بانک پارسیان به عنوان یک بانک خصوصی پس از گذشت فقط 8 سال از شروع فعالیت خود در رتبه بندی سال 1388 صد شرکت برتر کشور، موفق به کسب رتبه هفتمین شرکت بزرگ کشور گردید. مبنای اصلی این رتبه بندی میزان کسب درآمد و فروش بوده و الگویی از رتبه بندی 500 شرکت برتر جهان می باشدکه هر ساله توسط سازمان مدیریت صنعتی صورت می گیرد. نکته قابل توجه در این موفقیت آن است که: این مقام بالاترین مقامی است که یک شرکت خصوصی در رتبه بندی صد شرکت برتر کشور داشته است. این مقام بالاترین مقام در بین شبکه بانکی کشور است. به عبارت دیگر بانک پارسیان در رتبه بندی سال 1388 صد شرکت برتر ایران از کلیه بانکهای دولتی با سابقه طولانی تر و دارائی ها و سرمایه بسیار بیشتر و همچنین کلیه بانکهای خصوصی، بالاتر قرار گرفته است. آنچه این پایان نامه بر آن است، تلاشی است در جهت شناسایی و ارزیابی عوامل کلیدی موفقیت بانک پارسیان بر مبنای زیرساخت های صنعت بانکداری، که می تواند راهکار و الگوی موفقی برای بانک هایی که قصد ورود به صنعت بانکداری ایران دارند، باشد.

چکیده یکی ازمهمترین چالش های پیش روی شرکت های امروزی توانایی شناسایی، ارزیابی و مقابله با عدم اطمینان و پویایی محیط است. هر چه موسسات و سازمان ها بتوانند بهترخود را با چنین شرایطی وفق دهند، ازچابکی بیشتری برخوردارخواهند بود. بدیهی است از ابزارهای حیاتی مدیریت عدم اطمینان و مقابله با تغییرات محیطی، داشتن اطلاعات و دانش کافی است. به همین جهت، در این پژوهش به بررسی نقش مدیریت دانش بر چابکی سازمانی پرداخته شده است. این پژوهش بررسی تاثیر مدیریت دانش بر چابکی را به صورت خرد و کلان در دستور کار خود قرار داده است. برای این منظور، ضمن یک بازنگری گسترده در ادبیات، مهم ترین عناصری که از سوی محققین بر موفقیت مدیریت دانش موثر شناخته شده اند استخراج و در قالب دو بعد فرآیندی و زیر ساختی طبقه بندی گردید. از سوی دیگر، بازنگری تحقیقات حوزه چابکی نشان داد که، یک سازمان برای چابک (چابک تر) شدن نیازمند الزاماتی است که در این پژوهش تحت عنوان اقدامات چابکی سازمانی به آن پرداخته شده است. جامعه آماری پژوهش، شرکت های دانش بنیان پارک علم و فناوری انتخاب و تعدادی از شرکت های آن به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. جمع آوری اطلاعات بدین شکل بودکه، از طریق مطالعه ادبیات تحقیق، و چندین مرحله مصاحبه با خبرگان مهم ترین عناصر مدیریت دانش و اقدامات چابکی سازمانی شناسایی گردید و در قالب پرسشنامه ای از نمونه مورد پرسش واقع شد. روایی پرسشنامه تحقیق با استفاده از نظر خبرگان (روایی محتوایی) و پایایی سئوالات با مقدار بالای ضریب آلفای کرنباخ به تایید رسید. اگرچه مدیریت دانش و چابکی در هر سازمانی از اهمیت برخوردار هستند، اما این مهم در شرکت های دانش محور که فلسفه ی وجودی آن ها، تولید و انتشار دانش است از اهمیت بیشتری برخوردار می باشند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی مدیریت دانش و چابکی در شرکت های دانش محور پارک علم و فناوری شهرستان یزد در 5 فصل تدوین شده است. در فصل اول این پژوهش با عنوان کلیات تحقیق، پس از تعریف مسأله موجود، اهمیت موضوع، اهداف پژوهش و کاربردهای حاصل از انجام تحقیق ارائه شده و در ادامه روش تحقیق، نحوه ی جمع آوری داده ها، جامعه و نمونه ی آماری مورد نظر تعیین می گردد. درفصل دوم مروری بر ادبیات تحقیق انجام گرفته شده و به تشریح مباحث به کار گرفته شده در تحقیق حاضر پرداخته شده است. در فصل سوم از این تحقیق جامعه ی آماری، روش تحقیق، ابزار گردآوری داده ها و پایایی و روایی آن مورد بررسی قرار گرفته و تکنیک های مورد استفاده در این پژوهش تشریح شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیات آماری در فصل چهارم آورده شده است. در نهایت نیز، نتیجه گیری و پیشنهادات، فصل پنجم تحقیق را به خود اختصاص می دهد. که نتایج آزمون همبستگی بین مدیریت دانش و چابکی، ارتباط معنی دار این عوامل را نشان داده، در خصوص ارتباط و تاثیر عناصر مدیریت دانش بر اقدامات چابکی سازمانی نتایج نشان داد که در اکثر موارد بین عناصر مدیریت دانش و اقدامات چابکی سازمانی ارتباط معنی داری وجود دارد. به عبارت دیگر، اکثر عناصر مدیریت دانش می تواند بر روی اقدامات چابکی اثر گذار باشند. در مجموع می توان اظهار داشت، هر یک از این ابعاد زیر ساختی و فرآیندی به نحوی به بخشی ازابعادچابکی در ارتباط هستند. کلمات کلیدی مدیریت دانش– چابکی سازمان- توانمند سازی چابکی – مدل یابی معادلات ساختاری

