای نیل به توسعه پایدار، مدیریت منابع طبیعی و ایجاد ارتباط میان استفاده از منابع و جایگزینی یا باز تولید آن به پایداری کمک خواهد کرد. امروز اکوتوریسم و توسعه آن به عنوان اقتصاد غیر زراعی در نواحی روستایی مطرح است. در این میان، تالاب ها از پتانسیل و جایگاه بالایی در اکوتوریسم برخودار هستند. پژوهش حاضر به بررسی پتانسیل اکوتوریسمی تالاب بین المللی قوریگل و اثرات آن بر روی نواحی روستایی پرداخته است. تالاب بین المللی قوریگل در 45 کیلومتری شمال شرقی تبریز در شمال جاده تهران- تبریز در نزدیکی گردنه شیبلی واقع است. تالاب قوریگل در کنوانسیون بین المللی رامسر در سال 1975 به عنوان تالاب بین المللی ثبت شده است. روش انجام پژوهش روش تحقیق کیفی بوده است و برای تجزیه تحلیل داده ها از نظریه بنیانی (grounded theory) استفاده شده است. روش های گردآوری داده ها شامل مصاحبه عمیق با اکوتوریست ها، متخصصین اکوتوریسم و محیط زیست، مشاهده مشارکتی با اکوتوریست ها و مصاحبه عمیق با روستاییان و انجام مشاهده شخصی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل اکوتوریست های بازدید کننده از تالاب، متخصصین اکوتوریسم و محیط زیست و روستاییان ساکن در روستاهای اطراف تالاب بود. روش نمونه گیری پژوهش برای روستاییان و اکوتوریست ها،گلوله برفی و برای متخصصین و نهادهای دولتی مسئول سرشماری بوده است. برای تعیین حجم نمونه از اشباع نظری استفاده شده است. حاصل این گردآوری مصاحبه با 52 نفر بود. از این میزان مصاحبه 9 ساعت و 40 دقیقه به صورت ضبط شده و 10 ساعت آن به صورت یادداشت انجام گرفت. بعد از گردآوری داده ها با استفاده از نظریه بنیانی، تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد. بعد از انجام تجزیه و تحلیل، یافته ها پژوهش نشان داد که اکوسیستم تالاب، پرندگان منحصر به فرد، پوشش گیاهی، نیزارهای اطراف تالاب، آب و هوا پاک و لطیف وسبک زندگی روستاییان اطراف تالاب مهم ترین پتانسیل اکوتوریسمی تالاب بین المللی قوریگل است. اثرات توسعه اکوتوریسم تالاب قوریگل نیز در 4 بخش مورد بررسی قرار گرفت. اثرات اقتصادی شامل ایجاد اشتغال، افزایش درآمد مردم محلی، ایجاد بازارچه های محلی، تسهیل جریان داد و ستد کالا و جذب سرمایه است. کاهش مهاجرت، مولد ماندن روستاهای اطراف، افزایش امید به آینده در میان روستاییان، افزایش مناسبات اجتماعی، کاهش گسست اجتماعی در میان روستاییان اطراف تالاب به عنوان اثرات اجتماعی بدست آمد. اثرات فرهنگی توسعه اکوتوریسم تالاب هم شامل افزایش آگاهی، افزایش سطح ارتباط خارج از محدوده سنتی، تغییر دید سنتی نسبت به زنان در جوامع محلی، بهبود فرهنگ محیط زیستی، احترام به اخلاق اکوتوریستی، افزایش درک نسبت به فرهنگ های متفاوت، کاهش تقابل بین روستاییان و گردشگران بدست آمد. اثرات سیاسی توسعه اکوتوریسم تالاب قوریگل نیز به افزایش مشارکت پذیری روستاییان، بها دادن به تصمیم گیری مشارکتی، افزایش امنیت اجتماعی، افزایش ثبات مشارکت، کاهش تنش های محلی، افزایش شعورسیاسی، پذیرش دید معقول و منتقد بدست آمد. در مورد اثرات منفی توسعه اکوتوریسم تالاب بین المللی قوریگل هم به تخریب محیط زیست، آلودگی تالاب، تغییر فرهنگ محلی اشاره می شود.

در اجرای سیاست های اصل 44 قانون اساسی کشورمان، تا پایان برنامه پنجم توسعه، سهم 25 درصدی برای بخش تعاون در نظر گرفته شده است.در این میان 868 شرکت تعاونی روستایی و کشاورزی منطقه شمال غرب ایران، می توانند به عنوان یک بخش غیر دولتی نقش بسزایی را در توسعه پایدار روستایی و کشاورزی منطقه داشته باشند. در این راستا آموزش منابع انسان? مبتنی بر نیازسنجی بویژه برای مدیران عامل به عنوان بازوان مدیریتی و اجرایی تعاونیها سبب ارتقاء سطح دانش و مهارتهای آنها گردیده و می تواند موجب افزایش کارآیی و اثربخشی تعاونی ها و انعطاف پذیری آنها در برابر تغییرات شود. هدف این تحقیق شناسایی نیازهای آموزشی مدیران عامل تعاونی های روستایی و کشاورزی منطقه شمال غرب ایران و عوامل موثر بر آن می باشد. جامعه آماری تحقیق 868 نفر مدیر عامل بود. نمونه گیری برای استان ها با روش طبقه ای با انتساب متناسب و برای داخل طبقات از روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 300 نفر تعیین گردید.این تحقیق به روش پیمایش انجام شد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود.پایایی پرسشنامه تحقیق با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (89/0) در حد قابل قبول بود.میزان نیازهای آموزشی براساس طیف لیکرت در پنج سطح از دیدگاه مدیران عامل با توجه به الگوی تلفیقی برآورد شد. نتایج این پژوهش نشان داد که نیازهای آموزشی اولویت دار مدیران عامل تعاونی های منطقه شمال غرب کشور، 18 دوره آموزشی بود که بودجه بندی در تعاونی ها (ضریب تغییرات، 288/0)، آشنایی با قوانین مالیاتی(337/0) و آشنایی با آیین نامه های معاملاتی(348/0) به ترتیب در اولویت اول تا سوم و شیوه های جلب مشارکت های مردمی(656/0) در اولویت آخر نیازهای آموزشی قرار گرفت. تحلیل رگرسیون چند گانه نشان داد که میزان نیازهای آموزشی کل مدیران عامل مستقل از متغیرهای پیش بین بود. لیکن، نیازهای آموزشی حیطه مهارت های بازرگانی تحت تاثیرمتغیرهای مستقل سطح تحصیلات و میزان شرکت در دوره های آموزشی و نیازهای آموزشی حیطه مهارت های حسابرسی تحت تاثیرمتغیر مستقل سطح تحصیلات مدیران عامل بود.

