نهضت آزادی که در شکل نهضت مقاومت ملی بر ضد دولت کودتا بسیار فعال بودند، بنیان فکری خود را بر اندیشه ی اسلامی نهادند. نهضت آزادی اندیشه ی اسلامی را وارد مبارزات سیاسی در ایران کرد. این گروه سیاسی نفوذ زیادی در میان نیروهای جوان مبارز در آغازین سال های دهه ی 1340ش داشت. برخی از وابستگان به آن از فعالان اصلی جنبش دانشجویی در آن سال ها بودند. نهضت آزادی ارتباطی تنگاتنگ با جنبش روحانیت داشت آنها از مبارزات رهبران روحانی بر ضد رژیم شاه حمایت می کردند و واسطه ی میان روشنفکران و روحانیت شدند. نهضت آزادی نخستین جریان سیاسی _ مبارزاتی بود که تأکید زیادی استفاده از میراث اسلامی در مبارزات ضد استبدادی و استعماری داشت. سران و بنیانگذاران نهضت آزادی چون مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدالله سحابی و آیت الله سیدمحمود طالقانی جدا از وحه سیاسی، شخصیت های فکری مذهبی شناخته شده در میان اقشار مذهبی بویژه روحانیان بودند. پژوهش حاضر ضمن بررسی چگونگی شکل گیری نهضت آزادی ایران، فعالیت های این تشکل سیاسی را در فاصله سال های 1340 تا 1342ش مطالعه می کند.

چکیده: معیشت کوچ نشینی در لرستان که ناشی از شرایط جغرافیایی آن بود، منجر به شکل گیری ساختار پراکنده سیاسی- اجتماعی قبیله ای تحت ریاست خوانین مختلف شد. از طرفی عبور راه مهم شمال به جنوب از لرستان و هم جواری با مناطق نفت خیز و مهم جنوب بر نقش منطقه در سیاست های حکومت های مرکزی ایران و کشورهای بیگانه (انگلیس) افزود، از این رو ایجاد امنیت و تسلط بر لرستان از دغدغه های اصلی دولت مرکزی ایران بوده است. رابط? این دو با توجه به ضعف و قوت حکومت مرکزی همواره با نوسان همراه بوده است و با ضعف دولت قاجار ایلات منطقه با اتخاذ نوعی خودمختاری، برای کسب قدرت بیشتر به درگیری و رقابت با دیگر ایلات می پرداختند و حکام منتصب حکومت مرکزی نیز با دامن زدن به این اختلافات و ایجاد تفرقه بین آنان، بر شدت هرج و مرج و ناامنی ها افزودند. این نوع ساختار سیاسی- اجتماعی لرستان در تقابل با اهداف و ماهیت تمرکزگرای دولت رضاشاه بود، که این تقابل به کنش و واکنش های طولانی بین این دو نیرو انجامید. در این پایان نامه به تأثیر شرایط جغرافیایی بر ساختار سیاسی- اجتماعی منطقه و نقش آن در اتخاذ رویکرد دولت رضاشاه در قبال لرستان پرداخته شده و علل واکنش عشایر منطقه در برابر طرح های رضاشاه و شیوه های برخورد حکومت مرکزی با اهالی منطقه و پیامدهای این تقابل مورد بررسی قرار گرفته است. از جمله دستآوردهای این پژوهش این است که اگرچه نهایتاً در سال 1312ش، با تکیه بر ابزارهای مختلف و توأم با خشونت و سرکوب، یکجانشینی بسیاری از ایلات تا حدی عملی گشت، لیکن طرح های سیاسی-اجتماعی-اقتصادی و فرهنگی فراوانی که در راستای تثبیت طرح یکجانشینی به اجراء درآمد، چون بدون بسترسازی و برنامه ریزی های دقیق، مدون و بلندمدت اقتصادی-اجتماعی بود نتوانست نتایج مورد نظرحکومت را در آن زمان برآورد و با تضعیف بسیاری از گروه های عشایری بخشی از سرمای? اقتصادی و اجتماعی کشور تضعیف گشته و نهایتاً با سقوط رضاشاه در شهریور 1320ش اکثر ایلات به زندگی سابق خود بازگشتند. واژه های کلیدی: لر، لرستان، عشایر، رضاشاه، قشون غرب، امیراحمدی، تخته قاپو.

در این پژوهش به روابط ایران و امریکا در دوره اول ریاست جمهوری نیکسون پرداخته شده و سعی گردیده است که به عوامل داخلی و خارجی تأثیرگذار در گسترش روابط سیاسی، نظامی و اقتصادی بین دو کشور اشاره شود. قدرت یافتن ایالات متحد? امریکا و اتحاد جماهیر شوروی پس از جنگ جهانی دوم و دستیابی هر دو کشور به سلاح های هسته ای باعث گردید که آنها به یک هدف مشترک که همانا دوری از جنگ اتمی بود فکر کنند. البته پیگیری این هدف به منزل? پایان یافتن جنگ نبود، چرا که نزاع بین دو ابر قدرت در بستری جدید که به جنگ سرد معروف شد، ادامه یافت. در چنین بستری بود که کشورهای ضعیف و بی ثبات جهان سوم به صحنه نبرد سرد این دو ابرقدرت تبدیل شدند. ایران هم با توجه بـه موقعیت ویژ? محیطی و زمینه های مساعد داخلی از قبیل ثروت و جمعیت فراوان، موقعیت استراتژیکی، ثبات نسبی و توان نظامی که آن را از دیگر کشورهای کوچک منطقه متمایز می ساخت، مورد توجه قرار گرفت و همین شرایط ویژه باعث گردید تا ایران بعد از به قدرت رسیدن نیکسون در امریکا عملاً وظیف? ژاندارمی منطقه را بپذیرد. در این میان عواملی چون قدرت طلبی محمدرضا شاه و توسع? گسترد? دستگاه نظامی ایران و صعود ناگهانی قیمت نفت، شرایط را مهیا ساخته و باعث گردید تا ایران در خط مقـدم این رقـابت و نـزاع قـرار گیرد. بنابراین دولت پهلوی با پذیرش نقش جدید سیاسی و امنیتی، به سرعت به کانون توجه غرب تبدیل گشت و به صورت کاملاً شتاب‎آلود به یک قدرت نظامی عمده دست یافت که نتیجه این دگردیسی، افزایش جو خفقان در داخل و مداخلات سیاسی- نظامی فرامرزی و فرامنطقه‎ای در آخرین ده? حکومت پهلوی بود.

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.