در شرایط کنونی باتوجه به تغییرات و دگرگونیهای وسیع و بحران های ناشی از این دگرگونیها، برنامه ریزی برای سازمانها جهت دستیابی به اهداف امری واجب و ضروری است. فرآیند برنامه ریزی راهبردی، یک سازمان را با توجه به محیط پیرامون آن مورد توجه قرار داده و راهبردهای مناسبی را ارائه می دهد. شناسایی راهبردهای کلیدی سازمان نقش مهمی را در صرفه جویی منابع و کسب نتایج بهتر ایفا می کند. در این خصوص، می توان گفت که مطالعه ای که روشی مدون را جهت شناسایی این راهبردها به کارگرفته باشد، وجود ندارد. در این راستا هدف پژوهش حاضر ارائه الگوریتمی جهت تدوین راهبردهای سازمان با تکنیک دلفی و روشهای تصمیم گیری چند معیاره فازی می باشد. پس از طراحی، مدل مذکور بر اساس سازمان تربیت بدنی پیاده سازی می شود. بنابراین در این تحقیق ابتدا ماموریت، چشم انداز، ارزشهای سازمان، فرصت، تهدید، قوت و ضعف تبیین شده و در مرحله بعد، با توجه به موارد قبل اهداف راهبردی سازمان تدوین و در نهایت راهبردهای سازمان با استفاده از آنالیز swot تعیین شده اند، که پس از اولویت بندی از بین تمامی موارد، راهبردهای "ایجاد و پررورش نگرش راهبردی در مدیران با آموزش و توسعه"، " استقلال سازمان در زمینه های تصمیم گیری "، " توانمند ساختن واحدهای تحقیق و توسعه "، " مطالعه برای تبدیل ورزش به صنعت "، " ارتقاء فرهنگ ورزش از طریق رسانه ها "،" توسعه زیر ساخت های ورزشی با توجه به شرایط اقلیمی استان "، به عنوان موارد برتر انتخاب گردید.

در دنیای پر رقابت کنونی، بهره وری بعنوان یک فلسفه و دیدگاه مبتنی بر استراتژی بهبود، مهمترین هدف هر سازمانی را تشکیل می دهد و می تواند همچون زنجیره ای، فعالیت های کلیه بخش های جامعه را در برگیرد. از آنجا که در میان عوامل تولید، عامل نیروی انسانی مهمترین اهرم اصلی در افزایش و کاهش بهره وری سازمان می باشد لذا از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و باید توجه خاصی به آن مبذول داشت. محققان معتقدند که برای افزایش بهره وری نیروی انسانی تنها یک علت خاص را نمی توان ارائه کرد بلکه ارتقاء بهره وری را باید معلول ترکیبی از عوامل گوناگون دانست. هدف نهایی تحقیق این است که عوامل بحرانی موثر بر بهره وری منابع انسانی در شرکت توزیع نیروی برق شیراز شناسایی و اولویت بندی شود تا مشخص شود در این سازمان کدامیک از عوامل بهره وری برای کارکنان سازمان مهمتر و آنها را به کار بهتر و با کیفیت بالاتر تشویق می کند. در تحقیق حاضر ابتدا 61 عامل بعنوان عوامل موثر بر بهره وری نیروی انسانی شناسایی گردیده است. سپس با نظرسنجی از خبرگان و بکارگیری تئوری خاکستری این عوامل به 39 عامل کاهش یافته و در نهایت با نظرسنجی از کارکنان شرکت توزیع نیروی برق شیراز از طریق پرسشنامه و با استفاده از روش های تاپسیس فازی، تحلیل رابطه ای خاکستری (gra) و ترسیم ماتریس تناظری اهمیت-وضعیت، عوامل: استقبال از ایده های نو و حمایت از ایده پردازان توسط مدیران سازمان، حمایت مادی و معنوی از خلاقیت و نوآوری، تشویق کارکنان برای استقبال از موقعیت های دشوار و ... به عنوان عوامل بحرانی، معرفی و راهکارهای لازم ارائه گردیده است. لازم به ذکر است که عوامل بحرانی عواملی هستند که ضمن اینکه از نظر کارکنان اهمیت بالایی دارند، اما وضعیت موجود آنها در شرکت توزیع نیروی برق شیراز، شرایط خوبی ندارد.