خصوصی سازی به عنوان یکی از بنیان های اقتصاد در اکثر کشورهای دنیا پذیرفته شده است. طی چند دهه گذشته کشورهایی که اقتصاد متمرکز و دولتی داشتند، همچون ایران به این نتیجه رسیده اند که تغییر این نظام اقتصادی و واگذاری بخش های دولتی به بخش خصوصی لازم و اجتناب ناپذیر است. در واقع باید مدیریت دولتی و متمرکز به بخش خصوصی منتقل شود و دولت صرفا نقش نظارتی و جهت دهی کلان را ایفا کند. با توجه به اهمیت و جایگاه کشاورزی در اقتصاد کشور، برنامه ریزی اساسی و اصولی در راستای خصوصی سازی این بخش که محور اصلی توسعه کشور تلقی می شود، امری اجتناب ناپذیر می باشد. شناسایی نگرش کارکنان می تواند به مسئولان و برنامه ریزان در برطرف کردن موانع خصوصی سازی و افزایش سرعت آن کمک کند، بنابراین ضروری است که وضعیت نگرش کارکنان نسبت به این امر مورد بررسی قرارگیرد تا راهکارهای مناسب جهت ارتقاء سطح آگاهی کارکنان نسبت به اهداف این سیاست و مشارکت آنان در ایجاد بستر مناسب برای سرعت بخشیدن به روندخصوصی سازی در فعالیتهای این بخش بکار گرفته شود. در این پژوهش توصیفی–همبستگی، جامعه آماری 1326نفر از کارکنان حوزه ستادی وزارت جهادکشاورزی شامل مدیران و کارشناسان می باشند که تعداد 301 نفر با استفاده از جدول نمونه گیری مورگان و سپس با روش طبقه بندی متناسب انتخاب و بوسیله پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز جمع آوری گردید. در این تحقیق ارتباط بین خصوصی سازی با ویژگی های فردی و شغلی کارشناسان و همچنین با عوامل سازمانی، اقتصادی، فرهنگی، سیاستگذاری و آموزش و دانش مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس نتایج تحقیق تنها درآمد دارای رابطه مثبت و معنی داری با خصوصی سازی می باشد و سایر عوامل، رابطه منفی معنی دار با نگرش نسبت به خصوصی سازی داشتند. افرادی که نگرش مثبت تری نسبت به خصوصی سازی داشته اند، از درآمد بیشتری نیز برخوردار بودند. باتوجه به نتایج پژوهش راهکارهای مناسب جهت سرعت بخشیدن به فرآیندخصوصی سازی در بخش کشاورزی ارائه گردیده است.

در سال های اخیر اهمیت و نقش صنایع کوچک و متوسط، در کشورهای صنعتی و کشورهای در حال توسعه رو به رشد بوده است. در ایران نیز اهمیت صنایع کوچک و زودبازده بخصوص در برنامه های اخیر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور مدنظر بوده و با تأکید زیادی روبه رو شده است. پژوهش حاضر به منظور بررسی میزان موفقیت بنگاه های اقتصادی زودبازده بخش کشاورزی و شناسایی عوامل موثر بر موفقیت آنها در روستاهای شهرستان زابل در استان سیستان و بلوچستان انجام گرفته است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی – همبستگی می باشد. جامعه آماری مشتمل بر کسانی بود که از سال 1385 تا پایان سال 1389 از محل تسهیلات احداث بنگاه های زودبازده وام دریافت کرده و اقدام به تأسیس این بنگاه ها در زیربخش های زراعت و باغبانی، ماشین آلات کشاورزی و امور دام کرده بودند و در زمان انجام پژوهش نیز فعال بودند. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 302 نفر تعیین شد که به روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. گردآوری داده ها و اطلاعات بصورت اسنادی و میدانی انجام گرفت که در بخش میدانی از پرسشنامه محقق ساخته که از طریق مصاحبه حضوری تکمیل شد، استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از رگرسیون چندگانه همزمان استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بنگاه های زیربخش ماشین آلات نسبت به سایر بنگاهها موفق تر بوده و بنگاه های دامی و زراعی در رده های بعدی قرار گرفتند. از نظر عوامل موثر بر موفقیت این بنگاه ها نیز مشخص گردید که در زیربخش زراعت و باغبانی، سن مدیر، تحصیلات مدیر، تعداد اعضای خانوار مدیر، تجربه کار کشاورزی مدیر و مقدار وام دریافتی بنگاه بر میزان موفقیت این بنگاه ها دارای تأثیر معنی داری بودند. همچنین در زیربخش ماشین آلات کشاورزی، تحصیلات مدیر، فاصله بنگاه تا شهر، میزان وام دریافتی، تعداد نیروی کار بنگاه، سطح زیرکشت و عوامل برون سازمانی و در زیربخش دام نیز تعداد اعضای خانوار، تجربه کار کشاورزی مدیر، فاصله بنگاه تا شهر، تعداد نیروی کار، سطح زیرکشت و عوامل درون سازمانی بر میزان موفقیت این بنگاه ها تأثیر معنی داری داشتند.

طرح سربازان سازندگی به منظور جبران کمبود کارشناسان کشاورزی در مناطق مختلف و بهره برداری بهینه از دوران خدمت وظیفه عمومی در سال ???? تصویب و به اجرا گذشته شد. در جنوب استان کرمان تعداد 67 نفر سرباز سازندگی در 27 مرکز جهاد کشاورزی مشغول انجام وظیفه بودند. هدف این تحقیق شناسایی میزان رضایت کشاورزان از عملکرد سربازان سازندگی و عوامل موثر بر آن بود. در این تحقیق که از نوع توصیفی– همبستگی بود، جامعه آماری کلیه ی بهره برداران تحت پوشش مراکز خدمات و سربازان سازندگی بودند که با روش نمونه گیری چند مرحله ای، 325 کشاورز به صورت تصادفی انتخاب شدند. اطلاعات با استفاده از پرسش نامه ای که پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ برابر 93/0 بود، به روش مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. برای تبیین تغییرات واریانس متغیر وابسته از طریق متغیرهای مستقل، از رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد: 72 درصد تغییرات متغیر وابسته را متغیرهای: میزان تحصیلات، میزان ارتباط با سرباز، میزان مالکیت باغ، سن، دفعات مراجعه به مرکز خدمات و مددکار ترویجی بودن تبیین می نمایند.

از دهه 70 میلادی توسعه روستایی بعنوان یک بخش ضروری در توسعه ملی کشورها مورد توجه قرار گرفته است. برای برنامه ریزی مناسب توسعه روستایی در قالب رهیافت توسعه همه جانبه ضروری است که برنامه ها بر مبنای اطلاعات دقیق از وضعیت شاخص های اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی در سطح روستاها تدوین شود. تعیین و تحلیل سطوح برخورداری نواحی روستایی در بخش های مختلف با استفاده از روش های کمّی نقش مهمی در این فرایند دارد. بر این اساس هدف تحقیق حاضر مقایسه و تحلیل سطح توسعه یافتگی روستاهای شهرستان تبریز در سال های 1375 و 1385 است. برای دستیابی به چنین هدفی، 47 شاخص توسعه در قالب بخش های اجتماعی- فرهنگی، بهداشتی- درمانی، زیربنایی و کشاورزی با بکارگیری روش های تاکسونومی عددی و موریس، در میان 6 دهستان مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین، دهستان های شهرستان به لحاظ توسعه در هر بخش، رتبه بندی و ضریب دوگانگی بین آن ها محاسبه و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (نرم افزار arc gis) نقشه سطوح برخورداری دهستان ها تهیه گردید. نتایج نشان داد که بر اساس شاخص های سنجش سطح توسعه یافتگی، مناطق روستایی شهرستان تبریز طی دوره زمانی 1385- 1375 از لحاظ سطح نسبی توسعه یافتگی پیشرفت داشته اند اما بهبود نسبی توسعه بصورت یکسان صورت نگرفته است بلکه توجه به برخی مناطق عقب مانده و رشد تدریجی مناطق برخوردارتر رتبه دهستان ها را در طول زمان تغییر داده است. همچنین، اگرچه طی این دوره، نابرابری های بین نقاط روستایی در مواردی کاهش یافته، ولی به دلیل فقدان سیاست جامع توسعه روستایی، توسعه متوازن و یکپارچه را به همراه نداشته است.

با توجه به کاهش نزولات آسمانی، استفاده از روش های نوین و مناسب کاشت به جهت بهره گیری از حداکثر رطوبت موجود خاک در شرایط کم آبی و غلبه بر شرایط نامساعد محیطی بیش از پیش ضروری به نظر می رسد. در این راستا، استفاده از خطی کار های دیم در کاشت محصولات به دلیل توزیع یکنواخت بذر و کود، قرار دادن بذر و کوددر عمق مناسب با توجه به نوع بذر،امکان جذب رطوبت مناسب در اعماق خاک برای رشد و نمو بذر در زمان کاهش نزولات آسمانی،بسیار حایز اهمیت می باشد.همچنین به نظر می رسد که کاشت با این دستگاهها باعث افزایش عملکرد و به تبع آن افزایش درآمد و کاهش هزینه برای کشاورزان خواهد بود، به همین منظور ضرورت استفاده از خطی کار دیم جهت کاشت مکانیزه محصو لات زراعی بیش از پیش مهم جلوه می نماید.شهرستان ایوان غرب از شهرستان های مستعد کشاورزی استان ایلام استکه 17757 هکتار زمین دیم دارد و بیشتر اراضیآن به کشت دیم اختصاص دارد، اما با توجه به سطح اراضی دیم شهرستان و کاشت 7000 هکتار از این اراضی در سال زراعی 90-89 به کمک دستگاه خطی کار دیم که 4/39درصداز کل منطقه می باشد،جهت ترویج و استفاده بیشتر از این فناوری باید به دنبال شناسایی عوامل موثر بر بکارگیری دستگاه خطی کار دیم بود و به منظور رفع مشکلات و موانع بکارگیری دستگاه گام های مفید و موثری برداشت. این تحقیق توصیفی- همبستگی و از نوع تحلیل رگرسیونی استکه هدف آن شناسایی عوامل موثر بر بکارگیری دستگاه خطی کار دیم در شهرستان ایوان غرب می باشد. جامعه آماری تحقیق 3750 نفر بود که 125 نفر از آنها پس از محاسبه حجم نمونه، به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار تحقیق برای جمع آوری داده های مورد نیاز پرسشنامه بود که از طریق مصاحبه حضوری تکمیل شد. برای شناسایی ویژگی های موثر در بکارگیری کاشت با دستگاه خطی کار دیم نیز از مدل لاجیت استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد کهمتغیرهای میزان تمایل به استفاده از خطی کار دیم، شرکت در کلاس های ترویجی در رابطه با خطی کار دیم و شبکه ارتباطی کشاورزان تأثیر مثبت و معنی داری بر بکارگیری دستگاه خطی کار در مزارع دیم منطقه را داشته است و نیز نقص در تسهیلاتموجود در منطقه تأثیر منفی و معنی داری بر بکارگیری خطی کار دیم داشته است.