فرهنگ سازمانی را می توان به عنوان الگویی از ارزش ها و عقاید مشترک دانست که به اعضای سازمان کمک می کند تا از عملکردهای سازمانی درک درستی به دست آورند به طوری که هنجارهایی را برای رفتارهای کارکنان در سازمان فراهم می کند. از آن طرف نیز بر اساس رویکرد کاربردی می توان گفت که یکی از ویژگی های کسب و کارهای پیشرو و رقابت پذیر، برخورداری از شایستگی های بازارگرایی و توجه و تاکید آن ها به خواسته های مشتریان بوده است. در این راستا، پژوهش حاضر سعی دارد با هدف شناسایی مدل مناسب فرهنگ سازمانی و طراحی مدلی برای بازارگرایی به بررسی اثرات فرهنگ سازمانی بر توسعه بازارگرایی در بانک مهر اقتصاد تهران بزرگ بپردازد. جامعه ی آماری این پژوهش را کارمندان و کارشناسان شعب بانک مهر اقتصاد تهران بزرگ (تهران، ری، شمیران و اسلام شهر) طی سال های 92-1391 تشکیل می دهند. برای جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه ی فرهنگ سازمانی و بازارگرایی استفاده شده به طوری که در مقیاس بازارگرایی مولفه های پرسشنامه بر اساس ابعاد مدل درایسدل طراحی شده و برای مقیاس فرهنگ سازمانی پرسشنامه استاندارد دنیسون بکار گرفته شده است. به منظور آزمون فرضیه های تحقیق، از تحلیل رگرسیون تک متغیره و چند متغیره و نیز جهت برازش مدل بازارگرایی از تحلیل عامل تاییدی به کارگرفته شده است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که نمی توان ادعا نمود که فرهنگ سازمانی بر توسعه بازارگرایی تأثیر قابل توجهی دارد.

زندگی در دهکده جهانی و قرار گرفتن در مسیر پرشتاب جهانی شدن، توسعه ارتباطات و به خصوص خدمات همراه را برای کشورهای در حال توسعه ای مانند ایران نیز ضروری ساخته است. تلفن همراه به عنوان پرکاربردترین وسیله ارتباطات غیر چهره به چهره بین فردی، برای کاربرانش براساس تفاوتهای سنی، جنسی، شغلی، علاوه بر تأمین نیازهای ارتباطی آنان کاربردهای متفاوتی یافته است. در انتخاب یک گوشی موبایل معیارهای زیادی تأثیرگذار هستند. در نظر گرفتن تمام این معیارها، به انتخاب گوشی همراهی می انجامد که بهترین آمیزه را از نظر طراحی، مشخصه ها و عملکرد ارائه می کند. هدف تحقیق حاضر در ابتدا، شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر رضایت خریداران گوشی تلفن همراه می باشد و در گام بعد به رتبه بندی شش برند گوشی تلفن همراه در ایران می پردازد. در این راستا ابتدا با انجام مطالعات کتابخانه ای و مطالعه ادبیات مختلف متغیرهای موثر تحقیق شناسایی و در قالب پرسشنامه ای جهت تأیید نهایی خبرگان قرار گرفت. در نهایت با توجه به متغیرهای شناسایی شده، پرسشنامه نهایی در اختیار مشتریان قرار گرفت. جامعه مورد نظر، خریداران و کارشناسان گوشی تلفن همراه در شهرهای یزد و تهران بودند. پس از جمع آوری داده ها، نخست با استفاده از تکنیک تاپسیس وزن و درجه اهمیت هر یک از معیارهای موثر در خرید گوشی تلفن همراه مشخص گردید که معیار مالی بیشترین اهمیت را از نظر خریداران به خود اختصاص داد و سپس در گام بعد، با استفاده از وزن های موجود هر یک از معیارها و به کمک تکنیک ویکور به رتبه بندی هریک از شش برند مطرح و پر فروش در ایران، پرداخته شد که در نهایت به این نتیجه رسید که برند سامسونگ به علت کسب امتیازات بالا در تمام معیار های خرید گوشی تلفن همراه، رتبه اول رضایت مندی خریدار را در بین سایر برندهای موجود به خود اختصاص داده است. علاوه بر این تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر معیار خرید گوشی تلفن همراه با استفاده از آزمون مقایسه میانگین دو جامعه یا همان (indepent-samplet) و آزمون تحلیل واریانس بررسی شدند. نتایج نشان داد که جنسیت، وضعیت تأهل، وضعیت اشتغال، میزان تحصیلات و سن افراد تأثیری بر معیار خرید گوشی تلفن همراه ندارد اما میزان درآمد بر معیار خرید گوشی تلفن همراه موثر است.