در دنیای امروز گردشگری و بویژه طبیعت گردی به عنوان یکی از شیوه های استفاده از جاذبه های طبیعی و نیز راه-حلی برای پایداری پتانسیل ها به شمار می آید. کشور ایران از لحاظ جاذبه های طبیعی کشوری غنی است. این جاذبه ها پتانسیل کافی برای تبدیل کردن ایران به یک مقصد عمده گردشگری در جهان را دارند. از میان انواع جاذبه های طبیعی، کویرگردی می تواند موجب توسعه گردشگری و جذب گردشگر شود. پژوهش حاضر در منطقه کویری شهرستان طبس و به منظور زمینه یابی توسعه گردشگری در این منطقه و شناسایی نقاط قوت و ضعف، فرصت ها و تهدیدهای این صنعت و عوامل تاثیرگذار در جهت افزایش تمایل برای گردشگری در کویر طبس انجام گرفته است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی- تحلیلی می باشد و رویکردی کیفی-کمی دارد. جامعه آماری مشتمل بر دو گروه: مسئولین مربوطه (40 نفر) و گردشگران بود. حجم نمونه مسئولین مربوطه با روش سرشماری و نیز گردشگران به تعداد 100 نفر از طریق روش snowball مشخص گردید. ابزار تحقیق پرسشنامه بود که روایی آن با نظر متخصصان و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ (81/0 برای مسئولین و 77/0 برای گردشگران) تأیید شد. جمع آوری داده ها و اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی انجام یافت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آماره های آمار توصیفی و تکنیک swot استفاده شد. نتیجه تحقیق نشان داد که وجود جاذبه های متعدد نظیر کلوت ها، دق ها و نبکاها با ضریب تغییرات 1335/0 مهم ترین نقطه قوت، کمبود خدمات بهداشتی با ضریب تغییرات 1445/0 مهم ترین نقطه ضعف، وجود روستاهای هدف گردشگری متعدد مانند خرو، ازمیغان، نایبند و اصفهک با ضریب تغییرات 1094/0 مهم ترین فرصت و نیز عدم واگذاری تسهیلات و تجهیزات از سوی دولت جهت توسعه گردشگری به بخش خصوصی با ضریب تغییرات 1574/0 مهم ترین تهدید توسعه گردشگری در کویر طبس هستند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد که اولین ناحیه استقرارپذیری استراتژیک در ناحیه wt یعنی استراتژی تدافعی قرار داشته که بر اساس آن باید ضمن به حداقل رساندن نقاط ضعف فرا روی کویر طبس از تهدیدهای بیرونی نیز اجتناب کرد.

توسعه روستایی به مفهوم ایجاد برابری و ارتقای سطح کیفی و کمی زندگی مردم روستایی و کاهش نابرابری ها می باشد، لذا وجود نابرابری ها در مناطق روستایی نشانه توسعه نیافتگی آنهاست. منظور از نابرابری ناحیه ای توزیع ناعادلانه امکانات و فرصت های اقتصادی و اجتماعی در بین نواحی است، که از پیامدهای آن می توان مهاجرت روستاییان، کاهش جمعیت فعال روستایی، عدم تعادل فضایی، کمبود دسترسی به فرصت های شغلی و افزایش بیکاری، کاهش تولیدات کشاورزی و وابستگی به واردات را نام برد. بنابراین زمانی می توانیم منطقه ای را توسعه یافته تلقی کنیم که امکانات به طور عادلانه و متناسب با محدودیت ها و محرومیت های آن توزیع گردد. از آنجا که هدف از برنامه ریزی ناحیه ای توزیع عادلانه امکانات و رفع نابرابری های ناحیه ای می باشد، برای این منظور نیازمند شناخت سطح توسعه یافتگی مناطق و تبیین جایگاه آنها از لحاظ توسعه یافتگی نسبت به یکدیگر می باشیم تا از محدویتها، تنگناها و نقاط ضعف آنها آگاهی پیدا کرده و در جهت رفع آنها بکوشیم. پژوهش حاضر با هدف سنجش و تحلیل سطح توسعه یافتگی دهستان های استان آذربایجان شرقی در سالهای 1385 و 1390 انجام گرفت. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی واز نوع تحقیقات کاربردی و مقطعی می باشد. برای جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای و میدانی استفاده شد. جامعه آماری این تحقیق کل محدوده استان آذربایجان شرقی مشتمل بر 142 دهستان در دو مقطع زمانی 1385 و 1390 بر اساس تقسیمات سیاسی کشوری می باشد. متغیرهای تحقیق جهت سنجش سطح توسعه روستایی در قالب شاخص های: زیر بنایی، بهداشتی- درمانی و آموزشی- فرهنگی جمع آوری شدند. همچنین از تکنیک تاکسونومی عددی جهت تعیین درجه توسعه یافتگی نواحی روستایی، از مدل موریس برای طبقه بندی دهستان ها از نظر سطح توسعه یافتگی و از ضریب اختلاف به منظور تعیین میزان تعادل در توزیع شاخص ها بین دهستان ها، استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که از لحاظ توسعه یافتگی در سال 1385، دهستان های گونی شرقی از شهرستان شبستر، باویل از شهرستان اسکو و تیمورلو از شهرستان آذرشهر توسعه یافته ترین دهستان ها و دهستان های ورگهان از شهرستان اهر، ییلاق و قشلاق از شهرستان کلیبر محرومترین دهستان ها و در سال 1390 دهستان های خضرلو از شهرستان عجب شیر، باویل از شهرستان اسکو و بناجوی شرقی از شهرستان بناب توسعه یافته ترین دهستان ها و دهستان های ورگهان از شهرستان اهر، کیوان از شهرستان کلیبر و کاغذکنان مرکزی از شهرستان میانه محروم ترین دهستان ها بودند. همچنین ضریب نابرابری بین دهستان های استان آذربایجان شرقی از مقدار 1/25 در سال 1385 به مقدار 0/94 در سال 1390 رسیده، یعنی دهستان های استان در سال 1390 دارای توسعه متوازن تری بودند.در سال 1385، از مجموع 142 دهستان مورد مقایسه، یک دهستان توسعه یافته، 42 دهستان در حال توسعه و 98 دهستان محروم بوده اند. در حالیکه در مقطع زمانی 1390، از مجموع 141 دهستان مورد مقایسه، 5 دهستان توسعه یافته، 53 دهستان در حال توسعه و 83 دهستان محروم بوده اند. لذا از تعداد دهستان های محروم در سال 1390 کاسته شده است.

تولید بدون استفاده از کود و سم و با استفاده از روش های مبارزه¬ی بیولوژیک و غیر¬شیمیایی، رویکردی است که در کشور های توسعه-یافته در حال نهادینه¬شدن است، متأسفانه به دلیل آن که محصولات کشاورزی ما براساس استانداردهای جهانی تولید نمی¬شود و میزان باقیمانده¬ی سموم و مواد شیمیایی آن¬ها بیشتر از حد مجاز است، جایگاه مناسبی در بازارهای جهانی نداریم. یکی از راهکارها برای استفاده¬ی صحیح و بهینه از سموم کشاورزی و نظارت بر استاندارد و سالم بودن محصولات، طرح ایجاد کلینیک¬های گیاه¬پزشکی است. وزارت جهادکشاورزی براساس اصل 44 قانون اساسی از سال 1385 ارائه¬ی خدمات مبارزه با آفات و بیماری¬های گیاهان زراعی و باغی را به آن¬ها واگذار کرده است. لذا این کلینیک ها مجموعه هایی جوان و نوپا هستند که در قالب بخش خصوصی و زیر نظر سازمان حفظ نباتات و نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی انجام وظیفه می¬کنند. ولی اینکه تاچه حد توانسته¬اند در انجام وظایف اصلی خود موفق شوند جای تأمل و بررسی است لذا در این پژوهش عملکرد کلینیک¬های گیاه¬پزشکی شهرستان تبریز با الگوی کارت امتیازی متوازن(bsc) مورد ارزیابی قرار گرفت تا باشناسایی نقاط قوت و ضعف آن¬ها، راهکارهای لازم ارائه گردد. کارت امتیازی متوازن یکی از جدیدترین و کامل¬ترین مدل ارزیابی عملکرد می¬باشد که از چهار منظر رشد و یادگیری، فرآیندهای داخلی، مشتری و مالی عملکرد یک سازمان را مورد ارزیابی قرار می¬دهد. این تحقیق از نوع توصیفی- همبستگی بوده و جامعه¬ی آماری تحقیق اعضای کلینیک¬های گیاه¬پزشکی شهرستان تبریز وکشاورزان تحت پوشش آن¬ها بود که با توجه به تعداد محدود اعضای کلینیک¬ها، همه¬ی آن¬ها مورد سرشماری قرار گرفت ولی به دلیل کثرت کشاورزان تحت پوشش این کلینیک¬ها بعد از انجام پیش¬آزمون و محاسبه¬ی واریانس با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه¬ی مورد نیاز 125 نفرمحاسبه شد که برای افزایش دقت نمونه¬گیری 150 نفر درنظرگرفته شد، جهت انتخاب کشاورزان مورد نیاز از روش نمونه¬گیری طبقه¬ای با انتساب متناسب استفاده شد. ابزار تحقیق برای جمع¬آوری داده¬های مورد¬نیاز، پرسشنامه¬ی محقق¬ساخته باتوجه به الگوی کارت امتیازی متوازن بود. در این تحقیق با توجه به مدل محوری تحقیق از دو پرسشنامه استفاده شد، پرسشنامه¬ی اول برای اعضای کلینیک¬های گیاه¬پزشکی و پرسشنامه¬ی دوم برای کشاورزان تحت پوشش کلینیک¬های گیاه¬پزشکی طراحی شد که پایایی پرسشنامه¬ها بعد از انجام پیش¬آزمون از 15 نفر از اعضای کلینیک¬های گیاه¬پزشکی و 30 نفر از کشاورزان تحت¬پوشش آن¬ها به ترتیب 88/0و 93/0 به¬دست آمد که بیانگر پایایی مناسب ابزار تحقیق بود، همچنین روایی پرسشنامه¬ها قبلاً مورد تأیید اساتید رشته¬ی مدیریت بازرگانی، mba و مدیریت کشاورزی دانشگاه تبریز قرار گرفت. در این تحقیق از نرم¬افزارهایspss21 و excel2010 برای تجزیه و تحلیل داده¬ها استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که کلینیک¬های گیاه¬پزشکی شهرستان تبریز توانسته¬اند در منظر رشد و یادگیری به 45/70 درصد، در منظر فرآیند¬های داخلی به 87/81 درصد، در منظر مشتری به 3/81 درصد و در منظر مالی به 42/80 درصد اهداف عملیاتی تعریف شده در چهار منظر الگوی کارت امتیازی متوازن دست پیدا کنند و در مجموع کلینیک¬های گیاه¬پزشکی شهرستان تبریز موفق شده¬اند به50/78 درصد این اهداف برسند، همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند¬گانه نشان داد که عوامل آموزشی و عوامل انگیزشی بر عملکرد کلینیک¬های گیاه¬پزشکی تأثیرمثبت و معنی¬داری دارند.

این مطالعه با هدف بررسی طرح یکپارچه سازی اراضی و میزان رضایت شالیکاران دهستان بابلکنار از آن صورت گرفت. این تحقیق ازجمله تحقیقات توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق 1207 نفر از شالیکاران دهستان بابلکنار شهرستان بابل بودند که در یکی از طرح های یکپارچه سازی اراضی که در 14 روستای این دهستان اجرا گردیده، مشارکت کردند. حجم نمونه پس از محاسبه توسط فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب80نفر انتخاب گردید. با طراحی پرسشنامه-ای که روایی آن با نظر اساتید دانشگاه و کارشناسان جهاد کشاورزی مرتبط با طرح یکپارچه سازی اراضی بررسی و پایایی ابزار پژوهش نیز با آماره آلفای کرونباخ سنجیده شد که نتایج آن حاکی از اعتبار پرسشنامه به میزان 79% بدست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده¬ها از آمار توصیفی و تحلیلی استفاده شد که در بخش آمار تحلیلی از رگرسیون چندگانه گام به گام، آزمون کروسکال والیس و من ویتنی و نیز از ضریب همبستگی استفاده شد. چهار متغیر مستقل از مجموع متغیرهای مستقل این پژوهش وارد معادله شدند و در مجموع حدود 44 درصد تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین نمودند. با توجه به ضریب بتا میزان تحصیلات 417/0 و میزان کاهش هزینه های تولید بعد از اجرای طرح با مقدار 287/0، تعداد اعضای خانواده با مقدار 210/0 و کارکرد جاده های دسترسی در رفع مشکلات حمل و نقل با مقدار 199/0بدست آمد. بنابراین میزان تحصیلات با ضریب بتا 417/0 بیشترین اهمیت را در رضایت شالیکاران از طرح یکپارچه سازی اراضی دارا می¬باشد.