با گذر از اقتصاد سنتی و شدت یافتن رقابت در ابعاد نوین، مشتری به صورت رکن اصلی و محور تمام فعالیت های شرکت درآمده است؛ به نحوی که از دیدگاه رقابتی، بقا و تداوم حیات سازمان ها در گروی شناسایی و جذب مشتریان جدید و حفظ مشتریان موجود می باشد. موفقیت در کسب و کار بر اساس اعتقاد و درک سخن همیشه حق با مشتری است و همچنین التزام عملی به اصل مشتری مداری است. در حقیقت فهم مناسب و ارائه پاسخ شایسته به پرسش مهم "مشتری چه می خواهد؟" یکی از بنیادی ترین گام ها در راستای رسیدن به موفقیت است. امروزه شرکت هایی در این زمینه موفق خواهند بود که از طریق ارائه کالاها و خدمات همراه با ارزش برتر و متمایز، بتوانند رضایت مشتریان خود را بیشتر تأمین کنند. از این رو هدف تحقیق حاضر اندازه گیری کارایی پیشنهاد ارزش با رویکرد تحلیل پوششی داده ها در صنعت پوشاک می باشد. در این زمینه ابتدا با انجام مطالعات کتابخانه ای و ادبیات تحقیق و نظرسنجی از خبرگان شاخص های ورودی و خروجی پژوهش شناسایی شدند. سپس پرسشنامه پژوهش با توجه به شاخص های خروجی شناسایی شده، طراحی و در اختیار مشتریان قرار گرفت. جامعه آماری، کلیه مشتریان چهار شرکت پوشاک پل، جامعه، گراد و هاکوپیان در شهرستان یزد می باشند. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از تکنیک تحلیل پوششی داده ها مدل مناسب که در این پژوهش مدلccr خروجی محور می باشد انتخاب و برای تحلیل وارد نرم افزار شد که چون در ابتدا کارایی شرکت های پوشاک برابر یک (100%) شد با استفاده از روش اندرسون-پیترسون به رتبه بندی آن ها پرداخته شد که نتایج حاصل نشان داد شرکت پوشاک گراد بالاترین کارایی را دارد و شرکت های پل، جامعه و هاکوپیان در رتبه های بعدی قرار دارند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل حساسیت نشان داد ابعاد در دسترس بودن و برند در شرکت گراد، بعد کیفیت در شرکت پل، بعد قیمت در شـرکت جامعه و بعد قابلیت در شـرکت هاکوپیان ابعاد حساسی می باشند، به گونه ای که پس از حذف این ابعاد کارایی این شرکت ها کاهش یافت.

صنعت خودرو به عنوان صنعتی قدیمی و مهم که سهم زیادی از تولید ناخالص ملی کشور را به خود اختصاص داده است، در کلیه بخش های چرخه حیات خود، از بهره برداری از منابع طبیعی، ساخت، تولید، مصرف و پس از مصرف در تعامل مستقیم و غیر مستقیم با محیط زیست قرار دارد. همچنین باتوجه به ضرورت هایی مانند پیوستن به سازمان تجارت جهانی، افزایش قوانین بین المللی زیست محیطی و تاکید مشتریان بر استفاده از محصولات سازگار با محیط زیست، افزایش فشارها و مقررات سازمان های دولتی و غیردولتی، شناسایی و اجرای بازاریابی سبز در صنعت خودروسازی اهمیت دارد و می تواند بر کنترل و کاهش پیامدهای منفی توسعه ی صنعتی بر محیط زیست موثر باشد. با توجه به این مسائل این پژوهش در راستای طراحی مدل عوامل موثر در تحقق بازاریابی سبز صنعت خودروسازی انجام شده است. در این راستا پس از بررسی ادبیات تحقیق به بررسی عوامل موثر شناسایی شده در مرحله اول، با هم اندیشی خبرگان دانشگاه و کارشناسان و متخصصان در بخش بازاریابی و صنعت خودروسازی، چارچوبی برای مولفه های شناسایی شده ترسیم گردید. مراحل بعدی پژوهش با استفاده از توزیع و جمع آوری پرسشنامه دوم پژوهش استخراج گردید، و مدل پژوهش آماده ورود به نرم افزار لیزرل و تحلیل عاملی تائیدی شد و در نهایت با حذف تعدادی از مولفه ها، این مدل با 5 بعد اصلی(شرکت، جامعه، رقبا، دولت وسازمان های بالاسری، مصرف کنندگان) و 15 شاخص موثر کفایت لازم را پس از انجام مراحل تحلیل نرم افزار کسب نمود و پس از آن با بررسی داده های ستون ضریب اهمیت از دیدگاه پاسخ دهندگان، میزان اهمیت هر یک از شاخص ها با استفاده از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره تاپسیس، شاخص های نهایی مدل از نظر اهمیت رتبه بندی شده اند. سپس جهت بررسی، وضعیت موجود صنعت خودرو، داده های مربوط به 5 ستون طیف لیکرت توسط تئوری خاکستری رتبه بندی گریدند. به کارگیری مدل ها و تکنیک های شناخته شده و ترکیب آن ها در قالب یک فرآیند و ساختار نظام یافته منجر به این شد که، مدلی جامع و در عین حال ساده با پشتوانه علمی جهت بررسی عوامل موثر طراحی شود، و همچنین، پیشنهاداتی برای بهبود تحقق بازاریابی سبز در صنعت خودرو ارائه شدکه "برقراری یک سیستم مکانیزه قوی بین اعضای بازاریابی سبز و مصرف کنندگان" و "رعایت هرچه بیشتر مشتری مداری" از آن جمله هستند.