انسان ها از دیرباز سعی داشته اند تا در پهنه طبیعت به گونه ای استقرار یابند که حداکثر استفاده از محیط و منابع طبیعی را داشته باشند. استقرار سکونتگاه های انسانی در کنار رودخانه، راه های ارتباطی و در بستر دلتاها بیانگر این مدعاست. در برنامه ریزی های منطقه ای و توسعه سرزمین، یکی از مسائل اساسی مورد توجه برنامه ریزان، شناسایی مناطق مناسب به منظور استقرار و توسعه انواع فعالیت ها و سکونتگاه های مرکزی است. توزیع نامناسب و نبود توجه به ظرفیت های محیطی از جمله معضلات الگوی فضایی استقرار مراکز از جمله دهستان ها می باشد زیرا که استقرار بهینه مراکز دهستان، موجب امکان ارائه خدمات بهتر توسط دولتها و دسترسی آسان روستاییان به خدمات و صرفه اقتصادی می شود و نیز پایداری توسعه روستایی را تضمین می کند. این پژوهش در نظر دارد با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی (ahp) و با توجه به مولفه های موثر در مکان یابی مراکز دهستان و استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی(gis)، مکان های مناسب برای استقرار مراکز دهستان در شهرستان ارومیه را شناسایی و بصورت نقشه هایی ارائه دهد و با وضعیت موجود مراکز دهستان مقایسه کند. برای این منظور از نرم افزارexpert choice استفاده می شود.

دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات(ict) روستایی اماکنی هستند که با هدف ارائه خدمات الکترونیکی به روستائیان و دسترسی آسان ایشان به اطلاعات و ارتباطات تأسیس می گردند. این دفاتر که در راستای سند چشم انداز 20 ساله و به منظور تحقق عدالت اجتماعی و دولت الکترونیک ایجاد گردیده در صدد است تا خدمات دولتی را با بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات در روستاها ارائه نمایند. تعداد کل دفاتر مطابق برنامه در کشور 10 هزار دفتر است که سهم استان آذربایجان شرقی، 817 دفتر است که از این تعداد 30 دفتر در روستاهای شهرستان تبریز به بهره برداری رسیده است. با توجه به حجم فعالیت ها و خدمات ارائه شده در دفاتر، این مطالعه با هدف شناسایی عوامل موثر بر عملکرد دفاتر ict شهرستان تبریز و ارزیابی آن ها با مدل کارت امتیازی متوازن(bsc) انجام گرفت. این مدل سازمان ها را از چهار جنبه مالی، مشتری، رشد و یادگیری و فرآیندهای داخلی مورد ارزیابی قرار می دهد. این تحقیق از نظر ماهیت توصیفی – همبستگی بود. جامعه ی آماری تحقیق شامل دو گروه ، مسئولان دفاتر ict فعال در روستاهای شهرستان تبریز با حداقل سه سال سابقه کار و خانوارهای روستائیان بهره مند از خدمات این دفاتر(مشتریان) بود. اطلاعات مربوط به دفاتر از مسئولان، در قالب سرشماری و از روستائیان بهره مند از عملکرد دفاتر نمونه گیری به روش چند مرحله ای صورت گرفت. حجم نمونه با فرمول کوکران 121 نفر محاسبه شد که برای افزایش دقت 185 نفر در نظر گرفته شد. ابزار تحقیق دو نوع پرسشنامه محقق ساخته بود. برای مسئولان دفاتر و مشتریان در قالب ویژگی های الگوی کارت امتیازی متوازن که از ضریب پایایی( 88/0) برخوردار شد. در این تحقیق تجزیه و تحلیل داده های آماری با استفاده از نرم افزارهای excel 2013 و spss21 انجام گرفت. نتایج نشان داد که دفاتر توانسته اند در منظر: مشتری به (14/81)درصد، فرآیندهای داخلی به (95/82) درصد، رشد و یادگیری به (22/73) درصد و در منظر مالی به (82/79 )درصد اهداف عملیاتی تعریف شده دست پیدا کنند. در مجموع دفاترict شهرستان تبریز موفق شده اند با عملکرد خود به (52/79) درصد اهداف عملیاتی برسند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که عوامل: امکانات، اقتصادی، آموزشی و ارتباطی بر عملکرد دفاتر ict تأثیر مثبت و معنی داری دارند و می توانند 78 درصد تغییرات عملکرد دفاتر را پیش بینی نمایند.

کشاورزی ارگانیک به عنوان یکی از مهم ترین سیستم های کشاورزی جایگزین، برای تولید مواد غذایی سالم و بدون مواد شیمیایی است. مزایای عمده کشاورزی ارگانیک شامل امنیت غذایی و سلامت جامعه، پایداری منابع تولید، تنوع و کاهش ریسک تولید، اثرات زیست محیطی و اثرات اجتماعی و اقتصادی می باشند . کاهش شدید تنوع زیستی و رو به انقراض رفتن بسیاری از گونه های گیاهی و جانوری، انباشت مواد خطرناک در محیط و ابتلای افراد به بیماری های مختلف از جمله معایب استفاده از کودهای شیمیایی می باشد .با توجه به اینکه نزدیک به یک دهه از اجرای طرح در شهرستان کرمانشاه می گذرد ، طرح از سرعت پذیرش کمی برخوردار شده است که شناسایی عوامل موثر بر پذیرش و موانع و مشکلات طرح می تواند مسئولان را در اتخاذ راهکار های مناسب جهت تسریع روند پذیرش و برخورداری از مزایای آن برای توسعه کشاورزی ارگانیک کمک نماید. برای این منظور پرسشنامه شامل سوالات بسته در قالب طیف پنج گزینه ای لیکرت بصورت مصاحبه حضوری توسط 229 کشاورز نمونه انتخاب شده به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب از روستای شهرستان کرمانشاه تکمیل و اطلاعات جمع‏آوری شده ، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پایایی پرسشنامه تحقیق با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (70/0) قابل قبول بود. نتایج حاصل از آزمون همبستگی میان ویژگی های ایده نو و پذیرش کشاورزی ارگانیک نشان داد که میزان بالا بودن ارزش غذایی محصولات ارگانیک، کشت ارگانیک باعث توسعه پایدار کشاورزی می شود، کشاورزی ارگانیک باعث حفظ حاصلخیزی خاک و کاهش آلودگی های زیرزمینی می شود، کشاورزی ارگانیک باعث حفظ سلامتی انسان می شود، محصولات ارگانیک در مقایسه با سایر محصولات از طعم و مزه بهتری برخوردارند، رابطه‏ی مثبت و معنی داری در سطح 01/0 وجود دارد و میان متغیر های با کشاورزی ارگانیک، کشاورزی را برای آینده تضمین می کنیم، محصولات ارگانیک در مقایسه با سایر محصولات از کیفیت بهتری برخوردارند، محصولاتی که بدون مصرف کود و سموم شیمیایی تولید می شوند در مقایسه با محصولات تولیدشده با مواد شیمیایی سالم تر هستند با پذیرش کشاورزی ارگانیک رابطه ی مثبت و معنی داری در سطح 05/0 وجود دارد. برآورد مدل رگرسیونی لاجیت نشان داد : سن ، مطابقت با روش مرسوم، سابقه کار کشاورزی، میانگین تولید انگور، مزیت نسبی، عینی بودن از عوامل موثر در پذیرش کشاورزی ارگانیک بودند.

هدف اصلی این تحقیق، تعیین نیازهای آموزشی گردو کاران شهرستان رابر با استفاده از مدل کوادرآنت بود. جامعه آماری این تحقیق را گردو کاران (n=1200) و کارشناسان جهاد کشاورزی (n= 15) شهرستان رابر استان کرمان در سال 1394 بودند. با توجه به محدود بودن جامعه کارشناسان سرشماری صورت گرفت و برای کشاورزان از نمونه گیری چندمرحله ای با انتساب متناسب بهره گرفته شد. این تحقیق به روش پیمایش انجام شد و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. روایی پرسشنامه با نظر اساتید دانشگاه تبریز و کارشناسان جهادکشاورزی که در رابطه با گردوکاری فعالیت داشتند، تائید شد. پایایی پرسشنامه تحقیق با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ بین 72/0 تا 96/0 برای بخش های مختلف مراحل تولید گردو در حد قابل قبول بود. میزان نیاز آموزشی بر اساس طیف لیکرت در پنج سطح از دیدگاه کشاورزان و کارشناسان با توجه به مدل بوریچ و کوادرانت برآورد شد. این پژوهش در دو مرحله انجام گردید. نخست اهمیت و مهارت حرفه ای کشاورزان از دیدگاه خودشان و با استفاده از پرسشنامه، طبق مدل نیازسنجی بوریچ مشخص گردید. نتایج این بخش نشان داد که موضوع آموزشی، آشنایی با روش های مناسب آبیاری، آشنایی با آفات و بیماری های درخت گردو از اولویت نیاز آموزشی زیاد برخوردار شدند. در مرحله دوم با استفاده از مدل کوادرانت، به تعیین نیازهای مشترک از دیدگاه کارشناسان و کشاورزان پرداخته شد. در این مرحله 10 نیاز آموزشی در ربع اول (اهمیت زیاد، مهارت کم) قرار گرفت، ازجمله این نیازهای آموزشی می توان به احداث باغ با سیستم مناسب، آشنایی با ارقام مناسب، آشنایی با پیوند زدن، آشنایی با محل های مناسب خرید نهال، مبارزه با آفتاب سوختگی درختان، استفاده از کانال های مناسب برای فروش، کاشت نهال سالم، شخم زدن مناسب زمین، رعایت عمق و قطر مناسب چاله برای کاشت نهال، رعایت فاصله مناسب کاشت نهال اشاره نمود.