آمارها نشان می دهد که صنعت گردشگری به سرعت در حال گسترش بوده و امروزه یکی از سه صنعت برتر جهان محسوب می شود. از طرفی صنعت هتل داری یکی از ارکان اصلی صنعت گردشگری می باشد و با توجه به وجود رقابت روزافزون، فصلی بودن تقاضا، نیاز به افزایش نرخ اشغال اتاق ها، جابه جایی زیاد مشتریان و بالا بودن هزینه جذب مشتریان جدید در صنعت هتل داری، شناسایی عوامل موثر در انتخاب هتل همواره یکی از دغدغه های اصلی در این صنعت محسوب می شود. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل موثر بر انتخاب هتل و پیش بینی رفتار مصرف کننده در شهرستان شیراز انجام گرفته است. در این راستا ابتدا متغیر-های موثر در انتخاب هتل شناسایی شده و سپس بهترین مدل شبکه عصبی مصنوعی برای پیش بینی رفتار مصرف کننده در انتخاب هتل ارائه گردیده است. این مدل شبکه های پرسپترون چند لایه (mlp) شامل 2 لایه ی مخفی و الگوریتم یادگیری پس انتشار خطا (ebp) با تابع محرک تانژانت هایپرپولیک در لایه ی مخفی و لایه ی خروجی است. کارایی این مدل 76 درصد پاسخ صحیح با ضریب تعیین 58/0 می باشد. همچنین با استفاده از تحلیل حساسیت، عامل های تضمین و کیفیت ظواهر خدمات به عنوان مهم ترین عامل های موثر در رفتار مصرف کننده شناسایی شده اند.

مرور ادبیات مربوط به منابع سازمان نشان می دهد که اهمیت و جایگاه سرمایه ها و دارایی های مشهود از قبیل سرمایه های مالی، اقتصادی و فیزیکی در مقایسه با دارایی های نامشهود از قبیل سرمایه های انسانی، فکری، فرهنگی و اجتماعی نسبتا کاهش یافته است. اما از آنجا که بر اساس مطالعات صورت پذیرفته مشخص شد که به ندرت رابطه سرمایه اجتماعی و توانمند سازی کارکنان در شرکت های تولیدی و صنعتی کشور ایران مورد بررسی قرار گرفته است، اهمیت و ضرورت انجام تحقیقی در این خصوص بیش از پیش، مورد توجه قرار گرفت و عاملی مهم در انتخاب موضوع این تحقیق گردید و این سوال مطرح شد که الگوی اثرگذاری سرمایه اجتماعی بر توانمند سازی کارکنان چگونه است؟ با توجه به اهمیت و ضرورت انجام این تحقیق، ادبیات مربوط به سرمایه اجتماعی و توانمند سازی کارکنان سازمان مورد مطالعه قرار گرفت. بر اساس جمع بندی نظرات دانشمندان سرمایه اجتماعی، سه بعد رابطه ای ، شناختی و ساختاری به عنوان مولفه های تشکیل دهنده سرمایه اجتماعی مورد تایید قرار گرفتند. از سوی دیگر توانمند سازی کارکنان با سه بعد میزان کنترل افراد به تصمیم هایی که در محیط کار اتخاذ می شود ، پویا بودن چارچوب ساختاری در سازمان و سیال بودن اشتراک اطلاعات بین اعضای سازمان مورد تایید قرار گرفت. به منظور پاسخ گویی به سوال تحقیق و آزمون فرضیه ها، جامعه آماری شامل500 نفر از کارکنان سطوح مختلف در شرکت گاز استان یزد ، انتخاب و از بین این افراد 150 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب و به منظور جمع آوری داده های تحقیق از راهبرد پیمایش با استفاده از رویکرد پرسشنامه استفاده شد. همچنین به منظور تحلیل داده های جمع آوری شده و تعیین ارتباط سرمایه اجتماعی و توانمند سازی کارکنان از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. در نهایت بر اساس تحلیل های صورت پذیرفته مشخص شد که سرمایه اجتماعی بر توانمند سازی کارکنان تاثیر دارد هر قدر بعد های رابطه ای، شناختی و ساختاری کارکنان سازمان بیشتر باشد، توانمند سازی کارکنان بالاترخواهد بود.