نام خانوادگی دانشجو: پناهی پردول نام دانشجو: هانیه عنوان پایاننامه: میزان رضایتمندی روستائیان از برنامه های کشاورزی رادیو وتلویزیون شبکه استانی سهند استاد راهنما: دکتر شاپور ظریفیان استاد مشاور: دکتر حسین یادآور مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد رشته مهندسی کشاورزی گرایش ترویج و آموزش دانشگاه تبریز دانشکده کشاورزی سال فارغ التحصیلی: 1394 تعداد صفحه87 کلید واژگان: برنامه های کشاورزی و روستائی شهرستان، تبریز، رادیو و تلویزیون، رضایت مندی، روستائیان چکیده: هدف از این تحقیق بررسی میزان رضایتمندی روستائیان از برنامه های کشاورزی و روستائی رادیو و تلویزیون شبکه استانی سهند می باشد. جامعه آماری این تحقیق، 149500 نفر روستایی می باشد که در 71 روستای تحت پوشش 6 دهستان تبریز سکونت دارند. برآورد حجم نمونه به وسیله ی جدول مورگان تعیین شد. نمونه گیری در این تحقیق بصورت چند مرحله ای انجام شد. در مرحله ی اول 3 دهستان باتوجه به وضعیت جغرافیایی شهرستان تبریز، جمعیت و پوشش شبکه سهند انتخاب شد. در مرحله دوم از هر دهستان 3 روستا انتخاب شد و از هر روستا به شیوه انتساب متناسب و روش تصادفی ساده تعدادی زن و مرد که به نوعی با کار کشاورزی در ارتباط بودند انتخاب شدند(n=350). متغیر های مستقل تحقیق عبارتند از: سن، سواد، مشارکت روستائیان در ساخت برنامه ها، زمان پخش برنامه، محتوای برنامه، تناسب برنامه با زبان و فرهنگ مردم ساکن روستا، قابل اعتماد بودن برنامه ها و تنوع برنامه ها و غیره. متغیر وابسته میزان رضایت مندی از برنامه های کشاورزی و روستائی رادیو و تلویزیون می باشد. برای دستیابی به اهداف تحقیق و جمع آوری اطلاعات پس از بررسی منابع کتابخانه ای و پیشینه تحقیق پرسشنامه محقق ساخته، طراحی و تکمیل شد. اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از نرم افزارspss تجزیه و تحلیل شد. برای آزمون فرض های تحقیق از آزمون های همبستگی و برای شناسایی عوامل موثر در رضایت مندی از آزمون رگرسیون چندگانه به روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای مستقل مشارکت روستائیان در تهیه ی محتوا، کاربردی بودن محتوا، مناسب بودن زمان پخش برنامه، تعداد دام، کیفیت صدا و تصویر برنامه در منطقه و مدت زمان استفاده از برنامه با میزان رضایت مندی از برنامه ها به عنوان متغیر وابسته رابطه دارد و54 درصد تغییرات آن را پیش بینی می نمایند.بر اساس یافته های تحقیق همبستگی -معنی داری بین میزان رضایت مندی و ویژگی های اقتصادی، اجتماعی و ویژگی های محتوایی برنامه ها وجود دارد. در این تحقیق فرضیه ای مبنی بر وجود تفاوت در میزان رضایت مندی در روستاهای مختلف اثبات شد.

with the increasing population and the need for more food, as well as with the development of science and technology, human approach to unnatural and often chemical inputs to increase agricultural production has been a great expansion and problems such as increased cancers, chronic diseases has created environmental pollution. implementation of organic organic is a solution to these problems . according to statistics published, the country level sale of types chemical toxins around 3266 tonne in 1389 to 3573 tonnein 1390 reachedthat rare growth is9percent.sales of chemical toxins has increased from84 tones in 1389 to 86 in 1390 in e.a prorince. organic farming is a system that increases the activity of the soil and improve the ecological cycle and minimal use of chemical inputs, with the aim of health and quality of farm products in mind. the implementation of this type of farming has always been faced with barriers and problems in the research, barriers and problems in implementing organic farming by farmers in eastern azerbaijan province was studied from the perspective of agricultural experts. this study applied a descriptive-analysis statistical society of 134 experts is the central organization of agricultural jihad that was used to collect data from the method census. to collect data, questionnaires, and data were analyzed using spss software. to identify the barriers and problems in implementing organic farming techniques confirmatory factor analysis has been used by farmers. the results of the factor analysis showed that the factors that have been raised in the theoretical framework of lisrel software all factors in the model had a significant impact, but some variables obstacles such as: lack of access to fertile land and the appropriate ,agro-climatic conditions suitable, apathy experts compared to the production of organic products, farmers are being ridiculed by the other farmers, lack of interest and willingness of farmers to grow organic products, inadequate attention to theresearch centers research related to organic farming did not have a significant impact on the development of organic farming. based on the results, the most important problems of organic farming from the perspective of experts studied were: agricultural knowledge and information barriers (lack of sufficient knowledge in the field of organic products), motivational and attitudinal barriers (getting farmers to use chemical substances) , infrastructure barriers (lack of being specific standards for organic products), economic barriers (cost of organic products), protective barriers (financial limits in the event of severe economic problems), technical and management barriers(risk and complexity of organic farming respectively).

چکیده: بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیت ها و تنگناهای آن ها در فرآیند برنامه ریزی توسعه روستایی اهمیت بسزایی دارد و امروزه آگاهی از امکانات و تنگناهای نواحی روستایی، نوعی ضرورت جهت ارائه طرح ها و برنامه های توسعه محسوب می شود. تعیین سطوح برخورداری نواحی روستایی در بخش های مختلف با استفاده از روش های کمی نقش مهمی در این فرآیند دارد. هدف این تحقیق، تعیین سطح توسعه در مناطق روستایی شهرستان سنندج در سال های 1385 و 1390 بود. برای دستیابی به چنین هدفی، 38 شاخص توسعه در قالب بخش های اجتماعی ـ فرهنگی، بهداشتی ـ درمانی و زیربنایی با بکارگیری تکنیک تاکسونومی عددی، در میان 10 دهستان مورد مطالعه قرار گرفت. همچنین دهستان های شهرستان به لحاظ توسعه در هر بخش، رتبه بندی و ضریب دوگانگی بین آن ها محاسبه و با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (arc gis ) نقشه سطوح برخورداری دهستان ها تهیه گردید. نتایج نشان داد که بر اساس شاخص های سنجش سطح توسعه یافتگی، مناطق روستایی شهرستان سنندج طی دوره زمانی 1385 – 1390 از لحاظ سطح نسبی توسعه پیشرفت داشته اند، اما بهبود نسبی توسعه به صورت یکسان صورت نگرفته است بلکه توجه به برخی مناطق عقب مانده و رشد تدریجی مناطق برخوردارتر رتبه دهستان ها را در طول زمان تغییر داده است. همچنین، اگرچه طی این دوره، نابرابری های بین نقاط روستایی در مواردی کاهش یافته، ولی به دلیل فقدان سیاست جامع توسعه روستایی، هنوز توسعه متوازن و یکپارچه را به همراه نداشته است. به همین دلیل فرآیند توسعه نا متوازن روستایی در شهرستان سنندج سبب تشدید مهاجرت و افزایش بیش از اندازه شهر نشینی و به وجود آمدن پدیده حاشیه نشینی شده است.