مقدمه امروزه زنجیره تامین در عرصه تولید و خدمات نقش مهمی ایفا می کند به طوری که کارایی و اثر بخشی هر سازمانی حاصل عملکرد مدیریت و ساختار زنجیره تامین آن سازمان است. رمز بقای سازمان های امروزی در درک و شناخت نیاز مشتریان و پاسخگویی سریع به این نیازها نهفته است. این امراز طریق بهبود در ساماندهی زنجیره تامین میسر می شود (یوسفی یگانه-رحیمی فرد، 1386،ص 2). در واقع سازمان ها برای بقاء خود مجبورند خود را جزئی از زنجیره تامین قرار دهند و این در واقع یک الزام است. (امیری- خیراندیش، 1385، ص 6). بنابراین زنجیره تامین مجموعه ای از فعالیت ها و فرآیندهای متنوع تجاری (هم چون تامین کنندگان، کارخانه ها، خرده فروشان و...) می باشد که با یکدیگر در جهت به دست آوردن مواد خام، تبدیل مواد خام به محصولات نهایی، تحویل این محصولات نهایی به خرده فروشان همکاری می کنند(تیموری - همکاران، 1383، ص 11). زنجیره تامین عاملی حیاتی برای رقابت پذیری سازمان ها می شود و شناخت زنجیره تامین و اجرای آن کمک به تعالی سازمان و عملکرد بهتر می کند(میان آبادی، 1389، ص 5). عملکرد مناسب زنجیره تامین، نقش کلیدی در موفقیت یک سازمان و دست یابی پایدار به اهداف، بویژه سودآوری آن دارد(معنوی زاده و همکاران،1386، ص 1). به عبارتی ارزیابی عملکرد بخش حیاتی در مدیریت فرآیند محسوب می شود، این روش اطلاعات ضروری جهت تصمیم گیری را فراهم کرده و باعث کسب مزیت رقابتی برای انجام عملیات مستمر در سازمان می شود (nili et al .2012). در این پژوهش سعی شده است زنجیره تامین خوشه محصولات کنجدی بررسی گردد و نقاط قوت و ضعف مشخص و براساس آنها راهکاری مناسب به دست آید و در پایان با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه ای فازی که در بین روش های تصمیم گیری مناسب ترین شیوه می باشد بهترین حالت استخراج و ارائه گردد. تعریف موضوع گسترش بازارها و محصولات، رقابت ها را از سطح مابین شرکت ها به سطح مابین زنجیره های تامین کشانده و تمرکز بر بهبود عملکرد این زنجیره ها تنها مسیر دستیابی به مزایای رقابتی در بازار جهانی کسب و کار امروز است (عطافر- میربد، 1388، ص 8). در سال های اخیر صنعت غذایی در جهان با تغییرات زیادی مواجه شده است که عمده ترین آن ها جهانی شدن بازارها، تغییرات تکنولوژی، کوتاه تر شدن عمر محصولات و متنوع شدن درخواست ها و نیاز مشتریان می باشند. به علت این تغییرات در سال های اخیر به ایجاد زنجیره تامین در صنایع غذایی و بهبود سیستم های مختلف اجرایی در این گونه زنجیره ها توجه زیادی شده است. پرتر (2006) مزایای ایجاد یک زنجیره تامین را بدین صورت عنوان نموده است: یادگیری از طریق شراکت، استفاده از مزایا و تکنولوژی به روز سایر شرکاء، کاهش ریسک با تقسیم سرمایه و دسترسی سریع به بازار (فتاحی و همکاران،1389، ص 2). در حقیقت، مدیریت زنجیره تامین ، یک عامل کلیدی برای دست یابی به مزیت های رقابتی و از اجزای اصلی راهبردهای رقابتی در جهت ارتقای بهره وری و سوددهی سازمان ها محسوب می شود(اکبری جوکار و همکاران،1384، ص 25). امروزه مدیران سازمان ها با چالش های زیادی در رفع عوامل پیچیده مدیریت زنجیره تامین روبرو هستند. شناسایی عوامل پیچیدگی و راه کارهای برخورد با آن که شامل پیشگیری، کاهش و مدیریت پیچیدگی می باشد، امروزه جزء مهمترین دغدغه های مدیران و رهبران سازمان ها در یک زنجیره تامین است(حسینی جو و همکاران ،1390، ص 5). محدودیت ها توانایی بهبود و توان عملیاتی را محدود می کنند. در تئوری محدودیت ها یک محدودیت می تواند شکل های متفاوتی داشته باشد. محدودیت می تواند محدودیت فیزیکی (ظرفیت)، محدودیت بازار ، محدودیت سیاست، محدودیت لجستیکی و یا محدودیت رفتاری باشد. در سازمان ها، محدودیت ها با عنوان گلوگاه ها شناسایی می شوند (خانی ،1385، ص 12). گلوگاه ها در زنجیره تامین نقاط حساس و مهمی می باشد که با بررسی روند کاری و مسیرهایی را که مواد در یک کارخانه (زنجیره تامین) از آن عبور می کنند، شناسایی می شوند(سپهری کیان ، 1388، ص2 ). استراتژی زنجیره تامین بر کاهش هزینه های عملیاتی و بهبود فرآیندها و افزایش سرعت و مدیریت کیفیت و در نتیجه به حداکثر رساندن بازده زنجیره تمرکز دارد. مثلاً سازمان ممکن است برای رقابتی ماندن، استراتژی همراستا با مدیریت تامین کننده را انتخاب کند. سازمان با ارائه اهداف و واضح و مشخص، دیدگاه استراتژی را حفظ می کند و می تواند مراحل تاکتیکی دست یابی به این اهداف را مدیریت کند. دلیل دیگر برای داشتن استراتژی زنجیره تامین عبارت است از ایجاد روش چگونگی انجام کار با شرکای زنجیره تامین شامل تامین کنندگان ، توزیع کنندگان ، مشتریان و مشتریان مشتریان، هر اندازه که بازار رقابتی تر می شود، تقویت ارتباطات موجود در کارکردن این شرکا، با یکدیگر مهم تر می شود. لذا با توجه به دلایل یاد شده، استراتژی زنجیره تامین در صورتی که خوب اجرا شود، منجر به ایجاد ارزش برای سازمان خواهد شد(موسوی ، 1388، ص 11). ساعتی در سال 1996 روشی را برای تصمیم گیری چند معیار ارائه کرده است که این روش فرآیند تحلیل شبکه ای یا به اختصار anp نامید شده و هدف از ارائه آن ساختن مدلی می باشد که از طریق آن بتوان مسائل پیچیده تصمیم گیری چند معیاره را به صورت اجزاء کوچکتر تجزیه نمود و به واسطه مقداردهی معقولانه به اجزاء ساده تر و سپس ادغام این مقادیر، تصمیم گیری نهایی را انجام داد(رزمی و همکاران،1387، ص 937). منظور از خوشه صنعتی مجموعه ای از شرکت ها و واحدهای صنعتی فعال در یک رشته صنعتی و متمرکز در یک منطقه جغرافیایی که با فرصت ها و تهدیدهای مشترک روبه رو هستند و با همکاری فیمابین و پشتیبانی سازمان ها، تشکل ها و نهادهای تخصصی مرتبط، شبکه ای ایجاد نموده که قادر به هم افزایی قابلیت های مجموعه و در نتیجه افزایش توان اعضاء خوشه برای مقابله با مشکلات و مسائل مشترک می باشند. خوشه های صنعتی با توجه به مزیت های هر منطقه و تجمع واحدهای صنعتی در مناطق خاص تشکیل می شود. استان یزد در زمینه تولید محصولات کنجدی به صورت سنتی مشغول فعالیت می باشد، بنابراین تولید این محصولات علاوه بر ایجاد اشتغال و رونق اقتصادی در این منطقه جزء صنایع با سابقه و سنتی استان محسوب می شود. هدف از انجام این پروژه ریشه یابی مشکلات موجود بر سر راه فرآیند تولید محصولات کنجدی تا مصرف آن ها و روند کاری و مسیرهایی که مواد طی می کنند دنبال کنیم و ببینم در کدام قسمت ها کم کاری شده و یا پشتیبانی روی نداده است و هم چنین شناسایی گلوگاه ها – منظور نقاط حساس و مهم در زنجیره تامین – و اینکه چگونه می توان عملکرد این گلوگاه ها را به حداکثر ممکن رساند و در نهایت پیشنهاد یک زنجیره تامین مناسب برای خوشه محصولات کنجدی با استفاده از تکنیک anp فازی که مزایای 8 گانه ای داشته باشد. - انطباق سریع با نوآوری ها - کمک به افزایش بهره وری و اجتناب از هدر دادن منابع - کاهش هزینه های تولید و عملیاتی - دسترسی به دانش های پیشگام و افزایش فرصت توسعه و تبادل دانش - هم افزایی بین بنگاه ها و سازمان دادن به آن ها در قالب مجموعه ای واحد - دسترسی آسان و سریع تر به تامین کنندگان مواد اولیه، خدمات و منابع انسانی تخصصی - ایجاد رقابت توام با همکاری - انعطاف پذیری بالا در کنار تولید با مقیاس بالا(حدادزاده، 1391، ص 33). و در پایان کاربرد نتایج به این شرح می باشد که ابتدا گلوگاه ها شناسایی می شود، روند کاری را که مواد در یک زنجیره تامین از آن عبور می کنند دنبال می کنیم. - مشخص کنیم این گلوگاه ها چگونه مورد استفاده قرار می گیرند، چگونه عملکرد این گلوگاه ها را می توان به حداکثر ممکن رساند. میزان تولید عملیاتی برای کل سیستم به وسیله میزان بازده به دست آمده توسط گلوگاه ها تعیین می شود. - تنها یک عامل روان(غیر بازدارنده) را به حداکثر ممکن نرسانیم و گلوگاه های خوشه را افزایش دهیم، در واقع ظرفیت اضافی تولید را به فعالیت های گلوگاه اضافه کنیم زیرا که بهبودی در گلوگاه ها اثر بخشی کل سیستم را افزایش داده و سود و منفعت زیادی را به ارمغان می آورد. - مراقبت کل فرآیند باشیم تا بفهمیم که کدام بخش ها کندسازی یا تندسازی روی می دهد و اگر چنین شد دوباره از ابتدا شروع کنیم، در نهایت با مدیریت گلوگاه ها می توان یک راهکار مناسب پیشنهاد داد تا بالاترین بهره وری و کارایی را داشته باشد(سپهری کیان،1388، ص 1). سوال های پژوهشی هدف اصلی این پژوهش شناسایی گلوگاه ها در زنجیره تامین خوشه محصولات کنجدی یزد به منظور ارائه بهترین راهکار با استفاده از تکنیک anp فازی می باشد. با توجه به هدف مطرح شده سئوالات اصلی زیر مطرح می گردد : - گلوگاه های اصلی موجود در زنجیره تامین خوشه محصولات کنجدی کدامند؟ - میزان اهمیت این گلوگاه ها چقدر است؟ - وضعیت فعلی گلوگاه های زنجیره تامین خوشه محصولات کنجدی چگونه است؟ - چه راهکارهایی باعث بهبود در وضعیت گلوگاه ها خواهد شد؟ قلمرو تحقیق قلمرو تحقیق از سه قسمت قلمرو موضوعی، قلمرو مکانی و قلمرو زمانی تشکیل شده است، که به بیان هرکدام پرداخته می شود. قلمرو موضوعی قلمرو موضوعی تحقیق حاضر، شناسایی گلوگاه ها به منظور ارائه بهترین راهکار در زنجیره تامین خوشه محصولات کنجدی استان یزد می باشد. قلمرو مکانی تحقیق حاضر در حوزه ی خوشه های صنعتی(خوشه کنجد) در استان یزد انجام می شود. قلمرو زمانی این پژوهش در بهار و تابستان 1393 انجام گرفته است. جامعه و نمونه آماری جامعه آماری این پژوهش 40 مورد مدیران شرکت های فعال منتخب در خوشه محصولات کنجدی می باشند. با توجه به محدود بودن جامعه، برای نمونه آماری از سرشماری استفاده می گردد. به عبارتی کل جامعه آماری مورد مطالعه قرار می گیرند. روش تحقیق روش تحقیق از لحاظ نوع هدف کاربردی است، زیرا در این تحقیق ابتدا به بررسی وضع موجود خوشه محصولات کنجدی در استان یزد می پردازد و با شناسایی گلوگاه ها موجود و استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان (مصاحبه) راهکارهای بهبود ارائه می گردد. هم چنین روش تحقیق براساس نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی– تحلیلی است و علاوه بر مصاحبه از افراد خبره و مطالعه کتابخانه ای، پرسشنامه مورد نیاز هم با توجه به ویژگی های خاص مطالعه موردی این تحقیق طراحی شده و از آن به عنوان ابزاری برای جمع آوری داده ها استفاده می شود. پرسشنامه در قالب طیف لیکرت (7 تایی) می باشد و به منظور بررسی سطح معناداری عوامل از نرم افزار excel و spss استفاده شده است. به طور کلی متدلوژی تحقیق به این صورت می باشد: - به کمک ادبیات تحقیق و استفاده از نظرات کارشناسان و خبرگان در زمینه خوشه کنجدی، مشکلات و شاخص های موثر بر گلوگاه های زنجیره تامین شناسایی خواهد شد. - پرسشنامه متناسب با موضوع طراحی و میان نمونه مورد نظر توزیع می گردد. - داده های جمع آوری شده با استفاده از تکنیک پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. - گلوگاه های احتمالی زنجیره تامین شناسایی و در نهایت راهکاری مناسب پیش بینی و ارائه می گردد. محدودیت های تحقیق اساسا" هر کار پژوهشی در مراحل اجرا و جمع آوری داده ها با محدودیت ها و کمبودهایی مواجه خواهد شد. این تحقیق نیز از این قاعده مستثنا نیست از جمله این که با وجود جستجو های زیاد، منابع علمی که به طور مستقیم به موضوع مورد مطالعه پرداخته باشند یافت نشده است.